 |
| Sürücü hava yastığı direksiyon simidinin ortasında bulunur. |
Hava yastığı (airbag veya Supplemental Restraint System/SRS), çarpışma anında 20-30 milisaniye gibi çok kısa bir sürede gazla şişerek yolcuların sert yüzeylere çarpmasını önleyen, naylondan üretilen esnek bir güvenlik sistemidir. Şiştikten hemen sonra kontrollü bir şekilde sönmeye başlar ve yolcunun hareket kabiliyetini engellemez.
Hava Yastığının Tarihçesi
- 1951'de John W. Hetrick, hava yastığının patentini aldı. Bu fikir, deniz torpido sistemlerinden ilham alınmıştır.
- 1981'de Mercedes-Benz W126 S-Class, sürücü hava yastığını seri üretime sokan ilk otomobil oldu.
- 1987'de Porsche 944, sürücü ve yolcu hava yastığını standart olarak sunan ilk model oldu.
- II. Dünya Savaşı sırasında uçaklar için geliştirilen sistem, otomobillere uyarlanırken basınçlı gaz depolama, ani şişme hızı ve kimyasal reaksiyon kontrolü gibi teknik sorunlar aşıldı.
- Erken dönem hava yastıklarında, sürücünün manuel olarak aktive etmesi gereken sistemler ve patlayıcı kimyasalların depolanmasına dair güvenlik endişeleri vardı.
Hava Yastığının Önemi
- Ön ve yandan çarpmalarda baş/göğüs yaralanmalarını %75’e kadar azaltabilir (NHTSA verisi).
- 20 km/s üzeri çarpmalarda devreye girer. Ancak 200-320 km/s hızla şiştiği için çocukların ön koltukta oturmaması ve emniyet kemeri ile birlikte kullanılması çok önemlidir.
- Yanlış kullanım riskleri: Çocukların ters veya kucakta oturması, direksiyona çok yakın oturulması, hava yastığının etkisini tehlikeli hale getirebilir.
 |
| Araçta ön hava yastıkları, perde hava yastıkları, yan hava lastikleri ve diz hava yastıkları bulunur. |
Hava Yastığı Çeşitleri
- Ön Hava Yastıkları: Direksiyon ve torpido panelinde bulunur.
- Yan Hava Yastıkları: Koltuk yanlarında veya kapı içlerinde yer alır.
- Perde Hava Yastıkları: Tavan kenarında olup yan çarpmalarda kafayı korur.
- Diz Hava Yastıkları: Sürücünün diz bölgesini korur.
- Orta Konsol Hava Yastıkları: Ön yolcular arasında baş çarpışmasını önler.
- Yaya Hava Yastıkları: Özellikle Volvo ve Land Rover modellerinde, yayaları korumak için aracın dışında açılır.
Hava Yastığının Yapısı
- Yastık: Poliamid'den (naylon) üretilir, ısıya ve yırtılmaya dayanıklıdır. Üzerindeki mikro delikler kontrollü sönmesini sağlar.
Şişirme Sistemi:
- Sodyum azid (NaN3): Elektrik sinyaliyle tetiklenerek nitrojen gazı (N2) üretir.
- Potasyum nitrat (KNO3) ve silisyum dioksit (SiO2): Reaksiyonun yan ürünlerini nötralize eder ve güvenli katı bileşenlere dönüştürür.
- Sensör ve Elektronik Modül: Ön çarpışmaları algılar, 15-25 km/s’lik sabit bir duvara çarpma eşdeğeri bir darbe olduğunda hava yastığını tetikler.
 |
| Hava yastığı çalışma prensibi. |
Hava Yastığının Çalışma Prensibi
- Sensörler ivme değişimini algılar.
- Elektronik modül, çarpışma şiddetini analiz ederek 30 milisaniye içinde kimyasal reaksiyonu başlatır.
- NaN3, ısı etkisiyle ayrışarak N2 gazı üretir ve yastığı şişirir.
- Yastık, yolcuyu yumuşatır ve kontrollü bir şekilde söner.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Emniyet kemeri olmadan hava yastığı tek başına yetersizdir.
- Çocuklar arka koltukta ve uygun koltukta oturmalıdır.
- Direksiyona 25 cm’den yakın oturulmamalıdır.
1 yorum:
Araçların özellikle önden veya yandan darbe aldıkları anlarda içi hava ya da gaz dolarak yerlerinden çıkan esnek kumaş torbalarına ve genel olarak bu güvenlik sistemine hava yastığı adı veriliyor.
Yorum Gönder
Merhaba, daha kaliteli bir site için yorumlarınızı bekliyoruz.