Tekstil endüstrisinde yüzey oluşturma yöntemleri dokuma, örme ve dokusuz yüzey oluşturma olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Nonwoven terimi, İngilizce ''non'' ve ''woven'' kelimelerinin birleşimi ile ortaya çıkmıştır. Diğer tekstil yüzeyi üretim yöntemleri dışındadır; dokunmamış, dokuma olmayan veya örgü olmayan anlamına gelir. Dokusuz yüzeyler, doğal veya yapay elyafın ipliğe dönüştürülmeden; mekanik, kimyasal, ısıl yollarla veya bu yöntemlerin birlikte uygulanmasıyla; sürtünme, kohezyon (birbirini tutma), adezyon (yapışma) etkisi ile birbirine bağlandığı tekstil ürünleri olarak tanımlanmakta ve özel kullanım alanlarına uygun olarak üretilmektedir.
EDANA'ya göre dokusuz yüzeyler; artan çeşitlilikteki uygulamalar için ekonomik çözümler sunan mühendislik harikası kumaşlar olarak tanımlanmaktadır. INDA ise geleneksel kağıt, dokuma ve örme dışında kalan üretim yöntemlerini dokusuz yüzey olarak tanımlamaktadır. ASTM’e göre dokunmamış yüzey yüzeyler doğal veya sentetik liflerin mekanik, kimyasal, ısı ve eritken yollarla veya bunların bir birleşik yoluyla birleştirilmesi sonucunda üretilen yapılar olarak tanımlanmaktadır. Başka bir deyişle, dokunmamış yüzey ürünler, ipliğe dönüştürülmemiş ve yukarıda belirtilen çeşitli yöntemlerle birbirine tutturulmuş doğal veya sentetik elyafların ya da sonsuz elyafların (filament) özel bir dokusu, yaprağı veya yüzeyidir. Bu tanımlamaya göre, iplikten imal edilen geleneksel tekstil malzemeleri dokunmamış yüzey ürünler kapsamına girmez. Boyutsal değişmezlikleri, katlanmaya dayanırlıkları, yüksek kopma ve yırtılma mukavemetleri dikkate alındığında kâğıt ürünler de dokunmamış yüzey tanımının dışındadır. Bununla birlikte dokunmamış yüzey ürünler kâğıda benzer ürünlerden çok tekstil yapılarına benzer bir ağ görünümündedir.
Klasik Tekstil Yüzeyleri Üretimi |
Dokusuz Yüzeyler Üretimi |
Dokusuz yüzeylerin konvansiyonel olarak üretilen kumaşlara oranlara çok daha ekonomik olmaları önemli bir avantajdır. Çünkü üretim hatlarındaki safhalar çok azdır. Kumaş formasyonunun basitliği ve üretim verimliliğinin çok yüksek olması pek çok endüstriyel alanda dokunmamış yüzeyleri avantajlı hale getirmektedir.
Fakat moda, dış giyim uygulamaları, güzel tuşe ve döküm, esneklik, mukavemet, v.s. özellikler istendiğinde dokusuz yüzeylerin dezavantajı ortaya çıkmaktadır. Bu özelliklerin geliştirilmesi yönünde pek çok araştırma yapılmaktadır. Lif ve ham madde seçimi maliyet, üretim kolaylıkları ve istenen son kullanım özelliklerine bağlıdır. Lifler dokusuz yüzeylerin ana bloklarıdır. Doğal ve yapay elyafların birçoğu dokusuz yüzey üretiminde kullanılmaktadır.
Dokunmamış tekstiller, örme ve dokumadan farklı olarak tek kullanımlık ve uzun süreli kullanım için olmak üzere iki farklı amaç için üretilmektedir. Tek kullanımlık; hijyen, ıslak mendiller, tıbbi/cerrahi kumaşlar, bandaj malzemeleri ve maskeler gibi bir defaya mahsus kullanım gereken alanlarında kullanılırken, uzun süreli kullanıma olanak sağlayan kumaşlar ise hava filtrasyonunda, tela, döşeme ve yatak, ayakkabı ve deri, kaplama/lamine, yer kaplamaları/halı tabanı, bina inşaatında, jeotekstillerde/inşaat mühendisliğinde, otomotivde, elektronik bileşenlerde ve tarımda kullanılmaktadır.
Dokusuz yüzeyler, çok çeşitli uygulamalarda ve farklı ürünlerde kullanılan, yüksek teknoloji ürünü, benzersiz olarak üretilmiş kumaşlardır. Dokusuz yüzeyli kumaşlar; yenilikçi, çok yönlü ve modern yaşam için vazgeçilmezdir. Dokusuz yüzeyli kumaşlarda artan yoğun talebe bağlı olarak üretim ve tüketim miktarları giderek artmaktadır. Artan bu trend, dokusuz yüzeyli ürünlere olan talebin ne kadar yüksek bir hızla arttığını göstermesi açısından önemlidir.
Tek başına kullanılabilen veya diğer malzemelerle kombinasyon halinde üretilebilen dokusuz yüzeyli kumaşlar; emici hijyen ürünleri, giyim eşyası, ev tekstilleri, sağlık ve cerrahi kumaşlar, otomotiv, inşaat, filtrasyon, tarımsal üretim de dahil olmak üzere çeşitli alanlarda, değişik özelliklere sahip kumaşlar üretiminde, geniş bir tüketici ve endüstriyel ürün yelpazesinde kullanılmaktadır. Bunlara karşın, fonksiyonel kullanım dışında; dış giyim uygulamalarında beklenen tutum, dökümlülük, esneklik ve sağlamlık özellikleri açısından yeterli bulunmamaları, dokusuz kumaşları dokuma ve örme kumaşlara göre dezavantajlı duruma getirmektedir. Fakat son yıllarda tek kullanımlık iş tulumu, iç çamaşırı uygulamaları ile birlikte yapılan çalışmalarla; dokusuz kumaşların konvansiyonel kumaş oluşturma yöntemlerine göre olan bu dezavantajlı yönleri giderilmeye çalışılmaktadır.
5 yorum:
Dokusuz yüzeyler, çok çeşitli uygulamalarda ve farklı ürünlerde kullanılan, yüksek teknolojili kumaş türüdür. Dokusuz yüzeyli kumaşlar; yenilikçi, pratik, çok yönlü ve günümüz dünyası için vazgeçilemez ürünler haline gelmiştir. Kullanım amacına göre, tek kullanımlık (kullan at) ve uzun süreli kullanım sağlayan (dayanıklı) olmak üzere iki türde üretilen; ev tekstillerinden, giysi çeşitlerine ve elbise aksesuarlarına; temizlik ve hijyen ürünlerinden filtrasyon ve yalıtım malzemelerine; bebek bezlerinden, ıslak mendillere kadar çok farklı kullanım alanlarında ve çok değişik uygulamalarda kullanılmaktadır. Dokusuz yüzeyli kumaşlarda artan yoğun talebe bağlı olarak üretim ve tüketim miktarlarının katlanarak arttığı göz önüne alındığında pazarın dinamik ve rekabetçi yapısı ile teknoloji kullanımının ne kadar yoğun olduğu anlaşılmaktadır.
dokusuz yüzey teknolojileri, dokusuz yüzeyli kumaşlar nelerdir, dokumasız kumaş ne demek,
Günümüzde dokusuz yüzeyli kumaşlar, tekstil sektörü genelinde ve teknik tekstiller içinde; en hızlı büyüyen ve ar-ge harcamalarının en fazla yoğunlaştığı alandır. Gerek kullan at temizlik ürünlerinin her evde bulunması, arabalarımıza ve çantalarımıza girdiğini düşünüldüğünde, gerekse bu kumaşların endüstride yaygın bir kullanımı olduğu düşünüldüğünde; bu alanda üretim maliyetlerini düşürebilen ve ürünlerinde yenilik sağlayabilen firmaların; milyarca dolarlık dünya dokusuz yüzeyler (nonwoven) pazarından daha fazla pay elde edeceği açıktır. Bu nedenle bu teknoloji yoğun sektörde yenilik ve teknolojiye dayalı yatırımlar yüksektir.
Yüzyıllardır başta keçe, aba gibi ürünlerin imalatında kullanılan kalın, ağır ve kaba bir kumaş türü olarak bilinen dokusuz yüzeyler sanayi devrimi sonrasında kabuk değiştirmiş, çok ince formda üretilebilen hafif, ucuz ve teknik bir kumaşa dönüşmüştür. 19. ve 20. yüzyıldaki gelişmeler sayesinde çok büyük üretim ve tüketim miktarlarına ulaşmıştır.
Tarihsel olarak, dokusuz yüzeyler (nonwoven) endüstrisinin gelişimi ve başarısı büyük ölçüde tek kullanımlık ürünlere dayanır. Dokusuz yüzeyler sanayi devriminden sonraki süreçte piyasalarda göründüğünde, çoğunlukla tek kullanımlık olarak üretildi. Günümüzde hala tıbbi ve hijyen ürünleri için dokunmamış ürünler çoğunlukla tek kullanımlık olarak üretilmektedir. Bununla birlikte, son birkaç yılda çevresel sorumluluk, sürdürülebilirlik ve azalan hammadde tüketimi, dokusuz yüzeyler üretiminde en önemli kavramlar haline geldi. Ucuz hammadde ihtiyacı, artan kirlilik, üretimde kullanılan kimyasallar ve üretim sırasında çıkan atık su gibi pek çok sorun çözülmeyi veya azaltılmayı bekliyor.
Yorum Gönder