Bürümcük kumaş şal. |
Bürümcük kumaşlar genellikle beyaz ve krem rengindedir. Beyaz çözgü iplikleri arasına, pamuk ipliği karıştırılmışsa, dokuma kumaş yapısı biraz daha sert olur. Bu tür bürümcüklere hilali denir. Kadın giysilerinde iç gömleği olarak kullanılır. Eskiden iç çamaşırları, yatak çarşafları bürümcükten yapılırdı.
Bürümcük Kumaş Tarihçesi
Tarihte, Osmanlı devleti zamanında, kıvratma denilen bükülmüş ham ipekten dokunan kumaşlara bürümcük (bürüncük = bürümcek) denilirdi. Fazlaca bükülmüş ipeğin bezayağı tekniği ile dokunmasıyla elde edilirdi. Az miktarda keten karıştırılarak dokunanlara hilali de denilir ve erkek çamaşırlarında ve mintanlarında kullanılırdı.
İbn-i Batuda ve Evliya Çelebi'nin seyahatnamelerinde, bürümcüğün Anadolu'nun yüksek kaliteli bezlerinden ve üstün özellikleri nedeniyle saray için dokunduğundan söz edilmektedir. Bürümcükcülük, Ahilik Teşkilatı içerisinde yer alan mesleklerden biridir. Bürümcük kumaşlar, bürümcük dokuma ustaları tarafından dokunurdu. Osmanlı döneminde Bursa, Denizli, İstanbul ve Şam en ünlü bürümcük üretim merkezleriydi. Bürümcük boyasız olurdu. Bazen dokuma esnasında muhtelif renklerde ipek çubuklar atılırdı. 1640 Tarihli Narh Defteri'nde bürümcük "Sade, Çubuklu, Siyah Çubuklu, Alaca, Arnavut Aynalı, Arnavut Boyalı, Serfice, Mardin ve Alaşehir Bürümcüğü" gibi yerler ile kaydedilmiştir. 1926-1935 yıllarında İzmir Valisi olarak görev yapan General Kazım Dirik'in teşvikleriyle, Buldan sınırları içindeki tüm okullarda bürümcük önlük kullanılmıştır. Anadolu dokumasına büyük bir pazar alanı açan bu uygulama 1950’ye kadar devam etmiştir.
Konya, Denizli-Buldan, İzmir-Ödemiş-Birgi, Karabük, Antalya, Bilecik, Manisa-Alaşehir, Muğla, İstanbul, Mardin gibi dokuma yöreleri öne çıkmasına karşın, bürümcük tüm ülkede en yaygın biçimde dokunmuş dokumalardan biridir. Günümüzde halen birçok yerde bürümcük kumaş dokunmaya devam edilmektedir.
Bürümcük kumaş. |
Bürümcük Kumaş Özellikleri
Bürümcük dokumalarda malzeme olarak doğal beyaz renkte pamuk, ipek, keten, nadiren yün kullanılmıştır. Bürümcük; normal bükümlü çözgü ve çok bükümlü atkı ile bezayağı tekniğinde dokunmaktadır. Dokuma tamamlandıktan sonra sıcak sabunlu su ile yıkanarak karakteristik yapısı olan buruşukluk özelliğini kazanmakta ve dokuma eni daralmaktadır. Bürümcük dokumalar, kazanılan bu özelliği nedeniyle özellikle iç giyiminde kullanılmaktadır. Dokumalarda desen yoktur. Bazı bürümcük örneklerinde hem çözgü hem de atkının çok bükümlü iplik kullanılarak dokunduğu da görülmektedir. Bürümcük, tek ve belirli tekniklerin kullanıldığı, malzeme farklılıkları ile dokunarak çeşitlenen ulusal dokuma kumaşlarımızdan biridir. Bürümcüğün, Şile bezi, Buldan bezi/bükülü bez gibi birçok çeşidi vardır. Dokunduğu yere göre farklı isimlendirilmesine karşın, dokuma tekniği, benzer ya da aynıdır. Bürümcük dokumalar, gömlek, don/şalvar, zıbın, giysi astarı, yorgan astarı ve iç giyim ürünleri hazırlanmasında kullanılmıştır.
Bürümcük Kumaş Yazlık Mı
Bürümcük dokuma kumaşlar doğal bir yapıda olduğundan dolayı çok iyi nem transferi yapar ve yazlık giysilerde sıklıkla kullanılır.
Bürümcük Kumaş Vücuda Yapışır Mı
Vücuda yapışma yapmaz. Yazlık elbiselerde ve ev tekstilleri gibi ürünlerde kullanılır.
Bürümcük Kumaş İç Gösterir Mi
İnce yapıda kumaşlar olduğu için % 100 iç göstermez diyemeyiz.
Bürümcük Kumaş Terletir Mi
İnce yapısı ve ham madde içeriği olarak terletmez, pamuk ve ipek gibi doğal elyaflardan üretildiği için cilde dost sağlıklı ve rahattır.
Bürümcük Kumaş Yıkanınca Çeker Mi
Bürümcük kumaşlar yapısı gereği çekme yapmaz.
2 yorum:
Bürümcük örtü olarak kullanılıyor günümüzde
Bürümcük kumaş denince benim aklıma teyzemlerdeki bürümcük koltuk örtüsü geliyor.
Yorum Gönder