Spin-finish, anti-statik özellik kazandırıcı, bakteri öldürücü ve kohezyon önleyici maddelerin özel bir karışımından oluşan yağdır Lifin işlenmesi sırasında; lif ile metal sürtünmesini azaltıp düzgün ve düşük bir gerginlik oluşmasını sağlayarak lifin aşınmasını önlemek amacıyla yağlama yapılması gerekir. Filamentlere, iplik oluşturmak üzere buluştukları noktanın hemen sonrasında yağlama işlemi yapılır. Yağlama işlemi spin finish yağı ile gerçekleştirilir. Spin finish yağı antistatik özellik kazandırıcı, bakteri öldürücü ve korozyon önleyici maddelerin özel bir karışımından oluşmaktadır. Bu madde spin-finish yağı; preparasyon yağı, bitim yağı, koruma yağı, avivaj gibi isimler altında da tanımlanabilir.
Spin finish yağı (üretim yağı), esas itibariyle suni ve sentetik liflerin üretimlerinden hemen sonra lifin yüzeylerine verilerek yüzeyin kaplandığı ve life anti-statik özellikler kazandıran bir yağdır. Sentetik lif/iplik yüzeyinde düşük sürtünme katsayısı oluşturarak müteakip üretim aşamalarında lif-lif ve lif-metalik yüzey sürtünmesini azaltmakta ve böylece üretim kopuşlarını ve duruşlarını önlemektedir. Su ile hızlıca karıştırılıp farklı yöntemlerle uygulanabilme kabiliyetine sahip, boyama prosesine etki etmeyen, sarı leke bırakmayan, iyi yıkama haslığı ve aşınma dayanıklılığına sahip ve toksik etki göstermeyen bir materyaldir.
Sentetik lif/iplik üretimi, polimerik ham madde eriyiğinin düzelerden püskürtülmesi (ekstrüder), soğutma ile katılaştırma (quench), germe-çekme işlemi ile mukavemet kazandırma, spin finish yağı (üretim yağı) ile yağlama ve masuraya sarım adımlarından oluşmaktadır.
Spin finish yağı saf hâlde veya su ile emülsiyon oluşturularak verilebilir. Dönen bir silindirin yüzeyinde oluşturulan film tabakasını ipliğe teması ile verilebileceği gibi bir kılavuzdan geçerken kılavuza dozajlanan yağ ile ipliğin temasa geçirilmesi ile de uygulanabilir. Filamentler; önce iplik sonra da kumaş hâline dönüştürüldükten sonra spin finish yağının görevi tamamlanmış olur. Çoğu zaman iplik veya kumaşın boyanmasından hemen önce yıkanarak uzaklaştırılır.
Yağlama ile kazandırılan özellikler şöyle sıralanabilir.
- Filamentlerin birbirlerine tutunmalarını artırır.
- Sürtünmeyi azaltarak liflerin zarar görmesini engeller.
- Statik elektriklenmeyi azaltır.
- İplik kopuş sayısını azaltır.
- İpliğin üzerinde boya dağılımını iyileştirir.
- Bakteri üremesini engelleyerek filamentin uzun ömürlü olmasını sağlar.
- Yüksek çekim hızlarında daha verimli çalışılır.
0 yorum:
Yorum Gönder