 |
| Zein kumaşlar, mısır bitkisinden elde edilir. |
Zein ya da vicara, (Alm. Zeinfaser, f; Fr. fibre de zéine, f; İng. zein fiber) mısırda bulunan bitkisel proteine verilen isimdir. Zein, mısırda bulunan bir prolamin proteini sınıfıdır. Zein lifi, nişastanın mısırdan ayrıştırılmasından sonra geriye kalan undan elde edilen, kuru ve yaş mukavemeti düşük, yüne benzer bir tutum veren ve genellikle daha mukavemetli liflerle karıştırılarak kullanılan rejenere protein lifidir. Zein en çok kullanılan bitki proteinlerinden biridir. Saf zein berrak, kokusuz, tatsız, sert, suda çözünmez ve yenilebilir ve çeşitli endüstriyel ve gıda kullanımlarına sahiptir. Zein lifi, nişastanın mısırdan ayrıştırılmasından sonra geriye kalan undan elde edilen, kuru ve yaş mukavemeti düşük, yüne benzer bir tutum veren ve genellikle daha mukavemetli liflerle karıştırılarak kullanılan rejenere protein lifidir.
Zein, mısırdan elde edilen 17 amino asit içeren, yoğunluğu 1,226 g/mL olan, seyreltik alkolde çözünen, su, seyreltik asit, susuz alkol, terebentin, ester ve yağlarda çözünmeyen, sistin, lizin ve triptofan içermeyen, gıda ve tekstil sektörünün yanı sıra; kağıt kaplamada, baskı mürekkeplerinde, yiyecek kaplamada, etiket cilalamakta, lamine tahtada kullanılan, tatsız, kokusuz, beyazdan açık renge kadar değişik renklerde bulunan, prolamin türü bir proteindir.
Zeinin tekstilde kullanılması amacıyla, mısırdan zein proteininin ayrılması; sudkostik (NaOH) ve asitle çöktürme ile sağlanır. Zein, mısırdan nişasta elde edilmesi sırasında % 70'lik izopropil alkol ilavesi ile ayrıştırılır. Alkol buharlaştırılır ve açık sarı renkte toz hâlinde zein elde edilir. Ardından bu madde sudkostik çözeltisinde çözünür. Çözelti daha sonra filtrelenir, havası alınır ve 24 saat olgunlaştırma için bekletilir. İçinde sülfürik asit, asetik asit ve çinko sülfat bulunan asidik koagülasyon banyosunda düzelerden pompalanarak yaş çekim yöntemi ile filament hâline getirilir. Kesikli lif yapılacaksa filamentler yıkanır, kıvrım verilir, kurutulur ve kesilerek ştapel hâle getirildikten sonra balyalanır.
Tekstilde; yün, pamuk, viskon ve naylonla karıştırılarak kadın ve erkek giysi kumaşları, triko ve jarse kumaşlarla bebek giysileri, battaniye üretiminde kullanılır.
Zein Elyafın Fiziksel Yapı ve Özellikleri
Enine kesiti dairesel, uzunluğuna görünüşü ise içi boş cam çubuğa benzemektedir. Genelde filament hâldedir. Birlikte kullanılacağı lif uzunluğuna göre istenilen uzunlukta kesilebilir. İnceliği 2-15 denye arasındadır. Lifler hafif sarımsı renklidir ve üretildiklerinde parlaktırlar. Daha sonra kullanıma göre matlaştırılabilirler. Mukavemeti kuru halde 1,2 g/denye'dir. Yaş mukavemeti daha düşüktür ve 0,60 g/denye olmaktadır. Yaylanma (rezilyans) özellikleri yüksektir. Uzaması; % 5 gerildiğinde esnekliği % 100'dür. Ticari nemi % 13 olup, % 40'a kadar nem çekebilir. Kolayca ütülenebilir. Zein'in yoğunluğu 1,25 cm³'tür.
Zein Elyafının Kimyasal Özellikleri
Asitlere karşı yün ve ipekten daha dayanıklıdır. Alkalilere karşı hassastırlar. Kuvvetli alkalilerin sıcak çözeltisi life zarar verir. Tavsiye edilen konsantrasyonlarda ağartıcılarının kullanımında tehlike yoktur. Küf ve mantarlardan etkilenmezler. Güneş ışığında uzun süre kalırsa zarar görebilir. Güve ve böceklere karşı dayanıklıdırlar. Kolay yıkanırlar.
5 yorum:
mısırdan elbise mi yapılır bu insanların başka işimi yok, abi bugün üstüme mısır giymedim, yün giydim gibi konuşmalar olabilir.. mısır ekmeğinden sonra mısır tekstil ürünleri ilginç
ilginç kumaş maddelerinden biri de mısırdır kimsenin aklına gelir mi, o yağda hafif tuz ile birlikte patlayan mısırlardan yapılan elbise giymek. ha sütten yapılan elbiseyi duyunca bu o kadar da sıradışı gelmedi
zein lifi nedir,mısırdan zein proteini elde etme yöntemi,vicara ne demek,zein nedir nasıl üretilir,mısır lifi nedir,zein özellikleri nelerdir,zein elyafı kullanım alanları,zein hammaddesi ne,
Zein proteini, mısırdan elde edilen 17 amino asit içeren, yoğunluğu 1,226 g/mL olan, seyreltik alkolde çözünen, su, seyreltik asit, susuz alkol, terebentin, ester ve yağlarda çözünmeyen, sistin, lizin ve triptofan içermeyen, kağıt kaplamada, baskı mürekkeplerinde, yiyecek kaplamada, etiket cilalamakta, lamine tahtada kullanılan, tatsız, kokusuz, beyazdan açık renge kadar değişik renklerde bulunan, prolamin türü bir proteindir.
zein i nereden satın alabiliriz? perkende herhangi bir satışı var mı bilginiz var mı?
Yorum Gönder