Noel Baba Hep Kırmızı Mi Giyerdi 🎅

Orijinal Noel Baba ile çok farklı olan modern Noel Baba imajını Coca Cola'ya borçlu. 

Noel Baba, Noel arifesini Noel'e bağlayan akşam geç saatlerde ve gece evlere gizlice girerek çocuklara hediye bıraktığına inanılan; günümüzde kır saçlı, uzun kır sakallı, sevimli, koca göbekli, tonton birisi olan, beyaz tüyleri olan kırmızı bir cübbe giyen ve aynı malzemeden bir kukuleta takan bir  portre çizer. Aslında gerçek bundan çok farklıdır. 

Asıl adı Saint Nicholas (Aziz Nikolas) olan, İngilizce'de Santa Claus, dilimizde ise Noel Baba olarak bilinen Hıristiyan azizidir. Nikola, Klaus, Papa Noel, Aziz ve Baba isimleri ile benimsenmiş olup, efsanevi şekilde Noel Baba karakteri günümüze kadar ulaşmıştır. Noel Baba'nın görüntüsel klasikleşen kırmızı elbiseli olarak bilinen imajını, 1840 doğumlu karikatürist Thomas Nast'ın yaptığı bilinmektedir. 

İhtiyacı olanlara yardım etmesiyle bilinen Aziz Nicholas'ın Likya'nın Myra (günümüzde Demre) ilçesinde 4. yüzyılda yaşamış Hıristiyan papaz olduğu bilinmektedir. Denizcilerin ve çocukların azizi olan Nicholas'ın ölümüyle Demre'de (Myra) Noel Baba Kilisesi yapılmıştır. Nikola'nın öldüğü gün 6 Aralık (5 Aralık gecesi) Aziz Nikola Günü olarak kutlanmakta (Hollanda, Belçika, Almanya başta) ve o gün çocuklara hediyeler dağıtılmaktadır. Daha farklı bir dini figür olan ve bu sebeple Noel'den ayrı kutlanan Aziz Nikola Günü aynı zamanda Noel Baba efsanesinin de özünün temelini oluşturmaktadır. 

Modern Noel Baba Görünümünün Oluşturulma Süreci 

Günümüzde bildiğimiz Noel Babayı (Santa Claus), 19. yüzyılın başlarında ortaya çıkaran, Hollanda kökenli bir New York'ludur. 1700'lerin sonlarında New York'taki noeller, bol miktarda alkol alındıktan sonra çıkan kavgalı ve kargaşalı olaylardı ve size verilebilecek tek noel hediyesi burnunuza yiyeceğiniz bir yumruk fazlası değildi. 

New Yorklular daha ayık bir kutlama yapmayı düşündüler ve 1804'te antikacı John Pintard, tarihi bir topluluk kurdu ve şehrin hayırsever yeni sembolü olarak 4. yüzyıldaki Antalya'da yaşayan Aziz Nicholaos'ı yani çocukların koruyucu azizi olup ve onlara hediye veren Aziz Nikola'yı seçti. 

Bu kültür çorbasında eksik kalan parçalar Avrupa'dan gelen göçmenler tarafından tek tek tamamlandı. Noel Baba'nın hediye getirmesi geleneği, İskandinav Mitolojisi'ndeki tanrı Odin'e dayandırıldı. Odin, uçan atı Sleipnir ile avlanmaya gittiğinde, çocuklar Sleipnir için çizmelerinin içine havuç ve saman koyup şöminenin yanına asarlardı. Odin'in bu iyilik karşılığında çocuklara hediye ve şekerlemeler getirdiğine inanılırdı. Zamanla bu gelenek Avrupalı göçmenler vasıtasıyla Amerika'ya ulaştı. Çizme yerine büyük çoraplar kullanılmaya başlandı ve bu gelenek Noel'e dahil oldu. 

Orta Çağ boyunca Avrupa'da ve özellikle Hollanda'da, 6 Aralık 343 St Nicholas'ın ölüm tarihidir ve o günden bu güne kadar 5-6 Aralık'ta hediye verme geleneği Hollanda’da hâlâ en önemli olay olduğu yaygın olarak gözlemlenmektedir. 

John Pintard bu geleneği aldı ve nüfusun büyük bir kısmının Hollandalı olduğu hatta şehrin adının New Amsterdam olduğu dönemde, New York'taki Noel kutlamalarına Sinterklaası (Santa Claus kısaltması) ekledi. Ancak Aziz Nicholas’ın tersine Santa Claus hediyeleri sadece iyi çocuklara verecekti. 

Bu noktada, Sancte Claus'un resimleri - örneğin, sanatçı Alexander Anderson tarafından Pintard'ın 1810'daki St Nicholas Günü yemeği için çizdiği gibi - hala siyah beyazdı ve kesinlikle kilise papazı gibi giyinmişti. Bu resimde St Nicholas'ı şöminenin yanında bir karede bazı uykulu çocuklar ve şöminenin yanında asılı çoraplarla gösteriyordu. 

Sancte Claus, 1823 yılında Troy Sentinel'de anonim olarak yayınlanan bir şiirde "Aziz Nicholas'tan Bir Ziyaret" ile kısa sürede ortaya çıktı. Bu şiir, daha çok "Noelden Önceki Gece" olarak biliniyor ve modern Noel Baba kavramını oluşturuyordu. 

Bu şiir ren geyiğini de bu işin içine eklemiştir 

- Yani evin tepesine kadar uçtular 

Oyuncak dolu kızağı ve Aziz Nicholas da 

Başından ayağına kadar kürk giymişti ve elbiseleri kül ve is ile lekelenmişti; 

Sırtına attığı bir oyuncak yığını, 

Ve çantasını açan bir seyyar satıcı gibi görünüyordu. 

Gözleri - nasıl da parladılar! gamzeleri, ne neşeli! 

Yanakları gül gibiydi, burnu kiraz gibiydi! 

Küçük ağzı yay gibi çekilmişti, 

Çenesindeki sakalı kar kadar beyazdı; 

Kütük piposunu dişlerine sımsıkı tuttu, 

Ve duman, kafasını bir çelenk gibi çevreledi; 

Geniş bir yüzü ve küçük yuvarlak; 

Güldüğünde, jöle dolu bir kase gibi sallanan bir göbeği vardı. 

Şimdiki görüntüsünden çok farklı olan gerçek Noel Baba (18. yüzyılda yapılan bir Rus kilise ikonu) 

Ancak henüz kırmızı giyinmemişti ve klasik bir yeşil, sarı veya kahverengi tonda elbise ile görünmesi daha olasıydı, ancak kırmızı hariç pek çok başka renk de yer alıyordu. 

Noel Baba'nın kırmızı elbise giyme geleneği, 1870'lerde kırmızı takım elbise ve şapka, beyaz kürk astar ve tokalı siyah kuşak tanıtan Amerikalı karikatürist Thomas Nast ile başladı. Nast, 20 yılı aşkın bir süre boyunca Harper's Weekly için Noel Baba'nın değişik renklerde sayısız çizimini yaptı ve onu ilk kez yeşil renkte canlandırdı. 1881'deki o yeşil Noel Baba görüntüsü hızla resmi bir portresi gibi kullanılan bir şey oldu. 

JC Leyendecker ve Norman Rockwell'in, özellikle de 1920'lerde Saturday Evening Post için kapaklarındaki çizimlerinde her ikisi de Nast'ın ortaya koyduğu yeşil renkli çizimleri temel aldı ancak Noel Baba'yı selefinden daha doğal bir şekilde canlandırarak insancıllaştırmaya çalıştı. 

Ancak günümüzdeki kırmızı cübbeli olan ve kesinleşen imgesi, yine de ticarileşmenin ürünüydü. Coca-Cola, kış satışlarını artırmak istedi ve "Susuzluk Mevsim Bilmez" başlıklı bir kampanyada Noel Baba'nın kola içicisi olarak gösterme fikrini reklamlarında kullandı. 1920'ler boyunca Noel Baba görüntülerini kullandılar. 

1931'de, İskandinav mirasına sahip Amerikalı bir sanatçı olan Haddon Sundblom'a 1931 de bir resmini yaptırdıklarında halkın gerçekten ısınacağı bir reklam ürettiler. 

Sundblom, idealize edilmiş bir Noel Baba'yı yarattı - büyük bir mide, yüzü kızarık, küçük yuvarlak gözlüklerle; o kadar neşeli ve güldürüyordu ki, yaşlı adam bir adam için bu yorucu olmalıydı. Coca cola, Noel Baba figürüne kendi renklerini yansıtan kırmızı kıyafet giydirerek, elinde coca cola şişesiyle başlattığı reklam kampanyasıyla satışlarında epey artış sağladı. Bunun yanında da Noel Baba artık kırmızı kıyafetiyle anılır olmaya başlandı. Sundblom, 1960'ların ortalarına kadar Coca-Cola'nın Noel reklamlarını yapmaya devam etti ve kola içen Noel babaların bir daha asla kırmızıdan başka bir şey giymedi.