Ruff yaka. |
Ruff yaka, boyun çevresinde yelpaze gibi dolanan, kolalı yakaya denir. Kökleri, 14. ve 16. yüzyıl Batı ve Orta Avrupa Rönesans Dönemine dayanan ruff yakalar ilk olarak ceketin veya gömleğin yakasını kirden koruyan küçük bir fırfır olarak ortaya çıkmıştır.
İlk dönemlerde ceketin veya robanın boyun çevresini kirden korumak için küçük bir fırfır olarak ortaya çıkan bu yaka 1600'lü yıllarda kişinin omuz genişliğine erişmiş, nişasta ve tellerle sertleştirilip desteklenerek oldukça görkemli bir yapıya kavuşmuştur. Ruff yakalar ihtişamlı görünümleriyle gücü ve statüyü sembolize etmişler, zamanla tarihsel bir giysi detayı olmaktan çıkıp Rönesans Avrupa’sının kültürünü içinde barındıran, geçmişle bağlantı kuran bir göstergeye dönüşmüşlerdir.
Yıllar içesinde etkileyici bir değişim ve gelişim gösteren, Rönesans'ın simgesi ruff yakalar, yalnızca o döneme ait bir giysi detayı olarak kalmamış, ihtişamlı görünümüyle günümüzde pek çok sanatçı ve tasarımcıya ilham kaynağı olmayı başarmıştır. Bu özelliğiyle, tarihsel dönemlere gönderme yaparak geçmişe olan özlemi vurgulayan retro kavramı içerisinde ele alınan ruff yakalar, tasarımcıların modern yorumlarıyla bugünün moda dünyasında adından söz ettirmeyi başarmışlardır. Böylece, günümüz modasına etkilerinin yanı sıra giyilebilir sanat (wearable art) kavramı içerisinde de önemli bir rol oynayarak, bir giysi detayından çok, bünyesinde kültürel izler barındıran bir sanat eseri formuna bürünmüştür.
2 yorum:
16. yüzyıl Rönesans Döneminde kadın ve erkeklerin kullandığı, boyun çevresinde yelpaze gibi dolanan kırmalı keten ya da muslin yaka olarak tanımlanan ruff yaka terimi, kaynaklarda kırmalı yaka ya da fırfırlı yakalık olarak da yer almaktadır.
Ruff aksesuarlar rönesans döneminin ilk yıllarında gömlek ya da kısa bluzun yakasının dantelli kenar süsleri olarak ortaya çıkmıştır. Bu küçük dantel yaka 1550’lerden itibaren yavaş yavaş gelişmiş, 1575’ten sonra geniş, bağımsız, devasa bir yaka halini alarak Rönesans giysilerine çok daha ihtişamlı bir görünüm kazandırmıştır.
Yorum Gönder