İpliklerin tek başına ya da topluca (çözgüler halinde) örücü iğne ve yardımcı elemanlar vasıtasıyla ilmekler haline getirilmesi, bunlar arasında da yan yana ve boylamasına bağlantılar oluşturulması ile bir tekstil yüzeyi elde etme işlemine örmecilik adı verilir. Örme ile yüzey oluşturma işlemi ipliğin dokumaya göre daha hızlı şekilde kumaş yapısına dönüştürüldüğü sistemdir. Ayrıca örme sistemi ile üretilen kumaşlarda, diğer tekstil yüzeylerine göre boyut stabilitesi yönünden daha esnek, daha elastik, daha yumuşak ve daha dolgun bir yapı elde edilir.
Örmeciliğin temel sınıflandırma ölçütü, ilmek oluşturma yönünün dokuma kumaş sisteminde kullanılan atkı ve çözgü ipliklerinin yönüne göre ifade edilmesidir. Dokuma kumaşlarda enine yöndeki iplikler atkı, boyuna yöndeki iplikler çözgü ipliği olarak ifade edilir.
Örme yüzeyi; ilmek oluşturma, ilmeğin örücü iğneye takılması, yeni ilmeğin önceki ilmek içinden çekilmesi ve önceki ilmeğin yeni oluşturulan ilmek üzerinden aşırtılması sonucu meydana gelir.
Örgü kumaş sınıflandırılması
Örme yüzeyler, ilmek oluşum tipine (iplik veriliş durumuna) göre iki ana sınıfa ayrılır:
- Atkılı örme kumaş (Tek iplikli, atkı yönlü - Atkılı örme sistemli makineler)
- Çözgülü örme kumaş (Çözgü iplikli, çözgülü örme sistemli makineler)
Örmeciliğin sınıflandırılması makine yapısına göre:
- Düz örme
- Yuvarlak örme
Ancak örmecilikte iğne ve iplik ilişkilerinin birbirinden ayrı tutulmaması gerekir. Zira belirtilen örme usullerinin bazılarında iğne sabit hareketli bulunurken, bazılarında da bunun tam tersi yani iplik sabit iğne hareketli olarak örme yapılmaktadır.
Bu suretle örmeyi iplik iğne hareket durumuna göre;
- İğne sabit iplik - hareketli
- İğne hareketli - iplik sabit
şeklinde sınıflandırmak mümkündür.
Tek iplikli (atkı yönlü) örmecilik
Atkı yönlü veya tek iplikli örme olarak isimlendirilen örme tekniğinde örme ipliği örme iğnelerinin üzerine enine doğru bir hareketle sırayla yatırılır.
İplik yatırımı düz örmede (triko makinelerinde) bir kenardan diğer kenara doğru, yuvarlak örmede ise dairesel şekilde konumlandırılmış iğneler üzerine enine doğru gerçekleşir. Atkı yönlü örmede iğneler tek tek hareketli olabilir.
Atkı yönlü örmecilikte örme ipliği tek tek sırayla makine üzerindeki bütün iğneler üzerinden geçer ve bütün iğnelerin hareketi ipliğin hareketi ile uyumlu bir şekilde düzenlenerek ilmekler ve örme kumaş oluşturulur.
Atkı yönlü örme tekniğinin özellikleri;
- Atkı yönlü örmede ilmekler yan yana meydana getirilir.
- Atkı yönlü örmede örme kumaş, ilmek sıralarının sırayla örülmesiyle oluşur.
- Atkı yönlü örmede örme makinesinin bir kurs ya da turundaki tüm ilmekler tek iplikle oluşur (Burada katlı iplikler tek iplik olarak düşünülmektedir).
- Atkı yönlü örmecilik tekniğinin en önemli özelliği tek bir iplikle örme kumaşın elde edilebilmesidir. Atkı yönlü örme makinelerinde üretimi artırabilmek için birden fazla iplik iğnelere ardışık olarak beslenir.
- Atkı yönlü örmede örme kumaşın üretildiği yöne, yani başka bir deyişle kumaşın enine dik açıya yakın bir açıyla beslenir.
Çözgülü örmecilik
Leventlere aynı dokuma çözgüsü gibi sarılmış ipliklerin, topluca hareket eden iğnelere her iğneye bir iplik olacak şekilde yatırılmasıyla gerçekleştirilen örme tekniğidir.
Çözgülü örmecilik; özellikle naylon, polyester, asetat, viskoz devamlı filament yapılı iplikleri ile bir ölçüde pamuk ve yün ipliklerinin kullanıldığı en hızlı kumaş yapım tekniğidir. Her iplik bir iğne üzerinde ilmek oluşturur. İğneler üzerinde oluşan ilmeklerin yanlamasına yapılan hareketlerle birbirleriyle bağlantısı sağlanır. Böylece örme kumaş meydana getirilmiş olur.
Çözgülü örmeler, örme makinesinin üzerine asılan ve üzerinde çok sayıda paralel iplik bulunan çözgü levendini önce hazırlanmasını gerektirir.
0 yorum:
Yorum Gönder