Brokar (brocade) normal olarak atkı ve çözgü iplikleri gruplarından başka, ilave çözgü veya atkıyla ya da her ikisiyle de desen oluşturulması yöntemine dayanan kumaş türleridir. İlave çözgülü kumaşlara lampas da denir. Yoğun ve karmaşık desenli kumaşların çoğu bu yöntemle dokunmuştur.
Brokar, çözgü atkı veya her iki ipliğin kumaş yüzeyinden istenen deseni yaratmak için atlama yaptığı jakarlı ya da armürlü dokuma makinesinde dokunan desen ile yüzeyi süslenmiş kumaşlardır. Kumaşın temel yapısı veya zemini genellikle saten gibi basit bir dokumadır. Dokuma deseni veya şekli sıklıkla filament ipliklerin kullanımı ile elde edilir.
Brokar, altın ve gümüş ya da büyük çiçek ya da yaprak desenleriyle süslü, zengin bir oryantal ipektir. Dokuma ya de elde özel tekniklerle hazırlanan ve oldukça değerli ve lüks bir kumaş olan brokar ismi, İtalyancada “kabartmalı bez” anlamına gelen broccati kelimesinden gelmektedir. Brokar, 1801 yılında Joseph Marie Jacquard'ın bir desende çizgileri göstermek için delikli kartları kullandığı bir tezgahın icadı ile ortaya çıkmış olup o dönemlerde yalnızca kraliyet mensupları ve üst düzey aileler tarafından kullanılmıştır. Bu doğrultuda 19. yüzyıl aristokrasisinden ilham alan kumaş, bu dönemi yansıtan asil ve gösterişli bir duruş sergiler. Brokar kumaşın yüzeyi kaygan ve pürüzsüz olup genel olarak hafif kabarık, büyük ve gösterişli jakar desenlere sahiptir. Doğal ya da kimyasal ipekten imal edilen bu kumaş, jakar desenleme teknolojisi ile dokunarak desenli görünüme kavuşur. Çözgü ve atkı takviyesi tek tek ya da birlikte deseni oluşturmakta olup ekstra atkı veya çözgü iplikleri kullanılarak bir yüzü kabartmalı olarak desenlendirilir. Kabarık motifler zemin kumaş ana rengi ile kontrast oluşturacak renklerde dokunur. Brokar kumaşlar, ayrıca madensel liflerle ve kadife gibi tekniklerle zenginleştirilebilir. Motifte kullanılmayan renkler ise kumaşın arkasında yüzer halde bırakılır. Brokar kumaş, işlemeli malzemeye benzese de üretiminde dikiş kullanılmaz. Bunun yerine brokar tipik olarak bir çekme tezgahı üzerinde, genellikle atkı iplikleri ile saten dokuma çözgü ve atkı etkisinin değiştirilmesiyle üretilir. Dokuma sırasında süslü katman, çözgü iplerini bir arada tutan standart atkıya ek olarak, ekstra atkı tarafından hazırlanır. Bu dokuma şeklinin uygulanma amacı, örgünün gerçekte işlendiği görünümü vermektir. Atkı olarak çoğunlukla metal iplikler kullanılır. Genellikle tek kat olarak tasarlanan brokar kumaşlarda, yoğunluk gösterişli üst katmanda olup zemin ise basit örgü doğrultusunda oluşturulur.
5 yorum:
Brokar ne demek: Altın ve gümüş desenleriyle süslü, zengin bir oryantel ipektir.
Brocard ne demek: Sırma ve gümüş işlemeli ipekli kumaş anlamına gelen brocard, özellikle kadifelerle karşımıza çıkıyor.
Asil bir tercih brokar: Gösterişli, soylu, zarif ve her daim şık kumaş. İçinde kullanılan gümüş ve altın iplikler sayesinde diğer kumaşlar arasından hemen ayırt edilebilir. Osmanlı saray kadınlarının da seraser ve çuhadan sonra en çok tercih ettiği kumaşlar arasındadır. Günlük kadın giyiminde kullanıldığı gibi özel gün ve geceler için de sade ve şık elbiseler, tayyörler yapılabilir. Cekete fazlasıyla yakışır ve ceket altına giyilen kalem eteklere. Kaliteli bir brokardan ne yapılırsa yapılsın fevkalade olacaktır.
Brokar kumaşalr, Ekstra ipliklerle kabartılı motifli yüzey oluşturan ağır gramajlı ipekli kumaşlardır.
Brokar, sırma ve gümüş işlemeli, ipekli veya kadife kumaşa denir. Genellikle metal telli olan işlemeler, mekik dokuma sistemi ile yapılır. Ağır işçilik gerektiren bu parçalar jakar ile benzerlik gösterir. Ayırt edebileceğiniz nokta ise brokarın kabartmalı işlemeye sahip olmasıdır.
Yorum Gönder