Kenevir Kumaş Nedir, Kenevir Kumaş Özellikleri

Kenevir en eski tekstil bitkilerinden biridir. 

Kenevir (hemp), insanlık tarihinde yetiştirilmiş ilk kültür bitkilerinden birisidir. Arkeolojik araştırmalar sonucunda M.Ö. 8000 yıllarına tarihlenen kenevirden üretilmiş kumaş kalıntılarına rastlanmıştır. M.Ö. 1500'lü yıllarda Anadolu'da kenevir üretimi yapıldığı bilinmektedir. Kenevir lifleri tarih boyunca tekstil üretiminde çok önemli yer tutmuş, ülke ekonomilerini şekillendirmiştir. Öyle ki 19. yüzyıl sonlarına kadar dünya üzerindeki tüm tekstil ürünlerinin yaklaşık % 80'inin ham maddesini kenevir elyafı oluşturmuştur. 20. yüzyıl başlarında gelişen teknoloji ile birlikte pamuk lifinin kullanılmaya başlanmasıyla daha ince iplikler üretilebilmiş, daha hafif elbiselerin elde edilmesi mümkün olmuştur. 

Kenevirin temel ürünü tekstil için üretilen kenevir lifidir, ancak elde edilmesi çok zahmetlidir. Kenevir, yetiştirilme amaçlarına göre (lifi, tohumu, hem lifi hem tohumu için) farklılık göstermektedir. Kenevir tek yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesinde belirli aralıklarla boğumlar bulunmaktadır. Bu boğum aralarındaki mesafenin fazlalığı lif verimini artırmaktadır. 

Kenevir elle veya makine ile hasat edilmektedir. Kurutulmak üzere tarlalara serilmekte, kuruduktan sonra küçük demetler haline getirilerek deste yapılmaktadır. Desteler kuruyunca büyük demetler halinde tarlada dikili bırakılmaktadır. Kuruyan demetler havuzlama yöntemiyle lifin saktan ayrılması sağlanmaktadır. Diğer sak liflerinde olduğu gibi kenevir liflerinin elastikiyeti, esnekliği azdır. Kimyasal yapı bakımından ketene benzemektedir. Liften; yelken bezi, çadır bezi, halılarda çözgü ipi, dikiş ipliği, bağlama ipleri, halat, urgan, yangın musluğu hortumu gibi ürünlerin yapımında kullanılmaktadır. 

Organik ürünlerin kullanımı yavaş yavaş bir yaşam tarzı haline gelmektedir. Önceleri sağlık nedenleriyle tercih edilen organik ürünler, artık çevrenin korunması ve gelecek nesillere bozulmamış şekilde aktarılabilmesi amacıyla da talep edilmektedir. Tekstilde en çok kullanılan doğal lif olan pamuğun ve kullanımı çok olan ketenin yüksek su, tarım ilacı ve gübre ihtiyacına ve sentetik liflerin fosil yakıt kaynaklarıyla ilişkisine karşılık kenevirin, gübre ve tarım ilacına hiç ihtiyaç duymadan da yetiştirilebilmesi, toprak ve çevrenin korunabilmesi açısından önemlidir. 

Aynı miktarda üretim için pamuk iki kat daha büyük alana ihtiyaç duymaktadır. 1 kg pamuk elyafı elde etmek için 9758 lt su gerekmekte, kenevir elyafı eldesi için yalnızca 2123 lt gerekmektedir. Pamuk toprağı ve suyu kenevire kıyasla daha çok kirletmektedir. Pamuk, dünya genelinde pestisit (böcek ilacı) kullanımının % 25’ini oluşturur, kenevir pestisite ihtiyaç duymaz. 

Kenevir elyafı. pamuktan dört kat daha dayanıklıdır. Kenevir, 14 yıl boyunca toprağa zarar vermeden ve üretim miktarı azalmadan aynı toprakta üretilebilmektedir. Ayrıca kenevirin lif verimi çok fazladır. Bu durum kenevirin organik ürün eldesi için uygunluğunu göstermektedir. Kenevir bitkisi yabani otları öldürmekte ve sonraki ürün için zengin bir toprak yapısı bırakmaktadır. 

Kenevir kumaş sağlıklı ve organik olmasıyla öne çıkar. 

Kenevir Kumaş Kullanım Alanları 

Kendir ya da çedene adı da verilen kenevir de endüstri bitkisidir. Lifleri parlaktır, sarı ve kahverengidir. Kenevir lifi, pamuktan, ketenden daha dayanıklı ve kaba olması dolayısıyla; ip, halat, sicim, kınnap, urgan, balık ağı, çuval, yelken ve çadır bezi, kese, dayanıklı malzeme üretimi, banknot gibi özel kâğıt üretiminde kullanılırken ince liflerse yazlık ve iç giyimde kullanılmaktadır 

Kenevir kumaşından yapılan elbiseler, doğal yapısı itibariyle yazın serin kışın ise sıcak tutma özelliğine sahiptir. En güçlü doğal kumaş olan kenevir kumaşları ile yapılan elbiseler yıkanarak kolayca temizlenme özelliğine sahip olup diğer bitkisel, sentetik kumaşlara ayrıca deri kumaşlarla kıyaslandığında çok daha dirençli bir yapıya sahiptirler. Kenevir liflerinden elde edilmiş kumaştan imal elbiseler UV ışınlarına karşı yüksek dirence sahiptir. Bu ise gece ve gündüz kuşatma altında olduğumuz yüzlerce elektronik cihazın yaydığı zararlı dalgaları ve manyetik alanı engelleyen kumaşlar ve bu kumaşlardan yapılan elbiselerin üretilebileceği anlamına geliyor. Kenevir kumaşından yapılan elbiseler anti bakteriyel özelliği vardır mantar veya diğer deri hastalıklarının oluşumuna vücudu diğer kumaş çeşitlerine oranla önemli derecede korur. Kenevir lifinden elde edilmiş kumaştan yapılan elbiseler ve ürünler biyolojik olarak parçalanabilir ve tamamen organiktir. 

% 100 kenevir lifinden elde edilmiş kumaştan çok farklı ürünler yapılmaktadır örneğin kenevir ayakkabılar günümüzde mevcut ürünlerden yapılan ayakkabılara göre ham madde üretim maliyetleri çok daha az ve çevreye etkileri açısından zararsızdır. 

Kenevir bitkisinin üretim sürecinde kimyasal atık olmadığından bu sayede havaya, karaya ve suya ayrıca buralarda yaşayan canlılara herhangi bir zararı bulunmamaktadır. 

Pamuğun en büyük dezavantajlarından biri, onu yetiştirmek için kullanılan kimyasal tarım ilaçlarıdır. Dünya genelinde pamuk üretimi için kullanılan küresel pestisit miktarı (kimyasal tarım ilaçları) toplam kullanımının yaklaşık % 25'ini oluşturmaktadır. Bu kimyasallar, pamuktan elde edilen kumaşlar aracılığı ile vücuda temas ettiğinde insan sağlığı açısından ciddi zararlı etkilere sebebiyet vermektedir. 

Kenevir içerikli kumaş üretim yönteminin avantajları arasında; 

- Kenevirin kullanılması ile diğer ham maddelere nazaran çevreye daha az zarar verilmesidir. 

- Üretim esnasında zararlı atık oluşumunun azaltılmasıdır. 

- Termal konfor özelliği ile iyi derecede nem yönetimi sunan kumaş elde edilmesidir. 

- Kenevir içerikli kumaşlar uyku kalitesini de artırmasıdır. 

- Daha dayanıklı kumaş elde edilmesidir.