Ayakkabılarda PR Ne Demek, Ayakkabı'da PR Ne Anlama Gelir

İş sağlığı ve güvenliği için bazı işletmelerde pr ayakkabı kullanımı gereklidir. 

Ayakkabılarda rastladığımız "PR" terimi, İngilizce Puncture Resistant kelimelerinin kısaltılmış halidir. PR ayakkabılar, özel olarak üretilmiş olup belirli çalışma koşullarında ve ayaklar için tehlikeli yerlerde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu ayakkabılar, belirli oranlarda delinme direncine sahip olan ve delinmeye dayanıklı tabanlara sahiptir.

Delinmeye karşı dirençli (PR) orta taban, ayakkabının tüm uzunluğu boyunca uzanan çelik veya dokuma kumaştan yapılmış bir bileşendir. Üzerine basıldığında ayağı delecek keskin cisimlerden korunmak için tasarlanmıştır. Ancak delinmeye dayanıklı bir ayakkabı tamamen delinmez değildir. Koruma seviyesini aşan bir baskı durumunda ayakkabı delinebilir. Örneğin, yeterli sıkıştırma gücüne sahip bir nesneye (yüksekten atlama sonrası bir çiviye düşme gibi) basılması halinde, keskin nesneler PR orta tabanını delebilir.

PR orta tabanları çelik veya dokuma kumaştan üretilir. Koruyucu orta tabanlar için kullanılan başlıca iki malzeme çelik ve aramiddir (yüksek mukavemetli dokuma kumaşlar; örneğin, Kevlar® veya Twaron®). Orta tabanlar, üretim sürecinde delinmeye dayanıklı botların iç tabanı ile dış tabanı arasına yerleştirilir. Delinme direncini düzenleyen standartlara göre, delinmeye dayanıklı botların koruyucu orta tabanı, bota zarar vermeden veya onu yok etmeden çıkarılamaz. Bu, etkili bir delinme direncinin çıkarılabilir bir parça aracılığıyla sürekli olarak sağlanamayacağı anlamına gelir.

1PR ve 2PR Delinme Direnci Seviyeleri

Delinmeye dayanıklı ayakkabılar, delinme direncine göre 1PR ve 2PR olmak üzere ikiye ayrılır:

• 1PR (Tek Katmanlı Delinme Koruması)

  • Daha hafif bir yapıya sahiptir.
  • Standart delinme koruması sunar.
  • Genellikle çelik veya aramid kumaştan oluşan tek bir katmana sahiptir.
  • Düşük ila orta seviyeli delinme riski olan çalışma alanlarında tercih edilir.

• 2PR (Çift Katmanlı Delinme Koruması)

• Daha yüksek delinme direnci sağlar.
• Çelik veya aramid malzemeden çift katmanlı olarak üretilir.
• Daha ağırdır ancak daha güvenlidir.
• İnşaat, madencilik, metal işleme gibi yüksek delinme riski olan alanlarda kullanılır.

Genellikle 1PR ve 2PR olarak sınıflandırılan delinmeye dayanıklı ayakkabılar için 3PR gibi bir seviye yaygın olarak kullanılmaz. Ancak, bazı üreticiler veya özel güvenlik standartları, daha yüksek delinme direnci sağlamak amacıyla 3 katmanlı bir orta taban veya daha güçlü malzemeler kullanabilir.

PR seviyeleri, uluslararası standartlara (örn. EN ISO 20345, ASTM F2413) ve üretici firmalara göre farklılık gösterebilir. Çalışma ortamındaki delinme riskleri göz önünde bulundurularak uygun PR seviyesinin seçilmesi önemlidir.

PR Ayakkabıların Kullanım Alanları

PR ayakkabılar özellikle şu sektörlerde yaygın olarak kullanılmaktadır:

• İnşaat sektörü: Keskin cisimler ve çivilerle çalışılan ortamlar için idealdir.
• Madencilik: Zeminde bulunan sivri taşlar ve metal parçalar nedeniyle yüksek delinme direnci gereklidir.
• Metal işleme sanayi: Atık metal parçaları ve talaşlar delinme riski oluşturabilir.
• Lojistik ve depo işleri: Çivi, tel ve diğer keskin nesneler ayaklara zarar verebilir.
• Cam sanayi: Kırık cam parçaları ciddi tehlikeler yaratabileceğinden delinmeye dayanıklı ayakkabılar kullanılır.

Çelik vs. Dokuma Orta Taban Karşılaştırması

PR orta tabanlar genellikle iki ana malzemeden üretilir:

• Çelik orta tabanlar: Daha güçlüdür, daha yüksek delinme direncine sahiptir ancak ağırdır ve esnekliği düşüktür.
• Aramid (Kevlar®, Twaron®) orta tabanlar: Daha hafif ve esnektir, metal içermediği için dedektörlerden geçerken avantaj sağlar. Ayrıca paslanma sorunu yoktur.

Dokuma kumaştan yapılan bir orta tabana sahip delinmeye dayanıklı botlar, genellikle metal içermeyen hafif iş botlarıdır ve büyük olasılıkla kompozit burun başlığı ile üretilir. Metal içermemesi, yüksek güvenlikli ortamlar, havaalanları, kamu binaları ve askeri üsler gibi sıkı güvenlik önlemlerinin uygulandığı yerlerde avantaj sağlar. Metal dedektörlerinin kullanıldığı bu tür alanlarda, tehlikeli öğelerin gizlenmesini önlemek amacıyla metal içermeyen ayakkabılar tercih edilebilir.

» Ayakkabı Üretiminde Kullanılan Kumaş Türleri Nelerdir