Denim eskitme ya da denim yıpratma (Fr. viellissement artificial du denim, İng. denim destroying; denim distressing) denim giysilerin özellikle, cep ağızları, paçalar, paneller, diz bölgesi ve kemer kısımlarında doğal yollarla oluşmuş aşınmaya benzeyen kullanılmış ya da yıpranmış bir görüntü kazandırmak için uçları zımpara kaplı çeşitli aparatlarla yapılan aşındırma işlemidir.
Tekstil sektöründe oldukça fazla üretilen, ekseriyetle denim, keten gibi her tür kumaştan imal pantolon, şort, gömlek gibi giyim ürünlerinin üzerine eskitme, desen verme, boyama, reçine, kimyasal uygulama gibi işlemler uygulanmaktadır. Genelde kot (denim) kumaşlı pantolon veya gömleklere eski gözükme amacıyla eskitme işlemi yapılmaktadır. Bu işleme genel olarak taşlama işlemi denmektedir.
Pamuklu kumaş ve türevi tekstil ürünleri gittikçe yaygınlaşmakta ve bu kumaşlardan üretilen ürünlere talep sürekli artmaktadır. Buna bağlı olarak bu sektörün beslemiş olduğu moda endüstrisi ürünleri, denim kumaştan üretilen ürünler, kot pantolon gibi ürünlerin, üretimi için de birçok makine veya yöntem geliştirilmektedir. Tekniğin bilinen durumuna bakıldığında bu gibi tekstil ürünlerinin üretiminde kumaşın bazı işlemlerden geçirilerek kullanıldığı, giysilerin dikimden sonra da çeşitli aşamalara maruz bırakıldığı görülmektedir. Bahsedilen çeşitli aşamalarda, kumaşın üzerinde istenen eskitilmiş efektinin verilmesi, dalgalanmalar oluşturulması vb. işlemlerin yapılması taşlama, yıkama veya eskitme ismini alır. Bu işlem birçok farklı yöntemle yapılır ve sonuç her işlemde birbirine denk bir şekilde olmayabilir. Kimyasal ajanlar, kum vb. aşındırıcı cam partiküller, silikon parçacıklar ve lazer gibi teknolojiler kullanılarak çeşitli ebatlardaki üretim tezgahlarından kumaş eskitme konusunda faydalanılır.
Bahsedilen kumaş eskitme işleminde tezgâh üzerine şişme bir kalıp ya da askı üzerine alınan, dikilmiş ve son haline gelmiş giysilerin üzerine bu işlemler uygulanarak istenilen nostaljik (vintage) ve eski görüntü elde edilmeye çalışılır. Kimyasal maddeler kullanılarak gerçekleştirilen yöntemlerde, indigo ve örgü iplikten oluşan kumaşa çamaşır suyu menşeili (potasyum permanganat) kimyasallar püskürtülerek renk açılması sağlanır. Daha sonrasında bu giyim ürünlerinin kimyasaldan arınması için yıkanması gerekir. Bu ek işlem hem su kullanımına ve suyun kirletilmesine (daha sonrasında bu suyun nötralize edilip akara bırakılması gerekir) aynı zamanda ek süre ve maliyete sebebiyet vermektedir.
Diğer yöntemler olan kum, cam vb. aşındırıcılar kullanılarak yapılan ağartma ve eskitme işlemlerinde ürünler ya çoklu şekilde bir kazan içerisine konur ve kazanın veya içindeki malzemenin döndürülmesiyle meydana gelen aşındırıcı etkiden faydalanılır ya da giysilerin üzerine teker teker basınçlı hava ile bu parçacıklar püskürtülür ve bu etkinin giysileri aşındırması sağlanır. Bu ve bu gibi yöntemlerde meydana çıkan kimyasal etkiden dolayı bir yıkama (arındırma) işlemi tekrar gerekir. Bu sıralanan yöntemlerde de yıkama ekstra bir iş yükü oluşturmakta, ürünün üretim süreleri ve işlem maliyetini arttırmaktadır. Ayrıca bu yöntemlerde ortaya çıkan Silisyum, Silika gibi gazlar, içerdiği zehirli etki sebebiyle insan ve çevre sağlığına olumsuz yönde etki etmekte oldukları bilinmektedir.
0 yorum:
Yorum Gönder
Merhaba, daha kaliteli bir site için yorumlarınızı bekliyoruz.