 |
| Polietilen, dayanıklı ve kimyasallara karşı dirençli olan çeşitli ürünlerde kullanılan bir malzemedir. |
Polietilen lifi (Alm. Poliäthylenfaser, Fr. fibres de polyéthylène, İng. polyethylene fiber), polietilen polimerinden çekilen, düşük yoğunluk, düşük nem alımı, güve ve mikroorganizmalara karşı yüksek dayanım ve hem kuru hem de yaş halde aynı kopma dayanımına sahip olma özellikleri nedeniyle genellikle sanayi uygulamalarında jeotekstillerde su üstü halat ve ağlarda, bahçe mobilyalarında kullanılan sentetik liflere denir.
Polietilen, sıvı etilenin yüksek sıcaklıklarda yüksek veya alçak basınç altında polimerleşmesiyle oluşan polimerlerdir. Polietilenler, çok çeşitli ürünlerde kullanılan beyazca, yarı geçirgen, yumuşatılabilen ve oldukça dayanıklı termoplastiklerdir. İsmini monomer haldeki etilenden alır, etilen kullanılarak polietilen üretilir.
Polietilen lifleri, etilen gazının polimerizasyonu sonucu elde edilir. Yumuşak eğirme yöntemine göre elde edilir. Liflerin birçok özelliği polipropilen lifine benzemektedir. Polietilen liflerinin erime noktası ve uzama yeteneği polipropilen lifinden daha düşüktür. Bu lif tekstil sektöründe çok büyük bir öneme sahip değildir. Plastik ve ambalaj sanayinde daha etkin kullanılmaktadır. Polietilen lifleri kimyasal maddelere karşı koruyucu kumaş, urgan, yelken bezi, ağ, halat, filtre, otomobil ve uçak döşemelerinde kullanılmaktadır.
Tekstil ve plastik endüstrisinde ismi kısaca PE olarak geçer. En basit şekliyle polietilen molekülü, bir çift hidrojen atomuyla kovalent bağ ile birleşen çift sayıdaki karbon atomlarının birbirleriyle bağlanmasıyla oluşan bir polimerdir. Etilen molekülü C2H4, kimyasal olarak çift bağ ile bağlanmış iki CH2'den oluşur. (CH2=CH2). Polietilenin üretim şekli, etilenin polimerizasyonu ile olur. Polimerizasyon metodu, radikal polimerizasyon, anyonik polimerizasyon, iyon koordinasyon polimerizasyonu ve katyonik polimerizasyon metotları ile olabilir. Bu metotların her biri farklı tipte polietilen üretimi sağlar.
Polietilenin özellikleri, tiplere göre değişiklik gösterse de; dış ortam koşulları ve neme karşı iyi direnç, esneklik, zayıf mekaniksel kuvvet ve üstün kimyasal direnç genel özellikleri olarak sayılabilir. Polietilen oldukça düşük maliyetli ve ucuz bir polimer olduğu için çok miktarda üretilir. Büyük bir kısmı torba (poşet), kaplar, plastik kutular, mutfak eşyaları, kaplamalar, boru, oyuncak, kablolarda yalıtkan tabakalar, kalıp yapımı, elektrik izolasyonu, paketleme malzemesi ve ambalaj filmi gibi çok farklı alanlarda yaygın olarak kullanılır.
Polietilen Lifinin Özellikleri
Piyasada kullanılan ve yoğun miktarda talep gören çeşidi özellikle şeffaf olanıdır. Şeffaflık derecesiyle yoğunluğunun alakası vardır. Yoğunluk arttıkça şeffaflık artar. Yoğunluk dolayısı ile şeffaflık artar, şeffaflık arttıkça da sertlik ve mukavemet artar, yumuşama sıcaklığı da yükselir. Bu türlere gaz ve sıvı maddelerin tesir etmesi de zorlaşır. Piyasada, yoğunlukları birbirinden farklı olmak üzere, çeşitli polietilen tipleri vardır. Yüksek yoğunluklu polietilen kopmaya, kırılmaya ve parçalanmaya karşı direncini kaybettiği için bunların kalıplanması için yüksek sıcaklığa ve basınca ihtiyaç vardır. Polietilen, etilenden elde edilir. Etilen de petrolde bol miktarda bulunan alifatik hidrokarbonların parçalanması ile elde edilir. Ayrıca etilen, az miktarda, etanolün katalitik dehidrogenasyonu ile elde edilir. Düşük ve orta yoğunluktaki polietilen, saf etilenin 150-250 °C'de, 20.000-35.000 psi basınç altında ve oksijenin bol olduğu ortamda polimerize edilmesiyle elde edilir. 200 °C civarında düşük yoğunluklu, 150 °C civarında orta yoğunluklu ve 50-150 °C arasında da yüksek yoğunluklu polietilen elde edilir. Yoğunluğu yükseltmek için reaksiyon sıcaklığı düşürülürken basınç da düşer. Düşük yoğunluktaki polietilenin yumuşama sıcaklığı 105-115 °C'ler arasındadır. Bu polietilen 75 °C'ye kadar dayanıklıdır ve bu dereceye kadar olan sıcaklıklarda sürekli kullanılabilir. Yüksek yoğunluklu polietilen için kullanılma sıcaklığı 25 ile 40 °C arasıdır. Çok uzun zincir halindeki yapıya sahip yüksek yoğunluklu polietilenler % 85-95 oranında şeffaftır. Düşük yoğunluklu polietilenler de çeşitli sınıflara ayrılmış olup % 50-85'i şeffaftır.
Polietilen Çeşitleri ve Polietilenin Sınıflandırılması
Polietilen yoğunluk ve kimyasal özellikleri baz alınarak çeşitli kategorilerde sınıflanır. Mekanik özellikleri, moleküler ağırlığı, kristal yapısı ve dallanma tipine bağlıdır.
- UHMWPE (ultra yüksek moleküler ağırlıklı PE)
- HDPE (yüksek yoğunluklu PE)
- HDXLPE (yüksek yoğunluklu çapraz bağlı PE)
- PEX (çapraz bağlı PE)
- MDPE (orta yoğunluklu PE)
- LDPE (düşük yoğunluklu PE)
- LLDPE (lineer bağlı düşük yoğunluklu PE)
- VLDPE (çok düşük yoğunluklu PE).
8 yorum:
Yoğurt kapları tehlike mi saçıyor! Aldığınız yoğurtların plastik kaplarındaki rakamlar size mesaj veriyor. Yoğurt kabınızın altında 5 rakamı varsa içiniz rahat olsun ama hiçbir rakam yoksa sağlığınız tehlikede!
Yoğurt satın alırken sadece üretim ve son kullanım tarihlerine bakıyorsanız size bir uyarımız var. Marketlerden aldıkları yoğurtların plastik kaplarının altındaki işaretlerde rakam yazmadığının farkına varan tüketiciler gönderdikleri şikayetlerle bu rakamların önemine dikkat çektiler. Gelen şikayetler üzerine uzmanlar da "Plastik kapta bulunan yoğurtları almadan önce ilk işiniz altında bulunan numarayı kontrol etmek olmalı. Üçgen işareti içindeki rakamlar size sağlığınız hakkında mesaj veriyor. ‘5’ rakamı şişe kapakları, içecek kamışları, biberon, yoğurt kaplarında kullanılır ve zararsızdır" diyerek hem firmaları hem de tüketicileri uyarıyorlar. polietilenler çok çeşitli türlerde üretiliyorlar ve sağlıklı olanları seçmek önemli. bir de sadece yoğurt kapları değil pek çok gıda maddesi polietilen kapta üretiliyor ve sofralarımıza geliyor, lütfen numaralara dikkat edelim ve insanları da uyaralım ki bilinç oluşsun, sirketler daha sağlıklı malzemeler üretsin
Etilenin çeşitli yöntemlerle polimerleştirilmesinden elde edilen, dayanıklı, parlak, birçok kimyasal madde etkisine dayanıklı ve bu kimyasallarda kolay bozulmayan saydam katıya polietilen denir. Özellikleri yukarıda da yazılan polietilen tiplerine göre değişiklik gösterse de; dış ortamdaki koşullar ve neme karşı iyi direnç, esneklik ve üstün kimyasal direnç genel özellikleri olarak gösterilebilir.
Polietilenler termoplastik ailesinin en eski polimerlerinden biri olup önceleri sadece alçak yoğunluklu üretilirken gelişim göstermiş ve yüksek yoğunluklu, lineer, orta yoğunluklu olmak üzere üç yeni polietilen türü aileye eklenmiştir.
Polietilenler günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Yeni türlerin eklenmesi, yani polietilenin iyileştirilmesi ile oyuncaktan, ev eşyasına bidonlardan poşetlere kadar pek çok alanda kullanılmaktadır. Polietilenlerin dayanıklılık, sağlamlılık, kolay işlenebilme ve dielektrik özelliklerinin üstünlüğü ile günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır.
Polietilenin tarihçesi, etilenin polimerleştirilme tepkimesi, 1930 yılında tesadüfen İngiliz kimyasal ürünler şirketi Imperial Chemical Industries’ de bulundu. Ama başlangıçta, yaklaşık 2000 barlık çok yüksek basınçlar altında gerçekleştirilen bu tepkimenin teknolojisini kolayca uygulanabilir hale getirmek için yıllar gerekti. Çok geçmeden mekanik ve elektriksel özelliklerinin farkına varılan polietilen, birçok farklı uygulamada kullanılmaya başladı.
polietilen nedir, polietilen çeşitleri, polietilen elde edilmesi özellikleri nasıldır, polietilen nerelerde kullanılır,
polietilen - Sıvı etilenin yüksek sıcaklıklarda yüksek veya alçak basınç altında polimerleşmesiyle oluşan polimerlere denir.
Polietilen nerede kullanılır denilirse ben tekstilde kullanıldığını da öğrendim, polietilen zararlı mı diye merak ediyordum diğer sentetik kumaşlar gibi sağlık açısından deriye teması azaltmakta yarar var, polietilen ne ise yarar, Polietilen özellikleri ve Granül polietilen ile Polietilen ne demek, Polietilen kısaltması da pe'dir
Yorum Gönder