Örme Kumaş. |
Örmenin Tarihçesi ve Örmeciliğin Gelişimi
İplik eğirme teknikleri ve iplik yapımı, dokuma ve dikiş gibi tekniklerin M.Ö. 500-600 yıllarından beri uygulanıyor olmasına rağmen, el örmeciliği, çok daha sonraları, M.S. 600'lü yıllarda Mısırda keşfedilmiştir. El örmeciliği günümüzde yerini büyük ölçüde makine örmeciliğine bırakmıştır. Örme makinelerin icadı ve tarihsel gelişimi incelendiğinde, mekanik olarak ilmek oluşturma mekanizmasının temelde değişmediği görülecektir.
İlk örme işlemleri 1589 yılına kadar; bugün de hala kullanılmakta olan basit şiş, mil ve tığ ile gerçekleştirilmişti. Bir örme yüzeyi oluşturmak için, mekanik araçların kullanımına ilk kez 1589 yılında İngiltere’de William Lee tarafından başlanmıştır. Bir çorabı örmek için yapılan el hareketlerini incelemiş ve bunların aynısını yatay olarak duran bir yatak üzerindeki iğnelere mekanik olarak yaptırmıştır. Esnek uçlu örme iğnelerinin kullanıldığı bu düzenek, aynı anda 16 ilmek yapabiliyordu. Her bir ilmek için ayrı iğnesi olan bu makine dakikada 600 ilmek atarak şaşırtıcı bir hızla çalışmaktaydı. 1758 yılında Jedediah Strutt yatay durumdaki iğne yatağına, dikey durumda bir iğne yatağı daha ekleyerek ilk çift iğne yataklı örme makinesini yapmıştır. 1789 yılına geldiğimizde ise Fransız Decroix Wise, dairesel bir yatak üzerine iğneleri dizerek ilk yuvarlak örme makinesini yapmıştır. 1847’de ise İngiliz Matthew Townsend, dilli iğneyi bularak örme tarihinde yeni bir dönem açar. Bu buluş, uzun zamandır bilinmekte olan kancalı iğnelerdeki baskı işlemini ortadan kaldırıp, örme mekanizmasını kolaylaştırarak el tezgâhlarının süratlenmesini ve dolayısıyla maliyetlerin azalmasını sağlar.
Örme sektörü, İkinci Dünya Savaşı’na kadar önemli bir gelişme gösterememiştir. Ancak savaşın sona ermesiyle, örmenin her dalında çok önemli ve hızlı gelişmeler olmuştur. Bu gelişmelerle birlikte, örme kumaşlar her alanda daha çok kullanılmaya ve tercih edilmeye başlanmıştır. Örme makinelerinde, elektronik ve bilgisayar teknolojilerinin kullanılmasıyla örme alanındaki gelişmeler günümüzde büyük bir hızla sürmektedir. Bu gelişmeler sonucunda, örme kumaşların kullanım alanları ile birlikte üretim miktarları da yüksek artışlar göstermiştir. Günümüzde yuvarlak örme makineleri, yüksek üretim performansları nedeniyle, metre işi örülmüş örgü yüzeylerin üretiminde; düz örme makineleri ise fully fashion (forma göre örme) örgü yüzeylerin üretiminde daha çok kullanılmaktadır. Ayrıca örme makineleri, yüksek desenlendirme olanakları nedeniyle fantezi giyim ve dış giyim ürünlerinin üretiminde de yaygın olarak kullanılmaktadır.
Örmeciliğin Tanımı
İpliklerin tek ya da topluca beslenmesi ile örücü elemanların ipliklere ilmek formunu çekim yardımıyla kazandırarak yan yana ve boylamasına bağlantılar oluşturulması sonucunda tekstil yüzeyi elde etme işlemine örme adı verilir. Örme ile yüzey oluşturma işlemi ipliğin en hızlı şekilde kumaş yapısına dönüştürüldüğü sistemdir. Ayrıca örme sistemi ile üretilen kumaşlarda, diğer tekstil yüzeylerine göre boyut stabilitesi yönünden daha esnek, daha elastik, daha yumuşak ve daha dolgun bir yapı elde edilir.
Örme Sınıflandırılması
Örme, ilmek oluşum yönüne göre iki ana sınıfa ayrılır.
- Atkılı Örme (Atkılı örme sistemli makineler),
- Çözgülü Örme ( Çözgülü örme sistemli makineler).
Örmeciliğin temel sınıflandırma kriteri; ilmek oluşturma yönünün dokuma kumaş sisteminde kullanılan atkı ve çözgü ipliklerinin yönüne göre ifade edilmesidir. Dokuma kumaşlarda enine yöndeki iplikler atkı, boyuna yöndeki iplikler çözgü ipliği olarak ifade edilir.
Atkılı Örme
Tek iplik besleme sistemine göre ilmeklerin enine yönde hareket ederek bağlantı yapması ile yüzey oluşturma tekniğine dayalı örmedir. Atkılı örmede yuvarlak örme sisteminin en önemli özelliği iplik sabit, iğnelerin hareketli olması ve esnekliği yüksek kumaşların üretimine olanak sağlamasıdır. Atkılı örmede düz örme üretiminde iğneler sabit, iplik ve sistemler hareketlidir.
Çözgülü Örme
Çok iplik besleme sistemine göre ilmeklerin boyuna yönde hareket ederek bağlantı yapması ile yüzey oluşturması tekniğine dayalı örmedir. Çözgülü örme sisteminin en önemli özelliği iplik hareketli iğneler sabit olmasıdır. Çözgülü örmede; dokuma kumaşlar kadar stabil, atkılı örme kumaşlar kadar esnek kumaş yapıları elde edilebilir.
Örme Makinelerinin Sınıflandırılması
Örme makineleri örme sistemine, makine çeşidine, boyutlarına, iğne cinsine, makine inceliklerine ve üretimine göre çok çeşitli sınıflandırılabilir. Aşağıda örme makinelerinin temel sınıflandırılması yapılmıştır.
Örme Makineleri Çeşitleri
1-) Çözgü Sistemli Örme Makineleri
-Rachel çözgülü örme otomatları,
-Trikot çözgülü örme otomatı,
-Kroşet (aksesuar) tipi çözgülü örme makineleri,
-Diğer çözgülü örme makineleri,
2-) Atkı Sistemli Örme Makineleri
a-) Düz Örme Makineleri
-Mekanik düz örme makineleri,
-İntersia düz örme makineleri,
-Aksesuar nitelikli (yaka, kol bandı) düz örme makineleri,
-Eldiven, çorap düz örme makineleri,
-Jakarlı düz örme makineleri,
-Jakarsız düz örme makineleri,
b-) Yuvarlak Örme Makineleri,
-Tek plaka süprem yuvarlak örme makineleri,
-Çift plaka ribana yuvarlak örme makineleri,
-Çift plaka interlok yuvarlak örme makineleri,
-Tek silindirli yuvarlak çorap örme makineleri,
-Çift silindirli yuvarlak çorap örme makineleri.
Örme Makinelerinin Numaralandırılması
Örme makineleri numarasına göre çeşitlenir. Makine numarası 1 inch'teki iğne sayısına eşittir. 1 inch 2.54 cm. veya 25.4 mm'dir. Numaralandırma kumpas denilen hassas bir cetvelle yapılmaktadır. Plaka üzerinde kumpasla 1 inch mesafe ölçülür. Bu mesafedeki iğneler sayılarak makine numarası tespit edilir. Bu yönteme inch hesabı denir. Makine numarası büyüdükçe makine inceliği artar, azaldıkça makine kalınlaşır.
Örücü Makine Elemanları
Atkılı Örme Elemanları
Atkılı örme sisteminde ipliğin ilmek oluşturması işlemini sağlayan elemanlara örücü makine elemanları denir. Bunlar; iğneler, platinler, kilit sistemleri (çelik tablası), iplik kılavuzları (mekikler) ve merdanedir. Bu elemanlar örme sürecine direk etkisi olan elemanlardır.
İğneler
Atkılı örmede genel olarak kullanılan iğneler dilli iğnelerdir. Günümüzde en yaygın olarak kullanılan iğne çeşididir. Yüksek hızlarda çalışabilmesi ve sorun yaratma ihtimali az olan bu iğne diğerlerine oranla daha avantajlıdır. İğneler makine cinsine ve inceliğine göre farklı şekillerde olabilir. Tüm dilli iğneler gaga, dil, boyun, gövde ve ayak kısımlarından oluşur. Atkılı örme makinelerinde; esnek uçlu iğne, dilli iğne, iki ucu kancalı iğne, bileşik iğne ve sürgülü iğnelerde kullanılmaktadır.
Platinler
Atkılı örme makinelerinde iğnelerin ilmek oluşumuna yardımcı örme elemanıdır. Makinedeki iğne sayısına eşit sayıda platin bulunur. Makine konstrüksiyonuna ve inceliğine göre farklı şekillerde olabilirler fakat şekli farklı da olsa işlevleri aynıdır.
Kilit Sistemleri (Çelik Tablası)
Atkılı örme makinelerinde kilit sistemleri iğneye hareket veren çeliklerden oluşur. Düz örme makineleri birkaç çelik grubundan oluşurken yuvarlak örme makineleri tek bloktan oluşabilir. Atkılı örme makinelerinde kilit sistemleri (çelik tablası) iğnenin hareket yolunu belirleyen çeliklerden oluşur. Çelikler yaptıkları işe göre farklılık gösterir. Kullanılan çelikler; Örgü çelikleri (İlmek, Askı, Atlama), Ayar çelikleri, Transfer çelikleridir. Örme makinelerinde, iğneye yaptırdığı örgü yüzey elemanına göre ilmek çeliği, askı çeliği ve atlama çeliği olarak isimlendirilir.
İplik Kılavuzları (Mekikler)
İplik kılavuzlarının (mekiklerin) örme makinesindeki görevi, bobinlerden gelen ipliği uygun şekilde iğnelere vermektir. İpliğin iğnelere son yönlendirdiği nokta mekiklerdir. Mekikler düz ve yuvarlak örme makinelerinde farklı şekillerdedir. Düz örme makinelerinde mekikler örgü alanında hareketlidir. Semer kafa ile taşınmaktadır. Yuvarlak örme makinelerinde mekikler sabittir. Her sistem için bir mekik kullanılır.
Doku Çekme ve Sarma Sistemleri
Atkılı örme sistemli makinelerde, örücü elemanların ilmek oluşturabilmesi için örülen kumaş çekim silindirleri tarafından çekilmek zorundadır. Düz örme makinelerinde kullanılan çekim sistemi genellikle merdane adı verilen silindir ile yapılırken kumaş sarma işlemine gerek duyulmaz. Yuvarlak örme makinelerinde ise uzun metrajlı çalışma yapılması ve üretim hızının yüksek olması nedeniyle çekim silindirleri tarafından çekilen kumaş sarma mili üzerine sarılır.
Çözgülü Örme Elemanları
Çözgülü örme sisteminde iplilerin ilmek oluşturması işlemini sağlayan örücü makine elemanları; delikli iğneler, dilli iğneler, iğne rayları, baskı platinleri ve doku çekme sarma aparatları olarak ifade edilir. Bu elemanlar örme sürecine direk etkisi olan elemanlardır.
Çözgülü Örmede İğneler
Çözgülü örme makinelerinde kullanılan iğne tipleri, atkılı örme makinelerinde olduğu gibi dilli-kancalı, esnek uçlu veya sürgülü iğnelerdir. Trikot çözgü otomatlarında esnek uçlu ve sürgülü iğneler kullanılırken; Rachel çözgülü örme makinelerinde dilli-kancalı ve sürgülü iğneler kullanılmaktadır. Çözgülü örmede en çok kullanılan iğne cinsi dilli-kancalı ve esnek uçlu iğnelerdir.
Dilli İğneler: Dilli iğneler gaga, dil, boyun, gövde ve ayak kısımlarından oluşur. Bu makinelerde kullanılan iğneler, makine inceliğine göre bir inçteki iğne sayısı, birleşik bir halde ayaklarından metal iğne tutucularına gömülüdür. Metal içine gömülü iğneler alt kısımlarında bulunan deliklerden dilli iğne rayı (kılavuzu) üzerine yan yana makine enince monte edilirler.
Delikli iğneler: Çözgülü örme makinelerinde ayrıca ipliğin örme iğnelerine yatırımını sağlayan delikli iğneler kullanılır. Delikli iğnelerin görevi, ilmek oluşturan dilli iğnelerin kancalarına iplikleri ulaştırarak ilmek oluşumuna yardımcı olmaktır. Delikli iğnelerde dilli iğneler gibi bir inçlik iğne tutucularına gömülü olarak delikli iğne rayı üzerine vidalanarak kullanılırlar.
Çözgülü Örmede İğne Rayları
Çözgülü örme makinelerinde iğne rayları dilli ve delikli iğneler için kullanılan makine enince dilli veya delikli iğnelerin yan yana dizildiği metal kılavuzlardır. Desenlendirme olanaklarına göre delikli iğne raylarının sayısı değişir. Delikli ve dilli iğneler bu rayların hareketi ile ilmek oluşturma işlemini yapar.
Çözgülü Örmede Baskı Platinleri
Baskı platinleri de dilli ve delikli iğneler gibi bir inçlik metal tutuculara gömülü platinlerden oluşurlar. Baskı platinleri de kendi rayı üzerine makine enince yan yana dizilirler. Dilli iğnelerin arasında bulunan baskı platinlerinin görevi, ilmek oluştuğu sırada boşta kalan iplikleri tutarak ilmek oluşumuna yardımcı olmaktır.
TEMEL ÖRGÜ ELEMANLARI
Örme yüzeyi oluşturan temel iplik hareketleri, ilmek, askı ve atlama örgü elemanı olarak isimlendirilir. Temel örgü elemanlarının birlikte kullanılması ile farklı görünümlü örme yüzeyleri oluşturulur.
İlmek (Fiyonk)
Örme iğnelerinin ipliklere oluşturduğu özel ters U şekilli iplik halkalarından meydana gelen form yapıya ilmek adı verilir. Bu form yapı fiyonk olarak da ifade edilmektedir. Bir ilmek baş, gövde ve ayak (bacak) olarak üç kısımdan meydana gelir; baş, gövde ve ayak (bacak). İlmeklerin birbiri ile bağlantı yapması ayak ve baş kısımlarının kesişme noktalarında üste veya alt alta olma pozisyonu ile sağlanır. İlmeklerin bağlantı yapması ilmek başı veya gövdesinin üste olması şeklinde gerçekleşir. İlmek bağlantısı oluşması için ilmeğin, bir diğer ilmek ile bağlantı yapması gerekir. İlmek iğnenin tam hareketi ile oluşan örme kumaşın temel yüzey yapı elemanıdır. İlmeğin temel yüzey yapı elemanı olmasının nedeni, ilmeğin tüm örme kumaş yüzeyini tek olarak oluşturabilme özelliğidir. Diğer örgü elemanlarının tek başına örme kumaş yüzeyi oluşturabilmesi mümkün değildir. Bundan dolayı örme yüzey oluşumunda askı ve atlama elemanı ancak ilmekle birlikte kullanılır. İpliğin ilmek ile yüzey oluşturması örme kumaşların esnekliğinde temel faktördür. Sadece ilmekten oluşan örme kumaşlar, enine ve boyuna esnekliği homojen yapıdadır.
Atkılı Örmede İlmek Yapıları
Atkılı örmede ilmek görünümleri ilmek bağlantı noktalarında ilmek gövdesi üstte ilmek başı altta veya ilmek gövdesi altta ilmek başı üstte olmak üzere iki şekildedir. Bu görünümlerine göre ilmekler sağ ilmek (Düz İlmek) veya sol ilmek (Ters İlmek) olarak ifade edilir. Atkılı örmede düz ilmeklerin görüldüğü kısım kumaşın ön yüzü, ters ilmeklerin görüldüğü kısım kumaşın arka yüzü olarak algılanır. Atkılı örmede ilmekler enine yönde bağlantı yaparlar. İlmeğin gövde kısmı baş kısmının üstünde görünüyorsa buna sağ ilmek veya düz ilmek denir. Sağ ilmek İngilizce sağ anlamına gelen right kelimesinin baş harfi (R) ile de ifade edilir. Sağ ilmeğin yüzey görüntüsü (V) şeklindedir. İlmeğin baş kısmı gövde kısmının üstünde görünüyorsa buna sol ilmek veya ters ilmek denir. Esasında sol ilmek sağ ilmeğin kumaşın ters yüzündeki görüntüsüdür. Sol ilmek İngilizce sol anlamına gelen Left kelimesinin baş harfi (L) ile de ifade edilir. Sol ilmeğin yüzey görüntüsü dalga şeklindedir.
Çözgülü Örmede İlmek Yapıları
Çözgülü örmede ilmek yapıları atkılı örmedeki ilmek yapılarına göre daha sıkı ve farklı şekildedir. Çözgülü örmedeki ilmek görünümleri ilmek bağlantı noktalarında ilmek gidiş yönü doğrultusunda açık ilmek ve kapalı ilmek olarak ifade edilir. Çözgülü örmede ilmekler boyuna yönde bağlantı yaparlar.
Çözgülü Örmede İlmek Yapıları
Çözgülü örmede ilmek yapıları atkılı örmedeki ilmek yapılarına göre daha sıkı ve farklı şekildedir. Çözgülü örmedeki ilmek görünümleri ilmek bağlantı noktalarında ilmek gidiş yönü doğrultusunda açık ilmek ve kapalı ilmek olarak ifade edilir. Çözgülü örmede ilmekler boyuna yönde bağlantı yaparlar.
Açık İlmek: Çözgülü örmede ilmekler ilmek hareket yönünün tersine hareket ederek bir sonraki ilmeği oluşturuyorsa bu ilmek görüntüsüne açık ilmek denir.
Kapalı İlmek: Çözgülü örmede ilmekler ilmek hareket yönünün tersine hareket ederek bir sonraki ilmeği oluşturuyorsa bu ilmek görüntüsüne açık ilmek denir.
Askı
Atkılı örme sistemli makinelerde kullanılan örgü elemanıdır. İpliğin iğnenin yarım hareketi ile iğne kancasında asılı kalarak oluşturduğu örgü elemanıdır. Temel örgü elemanı ilmekle beraber kullanılır Değişik oranlarda ilmek ve atlama ile kullanılarak farklı örme yüzey görüntüleri oluşmasını sağlar. Kumaş esnekliğini enine ve boyuna yönde azaltan örgü elemanıdır.
Atlama
İpliğin, iğnenin hareketsiz boş geçmesi ile oluşturduğu örgü elemanıdır. Temel örgü elemanı ilmekle beraber kullanılır. Değişik oranlarda ilmek ve askı ile atlama beraber kullanılarak farklı örme yüzey görüntüleri oluşmasını sağlanır. Kumaş esnekliğini enine yönde azaltan örgü elemanıdır.
TEMEL ÖRME KUMAŞLAR
Düz Örme Kumaşlar: Düz örme makinelerinde üretilen, atkılı örme sistemli kumaşlara düz örme kumaşlar denir. Düz örme makinelerinde, Tek plaka, çift plaka, saç örgülü, nopeli, kaydırmalı, jakarlı, intersia, ribana (lastik), selanik, haroşa örgülü kumaşlar en çok kullanılan ve üretilen kumaşlardır. Düz örme kumaşlar triko kumaşlar olarak da ifade edilir.
Düz Örme Kumaşların Genel Özellikleri
Düz örme kumaşlar, tekstil sanayinde çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Örme yüzeylerde ipliğin ilmek formu çok esnektir. Bu nedenle de vücuda çok iyi uyum sağlayarak yumuşak bir biçimde sararlar. İlmeklerin hareketli olması nedeniyle, örme kumaşlar dokuma kumaşlara göre tutum, yumuşaklık ve dökümlülük bakımından da üstün özelliklere sahiptir. Kolayca buruşmaz ve buruştuğunda da çabucak eski haline döner. Düz örme kumaşlar tek iplik beslemeli atkılı örme sistemli kumaşlar olduğu için enine yönde sıra ile sökülebilir. Düz örme kumaşlar düz biçimde örülür. Kumaş kalınlığını belirleyen temel faktör makine inceliğidir. Dokuma kumaşlarla karşılaştırıldığında, ilmeğin yapısından kaynaklanan hava tutma özelliğine sahiptir. Bu nedenle ısı tutması yüksek kumaşlardandır.
Düz Örme Kumaşların Kullanım Alanları
Düz örme makineleri, büyük oranda kışlık ve mevsimlik kazak, hırka, süveter gibi dış giyim ürünlerinin örülmesinde kullanıldığı gibi, yazlık ve mevsimlik dış giyim, kullanımı da gün geçtikçe artmaktadır. Ayrıca diğer örme ürünlerine aksesuar olarak yaka, kol bandı, etek bandı vb. ürünlerin örülmesinde de düz örme makineleri kullanılmaktadır. Özel olarak tasarlanmış düz örme makinelerinde ise tam biçimlendirilmiş, kullanıma hazır durumda eldiven kaşkol vb. aksesuar giysileri üretilmektedir.
Yuvarlak Örme Kumaşlar
Yuvarlak örme makinelerinde üretilen atkılı örme sistemli kumaşlara yuvarlak örme kumaşlar denir. Tek plaka süprem yuvarlak örme makinelerinde süprem, vanize süprem, iki iplik, üç iplik, lakost, kadife, çift plaka ribana örme makinelerinde ribana, kaşkorse, selanik ve çift plaka interlok makinelerde interlok kumaşlar en çok kullanılan ve üretilen kumaşlardır. Tek ve çift plakada ringelli ve jakarlı yuvarlak örme kumaşlarda yoğun kullanımı olan kumaşlardır.
Yuvarlak Örme Kumaşların Genel Özellikleri
Yuvarlak örme kumaşlar da düz örme kumaşlar gibi tekstil sanayinde çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Örme yüzeylerde ipliğin ilmek formu oluşturarak yüzey oluşturması nedeniyle örme kumaşlar çok esnektirler. Bu nedenle de vücuda çok iyi uyum sağlayarak yumuşak bir biçimde sararlar. İlmeklerin esnekliği sonucunda, örme kumaşlar tutum, yumuşaklık ve dökümlülük bakımından da üstün özelliklere sahiptir. Dokuma kumaşla karşılaştırıldığında kolayca buruşmaz ve buruştuğunda da çabucak eski haline döner. Yuvarlak örme kumaşlar da tek iplik beslemeli atkılı örme sistemli kumaşlar olduğu için enine yönde sıra ile sökülebilir. Yuvarlak örme kumaşlar dairesel yapıda tüp şeklinde helozonik biçimde örülür. Kumaş kalınlığını inceliği belirleyen temel faktör makine inceliğidir.
Yuvarlak Örme Kumaşların Kullanım Alanları
Yuvarlak örme kumaşlar kadın ve erkek dış giyimi, iç giyim, yatak ve masa örtüleri, mefruşat, endüstriyel kumaşlar, bebek giyimi, spor giyim, banyo ve plaj giysileri, çorap, külotlu çorap, eldiven, havlu, pelüş dokular, kadife, taklit kürk, yaka, kol, manşet olarak kullanılırlar. Yuvarlak örme makinelerinde en çok iç giyim, yazlık-kışlık spor giyim, sportif faaliyet giysileri (eşofman, forma vb.) ve deniz giysileri oluşturmak için kullanılan kumaşlar üretilir. Ayrıca en önemli kullanım alanları arasında çorap sanayi bulunmaktadır. Özellikle ince külotlu ve külotsuz bayan çoraplarının üretimi tamamen özel yuvarlak örme çorap makinelerinde yapılır. Yuvarlak örme makinelerinin iç giyim ve deniz giysilerindeki en önemli avantajı ise, beden ölçüsüne göre tüp halinde esnek kumaş üretiminin mümkün olmasıdır. Bu şekilde yanları dikişsiz (seamless) atlet, fanila ve mayo yapma olanağı vardır.
Çözgülü Örme Kumaşlar
Rachel, trikot ve diğer çözgülü örme makinelerinde üretilen çözgülü örme sistemli kumaşlara çözgülü örme kumaşlar denir. Her iğnenin ayrı ayrı iplik belenmesi ve iğnelerin topluca hareketi nedeniyle kumaş oluşumu en hızlı olan örme sistemidir. Makine özelliği çok geniş enli kumaşların örülmesine imkân sağlar. Çözgülü örme yöntemi ile elde edilen ürünlerden bazıları; tül perde, dantel, mayo ve döşemelik kumaşlar, havlu ve halılar, bandaj ve suni damar gibi tıbbi malzemeler, ayakkabı yüzü, filtre, çuval, sera örtüsü, gibi teknik kumaşlardır.
Çözgülü Örme Kumaşların Genel Özellikleri
Çözgülü örme kumaşlar tekstil sanayinde ve endüstriyel alanda çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. İlmek yapısının atkılı örme ilmek yapılarından farklı olması nedeniyle dokuma kumaşlara eşit stabilitede kumaşlar üretilebilir. Bu özellik sayesinde takım elbiselik çözgülü örme kumaşların üretimine olanak sağlar. Yüzey oluşum ve makine özelliklerine göre hemen hemen her tür kumaşın üretilmesi mümkündür. Dokuma ve atkılı örme kumaşların yerine kullanılabilirler. Bu çözgülü örme mamulü sökmeye çalıştığımızda ya hiç sökülmez ya da boyuna yönde biraz sökülür.
Çözgülü Örme Kumaşların Kullanım Alanları
Çözgülü örme kumaşlar genel olarak giyim, ev tekstili ve endüstriyel alanda geniş kullanımı olan kumaşlardır. Çözgülü örme kumaşlar giysilik olarak bayan iç giyim, mayoluk kumaşlar, spor giysiler, takım elbiselikler, boyun atkısı, astarlık kumaşlar, havlu ve pelüş kumaşlar olarak kullanılırlar. Ev tekstilinde çok yoğun olarak tül perdelikler, masa örtüleri, döşemelik kumaşlar, pelüş, dantel havlu kumaşlar, toz bezleri, yatak çarşafları, kilim ve şemsiyelik kumaşlar olarak kullanılır. Endüstriyel alanda ise tıbbi malzemelerde uçak yalıtımında, balık ağı, ayakkabı ve çantalarda kullanılırlar.
Örme Kumaşlarla Dokuma Kumaşların Karşılaştırılması
Örme kumaşlar, ipliklerin ilmek formunda yan yana ve üst üste bağlantı kurarak bir yüzey oluşturması ile üretilen tekstil yapılarıdır. Dokuma kumaşlar ise atkı ve çözgü ipliklerinin doksan derece açı ile birbirleriye düz çizgi halinde kesişmeleri sonucu bağlantı oluşturarak doku yüzeyi oluşturan yapılardır. Bu kumaş yapılarını karşılaştırdığımızda; örme kumaşlar genel olarak dokuma kumaşlara göre daha esnek bir yapıya sahiptir. Örme kumaşlar genel olarak dokuma kumaşlara göre daha gözenekli yapıdadır. Örme kumaşlar genel olarak dokuma kumaşlara göre daha yumuşak tutumludur. Örme kumaşlar genel olarak dokuma kumaşlara göre buruşmaya daha az yatkındır. Örme kumaşlar genel olarak dokuma kumaşlara göre daha iyi su emme yeteneğine sahip olabilirler. Örme kumaşlar genel olarak dokuma kumaşlara göre daha iyi izolasyon özelliğine sahiptir. Örme kumaşların üretiminde kullanılan iplikler dokuma kumaşlara göre az bükümlü ipliklerdir. Atkılı örmede kullanın makinelerde farklı incelik ve kalınlıktaki kumaş üretimi için makine inceliğine göre farklı makineler kullanılırken; dokuma makinelerinde her türlü incelik ve kalınlıktaki kumaş aynı makinede üretilebilir.
2 yorum:
örmenin tarihi dokumaya göre daha yenidir
temel örme elemanları, örme nedir kelime anlamı, örme kumaşların karşılaştırılması, tekstil örme yüzeyler, örmecilik tarihi ve örme kumaş makineleri,
Yorum Gönder