Upcycle, İngilizce bir kavram olup kullanılmış bir ürünün ya da proses atığının, tekrardan değerlendirilmesi veya kullanılması üzere mevcut üründen daha katma değeri yüksek bir ürüne dönüştürülmesine denir.
Geri dönüşüm (recycle) kullanılıp atılan eşyaların işlenip, tekrar kullanıma sokularak yeni işlevi ile hayatına devam etmesidir. Fakat tüm geri dönüşümler aynı şekilde oluşturulmamıştır. Bazı malzemeler ileri dönüşüm (upcycle) yapılır, bazıları çok benzer ürünlere geri dönüşüm (recycle) yapılır ve bazı ürünler de aşağı dönüşüm (downcycle) yapılır. Kısaca düşük kaliteli ürünlere geri dönüşüm aşağı dönüşüm/downcycling, yüksek kaliteli ürünlere geri dönüşüm ise ileri dönüşüm/upcycling olarak adlandırılıyor. Upcycle ya da upcycling kelimesi için Türkçe anlamı olarak ileri dönüşüm kullanılıyor, downcycle ya da downcycling kelimesinin Türkçe'si de aşağı dönüşüm olarak adlandırılır.
Geri dönüşüm (recycle) ve ileri dönüşüm (upcycle) nedir ve aralarında ne fark vardır
İleri dönüşüm (upcycle) değerini arttırır. Aşağı dönüşüm (downcycle) değerini azaltır. Atıkları ve atılan diğer materyalleri yeniden kullanabilmemizin çeşitli yolları arasında belirgin farklılıklar var. Hem ileri dönüşüm (upcycle) hem de aşağı dönüşüm (downcycle), her ikisi de geri dönüşüm örneğidir, ancak tüm geri dönüşümler eşit değildir. Atılan malzemeleri eşit veya daha büyük bir değere dönüştürdüğümüzde İleri dönüşüm (Upcycle), bir malzeme ya da ürünü daha düşük değere dönüştürdüğümüzde aşağı dönüşüm (Downcycle) olur.
İleri dönüşüm (upcycle), yaratıcı yeniden kullanım olarak da bilinir; yan ürünleri, atık malzemeleri, kullanışsız veya istenmeyen ürünleri, daha iyi kalitede veya daha iyi çevre değeri için yeni malzemeler veya ürünler haline getirme işlemidir. İleri dönüşüm (upcycle), atıkların yeni ve kaliteli ürünler sunmak için kullanıldığı süreçtir. Temel olarak, eski veya kullanışsız bir nesneyi yararlı ve yeni hale getirmek için bir tür yeniden şekillendirme veya yeniden tasarım yapmaktır. İleri dönüşümün amacı, mevcut malzemelerden yararlanarak yararlı malzemelerin boşa gitmesini önlemektir. Basit geri dönüşüm, geri dönüşümü düşündüğünüzde tam olarak düşündüğünüz şeydir - bir parça malzeme kısmen parçalanır ve eşit kaliteye sahip yeni bir ürün haline getirilir. Çoğu metal parçalara bölünebilir ve böylece sonsuza kadar geri dönüştürülebilir, böylece birincil bir geri dönüşüm örneği haline gelir. İleri dönüşüm (upcycle), geri dönüşüm sürecinin diğer yarısı olan aşağı dönüşümün (downcycle) tam tersidir. Aşağı dönüşüm (downcycle) malzemeleri ve ürünleri, daha düşük kalitede yeni malzemeler haline getirmeyi içerir. Aşağı dönüşüm (downcycle) orijinal ürünün parçalara ayrıldığı ve yeni bir hale getirildiği bir geri dönüşüm çeşididir; ancak ürün süreç içinde orijinal kalitesini kaybeder ve sıklıkla daha düşük kaliteli bir ürün haline getirilir. Aşağı dönüşüm çoğu plastik için geçerlidir. Geri dönüşüm için toplanan 'plastik' şişeler ve diğer 'plastik' ürünler sık sık paspaslar veya izolasyon malzemesi gibi düşük kaliteli ürünlerle geri dönüştürülür.
0 yorum:
Yorum Gönder