 |
| Poliüretandan üretilen yastık. |
Poliüretan (PU, PUR), bir diizosiyanatin, diol, diamin veya dikarboksilli asit gibi en az iki aktif hidrojen bulunduran bir bileşikle meydana getirdiği polimer maddeye denir. Poliüretan, karbamat bağlantıları ile birleştirilen organik üniteler zincirinden oluşan bir polimerdir.
Poliüretan Türleri ve Kullanım Alanları
Poliüretanlar esneyen ve esnemeyen olarak iki ana türe ayrılır:
Esneyen Poliüretanlar
- Esnek poliüretan köpükler (poliüretan süngerler olarak da bilinir), yataklar ve mobilyalarda konfor malzemesi olarak kullanılır.
- 1947'de sert poliüretan köpük, 1954'te ise esnek poliüretan köpükler üretilmiştir.
- Esnek poliüretan köpükler kauçuk köpüklere oranla daha dayanıklı ve kolay temizlenebilir yapıda olup yastık, yorgan ve döşeme malzemesi olarak kullanılır.
Esnemeyen Poliüretanlar
- Daha çok ısı ve ses izolasyonunda tercih edilir.
- Buzdolaplarında ve ince yapıya sahip uçak kanatlarının içine yerleştirilir.
Poliüretanlar, otomotiv, tekstil, mobilya, gıda, elektronik, boya, sanayi parçaları üretimi ve sağlık sektörü gibi çok çeşitli alanlarda kullanılır. Bu ürünler dayanıklılık, ısı yılıtımı ve çevreye uyum gibi avantajlarıyla öne çıkmaktadır.
Poliüretanın Tarihçesi
Poliüretan ilk kez, 1937 yılında Alman bilim adamı Otto Bayer tarafından sentezlenmiştir.
- Diizosiyanatın, diol ile reaksiyonuyla poliüretan elde edilmiştir.
- Ortamda su bulunması durumunda, diizosiyanat su ile reaksiyona girerek gaz (karbondioksit) çıkışı ve gözenekli poliüretan yapısı (köpük veya sünger) oluşur.
- Daha sonra, polieter ve poliester yapısındaki polioller kullanılarak daha dayanıklı ve esnek poliüretan elastomerler üretilmiştir.
Poliüretanın Elde Edilme Reaksiyonu
Kimyasal reaksiyon aşağıdaki gibi gerçekleşir:
nOCN (CH2)6 NCO + n HO-(CH2)4-OH ® Poliüretan
diizosiyanat + 1,4-bütandiol
Kullanılan Diizosiyanatlar
- Toluen diizosiyanat (TDI)
- Hekzametilen diizosiyanat (HDI)
Hekzametilen diizosiyanattan elde edilen poliüretan, üstün bir elyaf özelliği taşır ve poliamidlere benzese de yumuşama sıcaklığı daha düşüktür.
Poliüretanın Kullanım Alanları
Poliüretan, çeşitli alanlarda kullanılmaktadır:
- Kaplama Malzemeleri: Sert, parlak ve çözücülere dayanıklı kaplamalar.
- Lastikler: Esnek poliüretan kaplamalı lastikler aşınmaya ve çözücülere dayanıklıdır.
- Döşeme ve Mobilyalar: Isı ve ses yılıtımında etkili köpükler.
- Uçak Kanatları: Sert poliüretan köpükler hafif yapılarıyla uçak kanatlarında kullanılır.
- Günlük Yaşam: Yastık, yorgan, buzdolabı, halı altı malzemesi, prezervatif, contalar ve tekstil endüstrisi gibi çok farklı alanlar.
Avantajları
Poliüretan, hafif, dayanıklı ve çeşitli fiziksel şartlara uyum sağlayan bir yapı sunar. Aynı zamanda enerji verimliliği ve sıcaklık kontrolü gibi çevresel faydalar sağlar.
10 yorum:
poliüretan köpük çok faydalı ve çeşitli amaçlar için kullanılabilen çok yönlü bir materyal.
Plastik sanayinin alt dallarından biri olan Poliüretan (PU) sektörü, poliüretanın yaşamın her alanında sıkça kullanmaya başlanmasıyla birlikte geleceğin sektörlerinden biri olarak anılmaya başlanmıştır. Gündelik yaşantımızda; ev hayatında, spor merkezlerinde veya herhangi bir yerde spor yaparken, arabada, kullanılan mobilyalarda, yataklarda, koltuklarda, buzdolabında ayakkabılarda, evimizin çatısında veya cephesinde, hijyenik ortamlarda, kısacası pek çok yerde siz görmeseniz de, poliüretan yaşamımızda önemli bir yer kaplamaktadır.
Sprey poliüretan köpük özellikle, binaların cephe izolasyonunda,teras ve bina çatı altı izolasyonu uygulamalarında tercih edilmektedir. Poliüretan köpüğün en önemli özelliklerinden biri olan yalıtım sayesinde ciddi bir enerji tasarrufu söz konusudur. Sprey PU köpük, uygulama alanında içerisi ve dışarısı ile olan iklim farkını tamamen keser ve izolasyonu maksimum derecede sağlar. Isı yalıtımına ek olarak su ve ses yalıtımı konusunda da tasarruf sağlanır.
yukarıda bahsedilen tekstilde kullanılan poliüretan kumaş, köpük olanı değil karıştırmayalım yorumcu arkadaşlar.
Son yıllarda ülkemizde hızlı bir gelişim gösteren "Suni Deri" sektöründe, bez, non-woven, kuagüle vb zeminler üzerine poliüretan (PÜ), polivinilklorit (PVC) kaplama uygulama yapılması suretiyle, döşemelik, giyimlik, ayakkabılık,ve çantalık olarak kullanılabilen ürünlerin üretimi yapılabilmektedir. Son dönemdeki teknolojik gelişme paralel olarak, suni deri sektöründeki gelişmeler doğal deriye yakın özellikler taşıyan ürünlerin gelişmesine vesile olmuştur.
Suni deriler genelde poliüretandan yapılırlar. Suni deri ürünler genellikle doğal derinin alternatifi olarak geliştirilmekle beraber, doğal derinin kullanım alanları dışında da kullanılmaktadır.
Hammadde ve üretim teknolojisinde sağlanan gelişmeler sonucu, son 10 yılda suni deri imalatında Poliüretan kullanılmaya başlanmıştır. PÜ ürünler PVC ürünlere oranla pahalı olmakla beraber, daha sağlıklı ve ekolojik olmaları, nefes alabilirlilik, yumuşaklık, teknik değerler ve görünüm yönlerinden doğal deriye çok yakın özellikler taşımaları nedeniyle tercih edilmektedir. PÜ kaplama suni deri ürünleri; ev ve ofis döşeme, mont, kaban, ve ayakkabı alanlarında tercih edilmektedir.
Suni Deri Bakım ve Temizlemesi Nasıl Yapılmalıdır
Çamaşır suyu kullanmayınız.
Kimyevi solventler kullanmayınız.(Gaz, benzin, mazot, tiner, aseton)
Kuru temizleme yapılamaz.
Direkt güneş ve spot ışık altında bırakılmaması ve sıcaklık veren kaynaklardan uzak tutulması önerilmektedir.
Sadece sabunlu bez ile silinebilir. Kesinlikle alkol ihtiva eden temizlik deterjanları, kolonya ve benzeri sıvılarla silinmemelidir.
poliüretan ne demek,poliüretan kumaş nedir,poliüretan elyafının kullanım alanları,poliüretan köpük,poliüretan nasıl yapılır özellikleri nelerdir,
Poliüretan bir polimerdir. Organik bileşenlerin üretan bağı kurarak oluşturdukları bir tür maddedir. Farklı türde pek çok poliüretan vardır. Bunların çoğu termosetting özelliğe sahiptir yani yüksek sıcaklıkta dahi erimez, katı formlarını korurlar. Yine de termoplastik, yani sıcaklıkta eriyen poliüretan cinsleri de bulunmaktadır. Poliüretan cinslerinin büyük bir çoğunluğunda açık hücre yapısı görülebilir. Bu da katı ya da sıvı da olsa köpüksü bir yapıya sahip olmasını sağlar. Bu nedenle de gündelik hayatta rastlayacağımız poliüretanların büyük bir bölümü köpük formundadır. Poliüretanı tek başına değil de poliüretan köpük olarak daha sık duyabilirsiniz.
Yorum Gönder
Merhaba, daha kaliteli bir site için yorumlarınızı bekliyoruz.