Tekstil ve Moda

Türk Kırmızısı Rengi, Türk Kırmızısı Özellikleri 🇹🇷

Türk kırmızısı renk. 
Türk kırmızısı (Turkiye red) 18. ve 19. yüzyılda pamuk boyamada yaygın olarak kullanılan kırmızının tonu bir renktir. Renk kodu #A91101'dur. Uzun ve zahmetli bir süreçle kökboya (rubia) bitkisinin kökü kullanılarak yapılır. Hindistan ya da Türkiye kökenli olup, 1740'lı yıllarda Avrupa'ya getirilmiştir. Fransa'da rouge d'Andrinople (Edirne kırmızısı) ve rouge Turk olarak bilinir. 

Kırmızı tonları neredeyse sonsuzdu, bolca bulunuyordu. Ama bir tonu diğerlerinden müstesna biçimde ayrılıyordu. Türk kırmızısı dediğimizde pamukluları boyama sürecinde bu renk tonunu elde etmek için yapılan tüm işlemleri kapsamaktadır. Hem dünyaca ünlü kırmızı tonudur hem de bir pamuklu boyama sürecini ifade etmektedir. 

18. ve 19. yüzyılın başında Türkiye ve Hindistan'dan Avrupa'ya ihraç edilen popüler renklerden biri, Fransa'da rouge d'Andrinople olarak bilinen Türk kırmızısıdır. 

Rengin ham maddesi rubia bitkisinin kökünden elde edilmektedir. Boyama işlemi, kumaşların zeytinyağı, koyun gübresi ve diğer içeriklerin küllü suda birden fazla kez yıkanmasını gerektiren uzun ve karmaşık bir süreçtir. Fakat pamuğa mükemmel uyan parlak ve kalıcı bir kırmızı elde edilmesini sağlamaktadır. Kumaş, Avrupa'dan Afrika'ya, Orta Doğu ve Amerika'ya yaygın olarak ihraç edildi. 

Türk Kırmızısının Tarihi 
İlk kez 15. yüzyılda Edirnekâri ustalarının kullanmaya başladığı Edirne Kırmızısı, çok zahmetli boyama sürecini içermesi ve sırrını çözene, Avrupa'da yüksek miktarlı ödüllerin verildiği bir renk olarak tarihte yerini almıştır. Türk kırmızısının ününün Avrupa'ya kadar yayılınca, Avrupalı bütün boyama ustalarının, tekstilcilerin, sanayicilerin ve sanatçıların dikkatini çekmiş ve bu rengin peşine düşülmüştür. 

1700’lerden itibaren Avrupa'daki hemen her alanda Londra'yla Paris arasında rekabet olduğu gibi boyacılıkta da Türk kırmızısını elde etmek için yarış vardı. Bu dönemde Fransızlar binlerce metre kumaşı sırf boyatmak için Osmanlı'ya göndermek zorunda kalırken İngilizler ise özel boyama usulünün formülünü çalmaya çalışıyorlardı. Bütün bunlar bir kırmızı tonu içindi. 

Padişahın fermanıyla bu rengin formüllerinin paylaşılması yasaklanmış, Edirne'de o dönemlerde uzun süre casusluk olayları yaşanmıştır. 1740'lı yıllardan başlayarak, bu parlak kırmızı renk, İngiltere, Hollanda ve Fransa'da pamuklu kumaşların boyanması veya baskısı için kullanılmıştır. 

3 yorum:

Türk rengi, bitkisinin yetiştiği Edirne'de yapılan çalışmaların ardından yeniden ekonomiye kazandırılacak.

Haberler

Edirne Kırmızısının ortaya çıkış sürecini ve yapım aşamalarını detaylı anlatan Fransızca yazılı Amerika'dan temin edilmiş kaynak "Andrinople Le Rouge Magnifique" Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphanesinde Edirne Kitaplığı envanterinde 550. kitap olarak yerini aldı.

Karada Fransa, denizde İngiltere..
Modada Fransa, kumaşta İngiltere..