Modanın çevreye olumsuz etkisi sentetik kumaşların kullanılmaya başlanmasıyla artmıştır. |
Moda endüstrisi, yani giyeceklerin de tıpkı fast-food restoranlarındaki yiyecekler gibi çok hızlı üretilip tüketilmesi, gezegenimize geri dönüşü olmayan zararlar veriyor. Yılda yaklaşık 100 milyar kıyafet üretiyor, aynı yıl bu miktarın % 85’i çöplüklere atılıyor. Anlayacağınız moda endüstrisi tarafından üretilenler her yıl milyonlarca tonluk atığa neden oluyor. Ancak modanın doğaya verdiği zarar, aşırı miktarda üretilen çöplerden ibaret değil ne yazık ki. Moda endüstrisi, tüm dünyadaki gaz emisyonlarının % 10’undan sorumlu. Karbon ayak izi bakımından düşündüğümüzde tekstil sanayi, tüm dünyadaki uluslararası gemi ve uçak seyahatlerinden daha fazla karbon salınımına sebep oluyor. Önümüzdeki 30 yıl içerisinde dünya nüfusunun 2 milyar daha artacağı öngörülüyor.
Göller ve nehirler moda kurbanı
Kumaş üretiminde kullanılan su miktarı da bilinenin çok üzerindedir. Moda endüstrisi, dünyada su tüketen ikinci en büyük endüstri olarak karşımıza çıkıyor. Bir insanın 3,5 yıl boyunca içebileceği su miktarı, tek bir pamuklu tişörtün üretiminde kullanılıyor. Özbekistan’da kıyısında pamuk üretimi yapan tarlalar yüzünden, Aral gölünün yakın gelecekte tamamen kuruması bekleniyor. Yeraltı sularının tüketilmesi bir tarafa, boyama ve apre işlemlerinden sonra doğaya salınan zehirli atıklar da yine tekstil sanayisinin yoğun olduğu bölgelerde birçok nehri kurutmuş veya yanına yaklaşılmaz hale getirmiş durumda. Moda endüstrisi, tüm dünyada suların kirlenmesinden % 20 sorumludur. Modanın çevreye verdiği zarar, üretim sırasında ortaya çıkan sorunlarla da bitmiyor. Özellikle sentetik kumaşlarda bulunan lif parçacıkları, biz kıyafetlerimizi çamaşır makinelerinde yıkadığımızda atık sulara karışıyor, atık su artıma tesislerini çözülmeden geçerek denizlere ulaşıyor ve suların kirlenmesine, balıkların yok olmasına neden oluyor. Hatta yediğimiz bazı balıkların sistemlerinde de sentetik kalıntılar bulunduğunu gösteren yeni araştırmalar mevcut. Düşünmeden doğaya saldığımız zararlılar, her zamanki gibi, gelip yine bizi bulabiliyor.
Dev bir kıyafet çöpü yığını
Tüm dünyada bir yıl içerisinde yaklaşık 100 milyar adet kıyafet üretiliyor. Üretilen tekstil ürünlerinin % 85’i birkaç yıl içinde çöplüğe gidiyor. Batı ülkelerinin kıyafet çöpü çoğunlukla Haiti gibi gelişmemiş ülkelere yığılıyor. Öyle ki, Afrika ülkeleri yakın zamanda uluslararası ikinci el kıyafet alımını yasaklayan bir kanun tasarısı için anlaştı. Birçok ülkede zengin Batılı ülkelerden gelen çöp kıyafetler nedeniyle yerli üretimler tamamen durmuş durumda. Üstelik kültürel olarak kendilerine uygun olmayan kıyafetlerle ne yapacağını bilemeyen halk da hem maddi, hem de manevi bir yükün altında. Doğaya bırakılan giysi çöpleri, içerdikleri pamuğun yanı sıra polyester ve petrol kökenli diğer maddelerin yanı sıra, boyamada ve aprede kullanılan kimyasalları da üzerinde taşıyarak, yüzlerce yıl içinde yok olabiliyor. Bu süreçte elbette giysilerin taşıdığı zararlı maddeler de toprağa, havaya ve suya karışıyor. Tek başımıza moda endüstrisinin çevreye verdiği durduramayabiliriz ama en azından bilinçli bir tekstil tüketimi sayesinde, hayatımızdan bu zararlı kimyasalları uzaklaştırabilir ve doğaya sistemli bir şekilde zarar veren bu endüstriyi beslememeyi seçebiliriz.
1 yorum:
moda endüstrisinin çevreye zararları konusunu işleyen haberlere çok sık duymaya başladım, insanlara elbise de mi giydirmeyeceksiniz artık.
Yorum Gönder