Rotasyon Baskı (Rotasyon Serigrafi)

Rotasyon baskı tekniği ile kumaşın renklendirilmesi. 

Rotasyon baskı ya da döner şablonlu baskı (Alm. Rotationsfilmdruck, Fr. impression au cadre rotatif, İng. rotary screen printing), baskı yapacak kısımları boyayı geçirecek şekilde delikler içeren, baskı yapmayacak kısımları ise lakla kapatılmış ya da delikler içermeyen döner nikel baskı şablonları ile baskı patının tekstil yüzeyine kesintisiz olarak aktarıldığı baskı tekniğine denir. 

Rotasyon baskı, çalışma şekli itibari ile film druck makinesinin blanketi ile rulo baskı makinesinin sürekli kesiksiz baskı çalışma prensiplerinin harmanlanmış sentezi olarak yorumlanabilir. Kısaca baskı, geniş kauçuk (blanket) üzerine kesintisiz dönen simetrik açılı deliklerden oluşan nikel silindirin içindeki patlı boyanın kumaşa aktarımı şeklinde gerçekleşir. 

Rotasyon baskı, uzun metraj baskılarda en avantajlı baskı tekniğidir. Bu yöntemde, basılacak kumaş geniş bir kauçuk vb. malzeme bant üzerinde sürekli olarak dönen baskı silindirlerinin altından geçer. Rotasyon film baskı ya da rotasyon serigrafi, yirmi renkten fazla durumlarda düz film baskı tekniğinin ekonomik olmaması ve ihtiyaçları karşılayamaması nedeniyle ortaya çıkmıştır. Rotasyon film baskı (rotasyon serigrafi), düz film baskının geliştirilmiş bir biçimidir. Avantajı, üretim akışının sürekli olmasıdır. Bu duruma, düz şablonların gravürlü bir silindir şekline sokulması ile ulaşılmıştır. Boya, baskı silindirlerine pompalanır. Daha sonra, delikli silindirlerin içinden geçerek kumaşa ulaşır. Rotasyon film baskı ile saatte 4000 metreye kadar kumaşa baskı yapılabilir. 

Rotasyon baskı makineleri büyük miktarlarda üretim için uygundur ve yirmi dört renkte baskı yapılabilir. Silindirler daha çabuk ve ucuz bir şekilde hazırlanabilmektedir. Rotasyon baskısı, 5000 metrelik üretimlerden sonra dijital baskıdan daha avantajlıdır. Bununla birlikte, azalan baskı hacmi, artan çeşitlilik, hızlı moda eğilimi ve renk, desen ve baskı hazırlama işlemleri nedeniyle baskı birimi maliyeti çok yüksektir. Günümüzde rotasyon baskı, baskı pazarını domine etmektedir. Fakat desen ve numune çalışmaları tamamen dijital baskı ile yapılmakta ayrıca 300 metre ve altı gibi işlerde dijital ön plana çıkmaktadır.

Makine parkı ve ilk yatırım maliyeti olarak en pahalı baskı tekniğidir. Üretim hızı rulo ve düz şablonlu film-druck baskıdan daha yüksektir. Günümüzde ulaşılan maksimum hız, teorik olarak 90 m/dk, pratik olarak 40-50 m/dk'dır. bu rakam; kumaş kalınlığına, basılacak desene, işlem hızına, makine çeşidine ve ustanın tecrübesine göre değişir. 

Rotasyon baskı ile uzun metraj baskılar hızlı ve ekonomik bir şekilde sağlanabilmektedir. Basılacak olan kumaş, rotasyon baskı makinesinin girişinde konumlanmış açıcılar vasıtası ile düzgün bir şekilde açılmaktadır. Rotasyon üzerine alınan boya, rotasyon üzerindeki desenleri doldurmakta ve silindirin dönme hareketi ile kumaş üzerine desenlerin aktarılmasını sağlamaktadır. 

Rotasyon baskı işlemi şu şekilde gerçekleştirilir: Basılacak kumaş, girişte açıcılar ve kenar kılavuzları yardımıyla düzgün bir şekilde baskı bölümüne sevkedilir ve bu ikinci bölümde ilk olarak sonsuz blankete yapıştırılır. Makinelerin giriş bölümlerinde daha temiz ve net baskıların sağlanabilmesi amacı ile baskı yapılacak yüz, vakumlu temizleyiciler ve/veya fırçalama üniteleri ile temizlenir. Rotasyon desen şablonlarının basacak kısımlarında delikler bulunur, basmayacak kısımları ise lakla kapatılmıştır. Baskı patı, bir pompa ile şablon içine verilir ve rakleler yardımıyla şablondaki delik yerlerden kumaşa akatarılır. Genelde, kauçuk veya çelik lame ya da silindir şeklinde mıknatıslı çubuk rakleler kullanılır. Şablona verilen boya patının seviyesi, özel elektrikli veya optik bir sistemle kontrol edilir. Rotasyon baskı yönteminde yan yana iki ayrı kumaş basılabilmektedir.