Bitkisel Lifler Nedir, Bitkisel Liflerin Özellikleri

Bitkisel lif çeşitleri. 

Bitkisel lifler (Alm. Pflanzenfaser, Fr. fibre végétale, İng. plant fiber; vegetable fiber), çeşitli bitkilerin; tohum, gövde, yaprak ve meyvelerinden elde edilen pamuk, keten, sisal, hindistancevizi gibi selüloz esaslı liflere denir. 

Bitkisel lifler, tohum, sap, yaprak ve meyvelerden elde edilen ve bir tekstil materyali olarak eğrilebilen liflerdir. Doğallık, optimum özellikler, sağlık ve bakım şartlarının kolay olması nedeniyle kullanım alanları en geniş doğal liflerdir. Bitkisel lifler, tohumdan, (pamuk, kapok), sapından (keten, kenevir, jüt, kenaf, rami, güneş keneviri), yapraktan (sisal, Manila keneviri) ve de meyveden, (hindistan cevizi vb.) olarak sınıflandırılır. 

Bitkisel lifler elde edildiği yere göre: 

- Tohum lifleri (pamuk), 

- Gövde lifleri (Keten, kenevir, jüt, rami), 

- Sak lifleri (Yaprak, meyve lifleri), 

olarak 3 gruba ayrılır, 

Lif, yeterli uzunluk, incelik ve mukavemete sahip, esnek eğirilebilir özellikteki tekstil ham maddesidir. Doğal lifler içinde önemli bir grubu oluşturan bitkisel lifler, bitkinin hangi bölgesinden elde edildiği esas alınarak sınıflandırılır. Bitkisel lifler kimyasal olarak büyük oranda selülozdan oluştukları için selüloz esaslı veya selülozik lifler olarak da isimlendirilir. Fakat her lif, selülozun yanında pektin, lignin, hemiselüloz gibi başka maddeleri de farklı oranlarda içerir. Bu maddelerin cinsi, miktarı ve lifin bitkiden elde edildiği bölge, o lifi diğer bitkisel liflerden ayıran özellikler kazandırır. Örneğin; pamuk bitkinin tohumundan elde edilir ve hiç lignin içermez. Oysa jüt bir gövde lifidir ve selülozun yanında lignin de içerir. Bu yüzden pamuğa göre farklı özelliklere ve kullanım alanına sahiptir. 

Endüstri bitkileri bitkisel üretim içerisinde önemli bir yere, lif bitkileri ise özel bir yere sahiptir. Lif bitkilerinin bu önemi özellikle pamuk bitkisinin dünya pazarında aldığı paydan gelmektedir. Önceden de olduğu gibi pamuk ve keten gibi bitkiler; iplik, kumaş, giyim, tekstil sanayi ile insanların temel ihtiyaçları arasında yer alan bir ham madde kaynağı olmuştur. Bu bitkilerin yanında jüt ve kenevir, bazı ucuz ambalaj malzemeleri ile süs eşyalarının yapımında ki yerini halen korumaktadır. 1950'li yıllara kadar lif bitkilerinin dünya lif ihtiyacını karşılamada bugünkünden daha büyük bir öneme sahip bulunmaktaydı. Son yıllarda kimya sanayinin gelişmesine bağlı olarak sentetik liflerin büyük oranda devreye girmesi, özellikle pamuk dışındaki lif bitkilerinin (keten, kenevir, jüt, rami, sisal vs.) önemini büyük ölçüde azaltmıştır. 

Bitkisel lifler, herhangi bir bitki organından (sap, yaprak, tohum vs) lif elde edilen bitkiler grubu olarak ifade edilir. 

Bitkisel lifler selülozun dışında içerdikleri maddelere göre de üç ana gruba ayrılır: 

- Yüksek oranda selüloz içeren, çok az başka madde bulunduran lifler (normal selülozlu lifler): Pamuk, kapok. 

- Selülozun yanında en çok pektin içeren lifler (pektoselülozlu lifler): Keten, kenevir. 

- Selülozun yanında en çok lignin içeren lifler (lignoselülozlu lifler): Jüt, sisal.