 |
| Alaca dokuma kumaş. |
Alaca; karışık renkli anlamında, iki ya da çok renkli ve çizgili desende dokumalardır. 1640 tarihli Narh Defteri ile 1640 tarihli Es’ar Defterinde Alaca ve çeşitleri hakkında tutulmuş kayıtlar bulunmaktadır. Bu kayıtlarda Manisa Alacası ile Tire Alacası sıkça geçmektedir. Anadolu’da bazı yerlerde alaca dokuması, alaca, alaca bez, alacalı dokuma, beşparmak, çizgili, yollu, çubuklu, altıparmak, altınoluk, sopalı gibi isimlerle de adlandırılmıştır.
Alaca dokumalarında genellikle pamuk nadiren de ipek malzeme kullanılır. Alacalar, farklı renkte çözgü iplikleri kullanılarak, pamuk, ipek, keten gibi malzemeler ile bez ayağı tekniğinde dokunmaktadır. Alaca dayanıklı, kullanışlı ve eskiden beri tüm yörelerde en sık dokunan dokumalar arasındadır. Dokumalar bezayağı dokuma örgüsünde dokunmaktadır. Genellikle kırmızı ve sarı çizgilidir. Ayrıca koyu kırmızı/bordo, saman rengi, koyu mavi, lacivert, yeşil gibi renklerde de dokunmuştur. Genellikle çizgili ve kare desenli olup; Gaziantep’te çizgili Tokat’ta kareli alacalar dokunmaktadır. Ayrıca Burdur’da desenleri renkli atkılarla yapılan ve yöresel adıyla Burdur Alacası denilen örnekler vardır. Alaca dokumaları, şalvar, entari, üçetek, mintan, gömlek, hırka, kaftan, gelinlik, başörtüsü, bohça, minder, yatak örtüsü, masa örtüsü yapımında kullanılmıştır.
Alacalar, geçmişte Amasya-Merzifon, Ankara-Nallıhan, Antalya-Gazipaşa, Aydın, Burdur, Bursa, Denizli-Buldan, Diyarbakır, Erzurum, Erzincan, Gaziantep, İstanbul, İzmir-Tire, Kastamonu, Konya-Beyşehir, Malatya-Arapkir, Manisa, Mersin, Tokat, Denizli-Tavas-Kızılcabölük gibi yerleşim birimlerinde dokunmuştur. Günümüzde ise Tokat, Burdur ve Gaziantep'te Alaca dokumalarının üretimine devam edilmektedir.
Alaca Dokumaları, masa ve sehpa örtüleri, atkı, şal, sini bezi, göynek, peştamal, el bezi, peçete, peşkir vb. olarak üretilen alaca dokumaları, özgün moda tasarımı olarak piyasada yerini almaktadır. Günümüzde dokuma tezgâhlarında üretilen alaca dokumaları bütün güzelliği ile dokunmaya devam etmekte, turistlerin giyimine ve evlerine ayrı bir sanatsal estetik katmaktadır.
0 yorum:
Yorum Gönder