Ağızlık açma işlemi ve ağızlık şematik görünümü. |
Ağızlık (Alm. Fach, Fr. foule, İng. shed), atkı atımından önce çözgü ipliklerinin iki tabakaya ayrılarak oluşturduğu üçgen kesitli tünele denir.
Ağızlık açma sistemleri, dokuma kumaş yapılarını oluşturabilmek için, istenen desene ve konstrüksiyona bağlı olarak atkı ipliklerinin çözgü ipliklerinin altından veya üstünden geçmesi gerekmektedir. Çözgü ipliklerinin iki farklı kısma ayrılarak bir kısmının yukarı bir kısmının aşağıya çekilmesiyle içinden atkı taşıma elemanının geçebileceği açıklıkta bir boşluğun oluşturulması şarttır. Dokuma makinelerinde çeşitli sistemler ile oluşturulan bu boşluklara ağızlık adı verilmektedir.
Dokuma makinelerinde atkı atma işleminden önce, çözgü ipliklerinin iki tabakaya ayrılarak atkının geçmesi için bir üçgen formunda tünel oluşturması gerekmektedir. Bu üçgen kesitli tünel ağızlık olarak isimlendirilmektedir. Bu ağızlık adı verilen tünel bölgesinin oluşturulması için çeşitli sistemler kullanılır. Dokuma makinesinde ağızlık oluşumda, çerçevelerden kumaş çizgisine kadar olan ağızlık bölgesi ön ağızlık olarak isimlendirilmekte olup, ön ağızlık geometrik boyutlarının atkı taşıyıcısının çözgü ipliklerine sürtünmeden geçmesine olanak sağlayacak boyutlarda olması gerekmektedir. Çerçevelerden çapraz çubuklara ve lamellere ve hatta bazı tezgâhlarda çözgü köprüsüne kadar açılan ağızlık bölgesine ise arka ağızlık olarak isimlendirilmektedir.
Ağızlık açma işleminde, her bir çözgü ipliği gücü gözlerinden geçirilir. Gücü gözleri, gücü tellerine bağlıdır. Gücü tellerinin bağlı olduğu çerçevelerin yukarı veya aşağı hareketiyle ağızlık açma işlemi gerçekleştirilir. Bu işlem için en az iki çerçeve gereklidir. Çözgü ipliklerinin gücü gözlerinden geçirilmesi işlemine taharlama adı verilir. Gücü çerçevelerinin veya tellerinin kaldırılması veya indirilmesi kamlı, armürlü ve jakarlı ağızlık açma mekanizmalarıyla sağlanır.
Ağızlık Çeşitleri ve Ağızlık Açma İle İlgili Kavramlar
- Açık ağızlık (Alm. Offenfach, Fr. pas ouvert, pas stationnaire, İng. open shed), dokuma işlemi sırasında örgü birimine göre yapılan seçim sonucu, konum değiştirmesi istenilen çerçevelerin alt ya da üst konuma doğru hareket ettiği, konumu değişmeyecek çerçevelerin ise önceki konumlarında bekleme yaptığı ağızlık türüdür.
- Ortada kapalı ağızlık (İng. center closed shed), her atkı atımından sonra tüm çerçevelerin ister üst ister alt ağızlıkta bulunsunlar orta konuma geldiği ve örgü raporuna göre çerçevelerin bir sonraki atkı atımından önce hangi hareketi yapacağının bu konumda belirlendiği ağızlık türüdür.
- Altta kapalı ağızlık (Alm. Geschlossenfach, Fr. foule fermée, İng. closed shed), her atkı atımından sonra ağızlık kapanırken tüm çerçevelerin alt pozisyona geldiği ve örgü birimine göre hangi çerçevenin üst konuma yükseleceğinin bu konumda belirlendiği ağızlık türüdür.
- Üste açılan ağızlık, dokuma makinesinde, örgü desen birimine göre kumaşın yüzeyinde yer alacak çözgü ipliklerinin bağlı olduğu çerçevelerin, çözgü ve göğüs köprülerinin oluşturduğu yatay çizgiden yukarı kaldırılmasıyla oluşan ağızlık türüdür.
- Yarı açık ağızlık (Fr. foule mi-ouverte, İng. semi-open shed), dokuma makinesinde, iki atkı atımı arasında, örgü desen birimine göre konum değiştirmeyecek çerçevelerden üstte kalacak olanın önce orta noktaya kadar gelip sonra tekrar yukarı kalktığı, altta kalacak olanın ise konum değiştirmediği ağızlıktır.
- Yarı temiz ağızlık (İng. semi-clear shed), çözgü ipliklerinin genel olarak kumaş çizgisinin altında düzenli, üstünde ise düzensiz ağızlık oluşturduğu ağızlık tipidir.
- Alta açılan ağızlık, dokuma makinesinde, örgü birimine göre kumaşın arka yüzünde yer alacak çözgü ipliklerinin bağlı olduğu çerçevelerin, çözgü ve göğüs köprülerinin oluşturduğu yatay çizgiden aşağıya indirilmesiyle oluşturulan ağızlıktır.
- Ön ağızlık (Alm. Vorderfach, Fr. pas antérieur, İng. front shed), dokuma makinesinde, oluşan ağızlıkta, çerçevelerden kumaş çizgisine kadar olan kısıma denir.
- Arka ağızlık (Alm. Hinterfach, Fr. foule arrière, İng. back shed), ağızlıkta çerçevelerden çapraz çubuklara, lamellere ve bazı dokuma makinelerinde çözgü köprüsüne kadar olan kısımdır.
- Her iki yöne açılan ağızlık, dokuma makinesinde çözgü ipliklerinin örgü birimine göre kumaş oluşum çizgisinden aşağı ve yukarı doğrultuda belirli bir miktarda hareket ettirilmesi ile oluşturulan ağızlıktır.
- Temiz ağızlık, düzenli ağızlık ya da meyilli ağızlık (Alm. reines Fach; Fr. foule ouverte; İng. clear shed), dokuma makinelerinde ağızlıkta çözgü ipliklerinin aynı eğimde bulunmasını sağlamak amacıyla kumaş oluşum çizgisine en yakın olan çerçevenin en az, en uzak olan çerçevenin ise en fazla olacak şekilde meyilli olarak aşağı ve yukarı hareket ettirildiği ağızlıktır.
- Temiz olmayan ağızlık ya da düzensiz ağızlık (İng. irregular shed; unclear shed), dokuma işlemi sırasında ağızlıkta tüm çerçevelerin kumaş çizgisinden eşit miktarda aşağı ve yukarı hareket ettirildiği ağızlıktır.
Ağızlık Açma Mekanizmaları Nelerdir
- Pozitif armür mekanizmaları
- Rotatif armür mekanizmaları
- Çerçevelerin ayrı motorlar tarafından tahrik edildiği elektronik sistemler
0 yorum:
Yorum Gönder