Tekstil ve Moda

Savai (Sevai) Kumaş Nedir, Savaî Kumaş Özellikleri

Savai kumaş. 
Savai, ipek ve kılaptanla dokunmuş bir kumaş türüdür. 18. yüzyıl özellikleri taşıyan serpme, bazen de geometrik dizilişe sahip kısa dallı yaprak ve çiçeklerle süslüdür. Genelde kadın elbisesi, şalvar gibi kıyafetlerin yapımında kullanılmıştır. Aynı zamanda Halep ve Şam'da da dokunan sevai, selimiye kumaşına benzer bir görünüme sahiptir. 

Savai kumaşlar, Bursa ve İstanbul'da dokunmuştur. Topkapı Sarayı Müzesi'nde birkaç top savaî kumaş bulunmaktadır. Kumaşların top başlarında küçük dikdörtgen çerçeve içinde damgaları vardır. Bu damgalar açık bir anlam taşımaz. Üsküdar dokumasının amblemi olabileceği gibi, Osmanlıca "Selimiye" kelimesinin stilize edilmiş şekli de olabilir. Her durumda "Üsküdar" isminin bu civarda dokunan kumaşlara verilen, Selimiye ve Savaîleri de kapsayan genel bir isim olduğu ileri sürülebilir. 
Savaî dokuma kumaş ve kaftan örnekleri. 
18. yüzyıldan itibaren Türk sanatına, Batı etkileri girmeye başlar. Giyim ve kuşamda bu etkiler önce aksesuarda kendini gösterir. Son devir Osmanlı kumaşçılığının ürünü olan selimiye, savaî gibi kumaşlardan dikilen kaftanlar, Avrupa'dan getirilen parlak sarı yaldızlı harçlar, oyalar ve geniş dantellerle süslenir. Savaî ipek çözgü ve atkıyla, bezayağı zeminde, kaydırmalı eksen üzerinde düzenlenmiş renkli, küçük çiçek desenlidir. İnce metal tel ya da kılaptan ile sadece çiçeklerde kullanılmış ve bu işlem dokuma sırasında, tezgâh üzerinde her çiçek ayrı takviye atkılarıyla dokunduğundan çok zaman almıştır. Savaî dokumalar krem, siyah, nefti yeşil, pembe, kırmızı renklerde dokunmuştur. Savaîler, kaftan, şalvar, elbise olarak giyimde kullanılmıştır. Savaîlerin yollu olanları da vardır. Bu bakımdan Selimiyelere benzerler, fakat onlara nazaran daha hafif ipeklilerdir. Savaîlerde ayrıca yollar içinde çekilen çözgülerle yapılan desenlendirme, Selimiyelerden ayırıcı bir özellik olarak görülür. Esasen Selimiye ve Savaîler bugüne kadar birbirine karıştırılan dokumalardır. 

0 yorum: