Tekstil ve Moda

Kumaş Türleri ve Kullanım Alanları

Kumaş çeşitleri. 
Giyim sektöründen ev eşyalarına; döşemelerden aksesuarlara ve duvar kaplamalarına kadar neredeyse bütün yaşam alanlarında kullanılan birçok ürünün ana maddesi olan kumaşlar, hayatlarımızda önemli bir yer kaplıyor. Farklı renklere, desenlere, kalitelere, modellere ve özelliklere sahip onlarca kumaş türü içinden; nerede ve hangi şartlarda, hangi tür kumaşların sizin için doğru olduğunu belirlemek oldukça önemli hale geliyor. Örneğin; kendinize kıyafet alırken bazen ilk dikkatinizi çeken renkleri ve nasıl göründüğü oluyor. Oysa seçtiğiniz kıyafetin kumaşı mevsimine göre sizi sıcak tutuyor mu veya serinletiyor mu, giydiğinizde nasıl hissettiriyor, esniyor mu, yıkandığında çekme yapıyor mu gibi soruların cevabı da son derece önemlidir. Seçtiğiniz ürünün yapıldığı kumaş türü, en az renk ve görünüşü kadar dikkate alınmalı. Aynı şekilde benzer durum mobilyalar için de geçerlidir. Bir mobilya alacağınız zaman kolay siliniyor mu, uzun süre dayanır mı, leke bırakır mı, kumaşı nasıldır, ucuz veya pahalı mı gibi sorular belirir. Beklentileriniz seçimlerinizi etkiler. 

Kumaşlar birtakım özellikleriyle farklı gruplara ayrılabilir. En temel sınıflandırma doğal kumaş ve sentetik kumaş çeşitlerinde görülür. Doğal kumaşların yapısında katkı maddesi içermeyen pamuk, ipek, yün, kaşmir, keten, deri, kenevir vb. gibi kumaş türleri bulunur. İnsan eliyle, yapay olarak elde edilen kumaşlar ise sentetik olarak adlandırılır. Polyester, akrilik, naylon ve likra vb. tipi kumaşlar sentetiktir. Bunların dışında genellikle ev tekstilinde kullanılan döşemelik kumaş türleri emprime, şönil, damask, kadife ve alkantara vb'dir. 

Piyasada en çok kullanılan kumaş çeşitleri nelerdir 
Giyim sektöründe pamuk, ipek, yün, kaşmir, keten, akrilik, likra, suni deri ve dantel en çok tercih edilen kumaş çeşitleridir. Ev eşyalarından aksesuarlara ve dekorlara kadar geniş bir yelpazeye sahip kullanım alanları olan döşemelik kumaş türlerinden en çok tercih edilenler ise emprime, şönil, damask, akrilik, kadife ve alkantradır. 

Kaliteli kumaş nasıl anlaşılır 
Kumaşınızın hangi elyaftan yapıldığı, ne tür ve kaç kat iplikten oluştuğu, kumaşın ağırlığı, iplik numarası, liflerin sağlamlığı ve esnekliği, üzerindeki baskı işlemleri, çabuk yıpranıp yıpranmadığı, leke tutup tutmadığı, gerilip gerilmediği, neme karşı duyarlılığı gibi özellikler, bir kumaşın kalitesini belirleyen en önemli kriterlerdir. 

Ucuz ve pahalı kumaş türleri hangileri 
Kumaş fiyatları; ürünlerin kalitesine, ham maddesine, üretim tekniğine, işlevine veya boyutuna göre değişebiliyor. Esnekliği ve buruşmaya karşı dayanıklı yapısı ile özellikle kıyafetlerde sıklıkla kullanılan polyester, naylon, likra ve akrilik kumaşlar insan eliyle laboratuvarlarda yapılıp, ham madde bakımından daha ulaşılabilir ürünler olması sebebiyle fiyat olarak diğer kumaş türlerinden daha uygundur. İpek, yün, kaşmir, deri, kadife, keten gibi zaman ve emek isteyen bir üretim sürecine giren kumaş çeşitleri ise arz-talep ilişkisine de bağlı olarak diğer ürünlere göre daha fazla fiyata sahip olabiliyor. 

En Sık Kullanılan Kumaş Çeşitleri 

Pamuklular 
Bitkilerinin doğal liflerinden yapılır. Pamuk terimi, bitkisinin kabarık liflerinin kılıfı olan ve kaynama sırasında büyüyen kısmını ifade eder. Pamuklular, daha sonra günlük giysiler, yatak çarşafları, döşemeler ve ev tekstili gibi alanlarda kullanılan yumuşak, emici ve dayanıklı bir kumaş oluşturmak için dokunan ipliğe dönüştürülür. Bu doğal dokuma kumaş, terin havayla birleşmesiyle dokuları rahatlatır ve giysi yapımı için en uygun kumaşlardan biri olarak karşımıza çıkar. Pamuklu bir kıyafet giydiğinizde sıcakta bile kendinizi serin hissedersiniz. 

İpekli 
İpek böceğinin yuva ve koza malzemesi olarak ürettiği doğal bir elyaftır. Kalitesi, parlaklığı ve yumuşaklığı ile bilinir. Parlaklığa sahip, çok dayanıklı ve güçlü bir malzemedir. İpek kumaş; resmi kıyafetler, aksesuarlar, yatak takımları, eşarp, şal, gömlek ve döşemelerde sık tercih edilir. 

Yünlü 
Şeklini korumasına yardımcı olan doğal bir kıvrıma sahip olduğu için en dayanıklı elyaftır. Kırışıklıklara karşı güçlüdür. İyi kalite yünler, çok yumuşak ve esnektir. Yün lifler ısıyı iletmediği için vücudun normal sıcaklığını korumasına izin verir. Doğal bir yalıtıcıdır; kışın vücudu sıcak tutar ve yazın ise vücudu serin tutmak için doğal olarak nefes alan bir özelliğe sahiptir. Yün kumaş; kıyafet, döşemeler, perde, halı, tıbbi malzeme, konfeksiyon ve banyo malzemesi gibi alanlarda yaygın kullanılır. 

Kaşmir 
Kaşmir keçisinden yapılan yünlü bir kumaş türü olarak bilinir. Yumuşaklığı, sıcak tutması ve mükemmel yalıtımı ile bilinen doğal bir elyaftır. Lifleri çok ince, parlak ve hassastır, dokunuşta neredeyse ipek bir kumaş gibi hissedilir. Genellikle kaşmir lifleri çok ince olduğu için ekstra ağırlık vermek adına merinos gibi diğer yün türleriyle karıştırılır. Kaşmir kumaş; battaniye, kışlık elbiseler, perde ve yastıklarda sık kullanılan bir kumaş türüdür. 

Keten 
Rahat, aşınmaya dayanıklı, elde yıkanabilen ve kuru temizlenebilir, güçlü bir kumaştır. Nefes alabilen, emici bir yapıya sahiptir. Aynı zamanda hafif olması, havanın geçmesine izin verir ve vücut ısısını ılımlı hale getirir. Keten; gömlek, pantolon, havlular, masa örtüleri ve çarşaflar için kullanılan yaygın bir malzemedir. 

Polyester 
Bakımı ve yıkaması kolay olan, insan yapımı sentetik bir kumaştır. Yumuşak ve leke tutmayan bir yapısı vardır. Oluşacak güve ve küflenmelere karşı dayanıklıdır. Yeterli esneme özelliğine sahiptir. Petrol ve kömür gibi kimyasallardan üretilmiştir. Polyester kumaş; çanta, spor kıyafetler, perdeler ve ev tekstil ürünlerinde sık kullanılır. 

Kadife 
Pürüzsüz bir tüye sahip, eşit şekilde kesilmiş yoğun bir elyaf yığını ile karakterize edilir. Kadife, kısa havlı liflerin özellikleri nedeniyle güzel bir örtüye ve benzersiz yumuşak, lüks ve parlak bir görünüme sahiptir. Kadife yapmak için pamuk, keten, yün, tiftik ve sentetik lifler de kullanılabilir, bu da kadifeyi daha ucuz hale getirir ve günlük kıyafetlere dahil edilir. Aynı zamanda kadife; gece kıyafetleri, döşemelik kumaş, perde ve yastıklarda kullanılan bir ev dekorasyon kumaşıdır. 

Kanvas 
Önceleri kenevirden yapılan bu kumaş türü, günümüzde tipik olarak ağır pamuk ipliğinden ve daha az ölçüde keten ipliğinden yapılmış düz dokuma bir kumaştır. Uzun süre dayanıklı ve ince işçilik isteyen bir yapıya sahiptir. Pamuk sentetik liflerle karıştırıldığında, suya dayanıklı hale gelebilir. Kanvas kumaş; spor giyimde, ayakkabı üretiminde, çantalarda ve duvar kaplamalarında kullanılır. 

Emprime Baskı Kumaşlar 
Çeşitli renklerde boya kullanılarak yapılan desen veya resim basılmış ipek, pamuk veya yünlü kumaşlardır. Genellikle baskı için serigrafi boyası kullanılır. Kumaş, işlemden sonra ön büzülme, yumuşaklık gibi iyi hava geçirgenliği özellikleri kazanır. Emprime kumaş; masa örtülerinde, duvar kaplamalarında, kanepe ve perdelerde kullanılır. 

Ribana 
Kumaş yüzeyini oluşturan ters düz ilmeklerin yükseklik farkı oluşturmasıyla, oluklu bir görünüme sahip, enine oldukça esnek bir kumaştır. Ters yüz itmeklerin sayısına göre kumaş yüzeyi ve özellikleri farklılık gösterir. Ribana örme kumaşlar, örme kumaşlardan yapılmış giysilerin yaka ve kol ağızlarında, etek uçlarında, bellerinde, eşofman paçalarında, iç çamaşırlarda (atlet, külot. vb.) ve vücuda oturması islenen üst giysilerde yoğun olarak tercih edilir. 

Üç iplik kumaş 
Kumaş iki ipliğe oranla ve normal penye kumaşlara oranla oldukça kalın, esnek, yumuşak, dayanıklı ve sıcak tutma özelliğine sahip insanlar tarafından sıkça tercih edilen bir kumaş türüdür. Üç iplik kumaşlar, genel olarak sweatshirt, kapüşonlu, eşofman takımı olarak rahatlıkla kullanılabilir. 

Suni Deri 
Sentetik deri olarak da bilinen; poliüretan, polivinil klorür ve birtakım kimyasallardan oluşan bir kumaş türüdür. Gözenekli yapısı sayesinde hava sirkülasyonu sağladığı için sizi rahat ettirir. Giyim sektörü, çanta, oto kılıfları, aksesuar ve ayakkabı gibi pek çok ürünün imalatında suni deri kullanılır. 

Alkantra 
Yumuşak, süet benzeri mikrofiber tüylere sahiptir ve dayanıklılığı ile dikkat çekmektedir. Ağırlıklı olarak polyester ve poliüretandan oluşur. Lekelere karşı da dirençli bir kumaş türüdür. Alkantra kumaş; mobilya, giyim, tasarım, otomobil ve denizcilik endüstrilerinde kullanılmaktadır. 

Saten 
Aslında bir örgünün adıdır, dimi dokuma işlemi kullanılarak düşük bükümlü iplikten oluşturulur. Saten dokuma sayesinde yumuşak, parlak ve esnek bir kumaş oluşur. Bu kumaşın bir tarafı çok pürüzsüz ve parlak, diğer tarafı ise mattır. Genellikle özel giyimler için tercih edilen yumuşak ve dökümlü kumaştır. Saten, iç giyimde gecelik, sabahlık, jüpon, fantezi sütyen-külot takımlarda, çocuk elbiseleri, düğün kıyafetleri, gömlek, mobilya ve nevresim takımları için yaygın olarak kullanılır. 

Likra (Spandex) 
Sentetik elastik bir elyaftır. Olağanüstü esneme ve toparlanma özelliklerinin yanı sıra, Doğal, suni ve sentetik liflerle tamamen karışıp, giysinin rahatlık seviyesini artırır. Suyu iyi emer. Pürüzsüz bir yüzeye sahip olup, bakımı da kolaydır. Likra; spor ve fitness kıyafetleri, iç giyim, çarşaf ve bazı ev tekstili ürünlerinde sık kullanılır. 

Akrilik 
Akrilonitril adı verilen sentetik bir polimerden yapılan elyaftır. Bu lifler sayesinde aşınmaya güneş ışığına, organik çözücülere ve oksidasyona karşı oldukça dayanıklı bir kumaş ortaya çıkar. En az nefes alabilen tekstil formlarından biri olduğu için ısı tutma uygulamalarında istenmektedir. Akrilik kumaş; eşofman gibi atletik ekipmanlarda, süveter ve çoraplarda ve halılarda yaygın olarak görülür. 

Şönil Kumaş 
Hem ipliğin cinsine hem de yapısındaki yumuşak malzemeyi yapan kumaşa verilen isimdir. Lifler, tırtılın tüylü dış yüzeyine benzeyen ipliği oluştururken, kasıtlı olarak istiflenir. Pamuk, yün ve ipek dahil olmak üzere farklı elyaflardan yapılabilen dokuma bir kumaştır. Uzun ömürlü olup, kadifemsi bir yüzeye sahiptir. Şönil kumaş, özellikle sabit koltuk kaplamaları isteyenlerin tercihidir. 

Şam Kumaşı (damask) 
Saf ipek ve keten karışımı bir kumaştır. İplik katmanlardan oluşan, sıkı dokunmuş güçlü bir kumaş türüdür. Bu sayede ev eşyaları ve günlük giysilerde uzun ömürlü kullanıma ve dayanıklılığa sahiptir. Satenle dokunduğunda kumaşa parlaklık kazandırır. Damask kumaşın; döşemeler, koltuk, yastık ve perdelerin yapımında sık kullanıldığı görülür. 

Jarse 
Yün, sentetik elyaf ve pamuktan yapılan esnek ve örgü bir kumaştır. Hafif bir iplikle yapıldığında bir tarafı düz ve diğer tarafı dokunmuş olan, çok esnek tek örgü türlerinin yanı sıra; daha az esnemeli çift örme jarseler de olabilir. Jarse kumaş; kadınların giydiği bol dökümlü elbiseler, çocuk giysileri ve montlarda kullanılır. 

Dantel 
Farklı yöntemlerle oluşturulan açık dokuma tasarımlar ve desenlerle karakterize edilen hassas bir türdür. Dantel kumaş, orijinal olarak ipek ve ketenden yapılmıştır, ancak günümüzde hem pamuk ipliği hem de sentetik elyaf kullanılmaktadır. Uzmanlık gerektirdiği için geleneksel olarak lüks bir tekstil olarak kabul edilir. Dantel; iç çamaşırı, abiye, gelinlik ve ev dekor ürünleri için kullanılan dekoratif bir kumaştır. 

Krep 
Kırışık veya çakıl taşlı kumaşa verilen isimdir. Kumaş ince, şeffaf, opak veya ağır olabilir. Kumaşı genelde esnektir ve doğru şekilde kesilip dikilmesi için özen gösterilmesi gerekir. Ayırt edici yüzeyi, iplik bükümünden yararlanılarak, eşit olmayan çözgü gerilimi kullanılıp kimyasal bir işlem uygulanarak elde edilebilir. Krep kumaş; abiye, tesettür ve yazlık kıyafetlerde kullanılır. 

Jakar 
Aşınmaya ve kırışmaya dayanıklı, dokunması keyifli ve dekoratif estetikle doludur. Bu kumaşların en ayırt edici özelliği aslında desenlerinin karmaşıklığı ve çok sayıda rengin olmasıdır. Bir tür pamuk, ipek, keten kumaşlar veya sentetik karışımlardır. Jakar kumaş, döşemelik kumaşlarda, giysilerde ve perde, halı, havlu gibi ev tekstili ürünlerinde sıklıkla kullanılır. 

Şifon 
Hafif parlaklığa sahip, düz dokuma bir kumaştır. Şifonun, kumaşı biraz sertleştiren küçük büzgüleri vardır. Bu bükümler, sırasıyla saat yönünün tersine ve saat yönünde bükülen s büküm ve z bükümlü krep iplikleri kullanılarak oluşturulur. İplikler daha sonra düz bir dokumada dokunur, bu da tek bir atkı ipliğinin tek bir çözgü ipliğinin üzerinde ve altında değiştiği anlamına gelir. Şifon kumaş; şal, eşarp, etek, gömlek, tulum ve bluz imalatında tercih edilir. 

Piyasada En Çok Kullanılan Kumaş Çeşitleri Nelerdir 
Giyim sektöründe pamuk, ipek, yün, kaşmir, keten, akrilik, likra, suni deri ve dantel en çok tercih edilen kumaş çeşitleridir. Ev eşyalarından aksesuarlara ve dekorlara kadar geniş bir yelpazeye sahip kullanım alanları olan döşemelik kumaş türlerinden en çok tercih edilenler ise emprime, şönil, damask, akrilik, kadife ve alkantradır. 

Kaliteli Kumaşlar Nasıl Anlaşılır 
Kumaşınızın hangi elyaftan yapıldığı, ne tür ve kaç kat iplikten oluştuğu, kumaşın ağırlığı, iplik numarası, liflerin sağlamlığı ve esnekliği, üzerindeki baskı işlemleri, çabuk yıpranıp yıpranmadığı, leke tutup tutmadığı, gerilip gerilmediği, neme karşı duyarlılığı gibi özellikler, bir kumaşın kalitesini belirleyen en önemli kriterlerdir. 

Ucuz ve Pahalı Kumaş Türleri Nelerdir 
Kumaş fiyatları; ürünlerin kalitesine, rengine, işlevine veya boyutuna göre değişebiliyor. Esnekliği ve buruşmaya karşı dayanıklı yapısı ile özellikle kıyafetlerde sıklıkla kullanılan polyester, naylon, likra ve akrilik kumaşlar insan eliyle laboratuvarlarda yapılıp, ham madde bakımından daha ulaşılabilir ürünler olması sebebiyle fiyat olarak diğer kumaş türlerinden daha uygundur. İpek, yün, kaşmir, deri, kadife, keten gibi zaman ve emek isteyen bir üretim sürecine giren aynı zamanda ham madde maliyeti yüksek kumaş çeşitleri ise arz-talep ilişkisine de bağlı olarak diğer ürünlere göre daha fazla fiyata sahip olabiliyor. 

0 yorum: