Blow Dye Boyama Makinasında Kumaş Boyama

Blow Dye Boyama Makinası 

BLOW -DYE BOYAMA MAKİNESİNDE TÜP KUMAŞ BOYAMA 

Tüp hâlindeki kumaşları şişirerek kırışıklık oluşturmadan boyama işlemini gerçekleştiren boyama makinesidir. Blow-dye modern boyama makinelerinin komponentleri ile bütünleştirilmiştir. Klasik halat boyama makinelerinin tüm avantajlarını sunmaktadır. HT sistemine gerek duymadan bütün tüp formdaki kumaşlar için uygundur. 

Blow-Dye Boyama Makinesi 

Blow-dye boyama makineleri aslında haspel boyama makinelerinin çalışma prensibine göre çalışır. Bu yüzden kısaca haspel boyama makinelerini hatırlayalım. 

Haspel; çektirme metodu ile terbiye (özellikle boyama) işlemlerinde kullanılan, flottenin durgun, tekstil materyalinin hareketli olduğu bir sistemdir. Flottede materyal hareketinden kaynaklanan bir çalkalama söz konusudur. Haspel boyamada kumaş uç uca eklenerek birkaç yüz metre uzunluğa getirilir. Kumaş halat hâlinde ve gerilimsiz boyanır. Burada kumaş, kendi yumuşak tutumunu ve dolgunluğunu korur. Bu metot örgü kumaşlarda geniş çapta kullanılır. Haspel makinelerinin en büyük sakıncaları, uzun flotte oranında (1/15-1/30) çalışılması ve kırık izi tehlikesidir. Haspel, flottenin yer aldığı bir tekne ve bunun üzerinde bulunan sonsuz kumaşı taşıyan hareketli bir çıkrıktan oluşur. Kumaş sonsuz halat formunda, dönen bir çıkrık yardımıyla flotte içerisinden geçirilir. Bu dönen çıkrık yardımıyla kumaş flottenin içinde katlanır. Böylece kumaş zamanının büyük bir bölümünü flottenin içerisinde geçirir. Çıkrık kesiti elips şeklinde ya da yuvarlak olabilir. Halat formunda birçok kumaş yan yana boyanabilir. Haspellerde halat hâlinde çalışıldığından kırışıklık tehlikesi fazla olan kumaşların terbiyesinde bu makine sakıncalıdır. Bunun dışında, her türlü liften yapılmış kumaşlar için uygundur. Ancak harekete hassas kumaşlarda (ipekli, yünlü, trikotaj vb.) daha az hareketli olan yuvarlak kesitli çıkrıklar tercih edilir. Elips kesitli çıkrıklar pamuk ve sentetikler için tercih edilir. Haspel makinelerinin tüp örme kumaşlar için geliştirilmiş bir konstrüksiyonu olan Blow -dye boyama makinelerinde, en önemli dezavantajlardan biri olan kırık tehlikesi önlenmiştir. Blow-dye boyama makinelerinin avantajları: Yatırım maliyetleri düşüktür. Kumaş yüzeyine flotte püskürtülmemesi nedeniyle daha az enerji harcanır. Kumaş tutumu genellikle iyi olur. Çok çeşitli ağırlık ve endeki kumaşların çalışılması mümkündür. Kullanımı basittir.

Blow -dye boyama makinelerinin dezavantajları: Haspellere oranla flotte oranları düşük olsa da boyar madde, kimyasallar, su, ısıtma ve soğutma maliyetleri yüksek olur. Banyoların ısıtma ve soğutma sürelerinin uzun olması nedeniyle işlem uzun sürer. Hava ile kumaş şişirilmesine rağmen kırışıklık ve sürtünmeden kaynaklı hatalar görülebilir. Hafif kumaşların flottenin içinde batmaması yüzer durumda kalması abraj oluşturabilir. Makineye kumaşın yerleştirilmesi ve çıkarılması uzun zaman almaktadır. Kumaş boyuna gerilime maruz kalması nedeniyle uzar. Basınçlı olmamaları nedeniyle 100 °C’nin üzerindeki boyamalar yapılamamaktadır. 

 

Blow-Dye Boyama Makinelerinin Çalışma Prensibi 

Tüp hâlindeki kumaşların artan çekmelerini optimize etmek ve kırışmaları önlemek için kendiliğinden düzenleyicili şişirme sistemi, Basınçsız Over -flow sistemini kullanarak ayarlamalı banyo beslemesi, Kumaş transferinin sürekli ayarlandığı frekans kontrollü silindir sistemi, Kumaşın depolama bölgesine kontrollü kaydırılması için katlayıcı ünite, Krantz firmasının ürettiği Blow-dye’dan sonra Fong’s firması, Fong’s DW şişirmeli, Blow -dye boyama makinesini üretmiştir. Fong’s DW, yeni versiyon Blow -dye boyama makinesidir. 1/4-1/5 gibi çok düşük banyo oranlarında çalışabilmektedir. Kırışıksız, boncuklanma olmaksızın ve iyi bir tutum elde edilebilmektedir. Bu makine, aşağıdaki liflerle yüksek kalite tüp örme mamuller için mükemmeldir. Bunlar; Merserize pamuk ve pamuk karışımlarda, Yüksek numaralı pamuk ipliklerde, Saf ipek uygulamalarında uygundur. Boya banyosunun ince bir şekilde püskürtülmesi, boncuklaşma ve kumaş abrajlarını elimine etmektedir. Ağızlık (düze), köpüksüz boyamaya uygun şekilde düzenlenmiştir. Şişirme (balonlama) ile boyamada çok iyi migrasyon sağlanır. Silindirler arasında kumaşların gergisiz hareket etmesi düşük çekim ve daha iyi tutum sağlar. Boylamasına katlama aparatı ile makine hacmini dolduracak şekilde katlama yapılır. Pnömatik kontrol valfinin ayarlanması ile sıcaklık kontrolü tam olarak gerçekleştirilir. Taşıyıcı silindirler arasındaki ince kauçuk kaplanmış sıkma silindirlerinin donanımıdır. Şişirmeden sonra ve tekrar boyama banyosuna girmeden önce kumaş üzerindeki fazla su uzaklaştırılır. İşlem süresince kirli su sürekli uzaklaştırılır ve temiz suya karışmaması sağlanır. Böylece durulamadan daha fazla verim elde edilir. Su tüketiminde de tasarruf sağlanır. 

Teknik bilgiler: Maksimum çalışma 95 °C ile 100 °C arasındadır. Isıtma hızı 20 °C’den 100 °C’ye yaklaşık 20 dakikada ulaşılır (6 bar buhar basıncında). Soğutma hızı 100 °C’den 70 °C’ye 8 dakikada ulaşılır (3 bar su basıncında). Boşaltma ve doldurma zamanı yaklaşık 2 dakikadır (3 bar su basıncında). Blow -dye boyama makineleri, örme kumaşlar için tasarlanmış bir makinedir. Amaç, su tüketimini azaltmak ve balon şişirme sistemi sayesinde oluşan yüksek boyama kalitesini korumaktır. Şişirme aleti, kumaşlara fazla hasar vermeden işlemlerin hassas bir şekilde yapılmasını sağlar. Böylece kumaşın buruşmasının, lekelenmesinin ve uzayıp sarkmasının önüne geçilmiş olur. Sevk silindirleri arasındaki kauçuk kaplı sıkma silindiri şişirme işleminden sonra kumaştaki fazla suyun, boyama işleminden önce atılmasını sağlar. Kirli su, geçiş sırasında sürekli olarak atılır. Böylece etkili bir durulama ile birlikte su tüketiminde de önemli bir azalma gerçekleştirilir. 

Blow -dye’da durulama işlemi: 100 kg’da ve % 100 pamuklular için 15 dakikada ve 600 lt su tüketilerek gerçekleştirilir. Ancak klasik sistemlerde bu işlem, 60 dakikada ve 1500 lt su tüketilerek yapılabilir. Bu, su tüketiminde % 50 oranında azalma ve % 75’e yaklaşan bir hız artışı demektir. Blow -dye, hassas bir boyama makinesidir. Bu makine, durulama konusunda jet makineleri için bir devrim yaratmıştır. Bir başka gelişme ise çok yönlü bir tumbler kurutucusu olan Soft Set Combi'dir. İster tek bir kurulama, ister değişik yumuşatma işlemleri olsun hepsi tek bir makinede yapılabilmektedir. Hassas yünlüler ile dokunmuş kumaşlar, Soft Set Combi’de kurutulup yumuşatılmaktadır. Makine içerisinde kumaşın takılıp karışmasına yol açacak hiçbir engel yoktur. Kumaş bekletme kaydırağındaki düğümlenmeleri kontrol eden, sinyaller veren algılayıcılar mevcuttur. Makine otomatik filtreye sahiptir. Hava, arkadaki tambur boyunca sirküle ettirilmektedir. Bu sırada kumaş tamburun dışındadır. Bir vakum sistemi kumaşı tamburdan ayırıp yoğunlaşınca (conpactor) boşaltmak üzere iletir.