Sürgülü iğnenin temel kısımları. |
Sürgülü iğne (Alm. Schiebernadel, Fr. aiguille à piston, İng. compound needle), temel olarak sürgü ve kanca bölümlerinden oluşan, karmaşık bir kam mekanizması gerektirdiği için genellikle çözgülü örme makinelerinde tercih edilen, daha düzgün ilmek şekli oluşturabilen, ilmek oluşumu sırasında ipliğe daha az hasar veren iğne tipine denir.
Sürgülü iğne ayrı ayrı kontrol edilen iki farklı parçadan oluşmaktadır: çengel ve kapatma elemanı (dil, piston vb.). bu iki ünite tek bir parçaymış gibi yükselip alçalırlar fakat yükselişin en üst noktasında çengel açılmak için, inişin başlangıcında ise kapanmak için daha hızlı hareket eder.
Kayan bir dile sahip olan sürgülü iğnenin patenti ilk olarak 1856 senesinde Leicesterli Jeacock tarafından alınmıştır. 1960’ların başlarında oldukça sancılı bir dönemden geçtikten sonra günümüzde çözgülü örme endüstrisini domine etmiştir. Ancak çeşitlilik ve iğne seçiminin en az örme hızı kadar önemli olduğu atkılı örmecilikte bir prototip olmaktan öteye geçememiştir.
Sürgülü iğne ayrı ayrı kontrol edilen iki farklı parçadan oluşmaktadır: çengel ve kapatma elemanı (dil, piston vb.). bu iki ünite tek bir parçaymış gibi yükselip alçalırlar fakat yükselişin en üst noktasında çengel açılmak için, inişin başlangıcında ise kapanmak için daha hızlı hareket eder.
Çözgülü örme makinelerinde iki tip sürgülü iğne kullanılır. Dilin çengel tüpünün içinde hareket ettiği tüp boru şeklinde iğne 1938 yılında tanıtılmıştır ve 1940 ve 1950‟lerde James Morton‟un yüksek hızlı FNF trikot çözgülü örme makinesinde esnek uçlu iğneyle çalışan makinelere rakip olarak başarılı bir şekilde kullanılmıştır. İkinci tip ise, kapatma kablosunun düz çengel elemanının düz çengel elemanının yüzeyindeki bir yiv boyunca bir tüpün içinde değil de dışarıda kaydığı, açık gövde iticili sürgülü iğne tipidir ve günümüzde yaygın olarak kullanılır. İticili tipi üretmek daha kolay ve daha ucuzdur, bu iğnenin iki parçası ayrı ayrı yerleştirilebilir ve boyutları daha sıkı ilmeklere sahip örgüler yapmaya olanak verecek şekilde daha küçüktür. Sürgülü iğnenin maliyeti diğer iğnelere göre daha fazladır. Örme işlemi esnasında her parça bir kam sistemi tarafından ayrı olarak kontrol edilmelidir. İplik besleme de son derece kritik olabilir. Örneğin dilli iğnede dilin üzerine beslenen iplik çengele girmeyecektir hâlbuki sürgülü iğnede dil kayacağı için dilin üstüne besleme yapılsa bile her koşulda çengele düşecektir.
Sürgülü iğne dil ya da çenenin atalet problemlerinin olmadığı basit, kısa ve sorunsuz bir harekete sahiptir ve açılıp kapanmak için örülmüş ilmeğe dayanmaz. İnce konstrüksiyonu ve kısa çengeli, onu yüksek hızlarda örülen düz ve ince çözgülü örmeler için özellikle uygun kılar. Zincir ilmekleri, iğneler tarafından ilmekler yükseltilmeksizin sürekli yapabilir ve dayanıklı yapısı elastik iplikler ya da eğrilmiş ipliklerdeki kalın kısımlar tarafından meydana gelecek eğilmelere karşı koyabilir. Ayrıca pamuk birikintileri kapatma elamanı tarafından hareket esnasında çengelden atılabilir.
Sürgülü iğnede örme hareketi
Sürgülü iğnede örme hareketi. |
1-) Başlangıç pozisyonunda ilmek iğne ve sürgü arasında hapsedilmiştir ve iğne hareket etmeye başlar.
2-) İğne üst, sürgü alt konumdayken kılavuz tarafından iplik yatırılır. Önceki sıraya ait olan ilmek iğne gövdesindedir.
3-) İğne aşağı inerken sürgü yükselir.
4-) İğnenin aşağı hareketi devam ederken kanca tamamen kapanır ve yeni yatırılan iplik kancada tutulmuş olur.
5-) İğne daha da aşağı çekildiğinde aşırtma gerçekleşir ve yeni ilmek sırası oluşur.
0 yorum:
Yorum Gönder