Ebonit, vulkanize edilmiş, siyah, sert kauçuk maddelerdir. Çeşitli lastiklerin özellikleri kükürt nispeti ve diğer katkı maddelerine göre farklıdır. Mesela % 3-5 nispetindeki kükürt bulunan lastikler çok esnek ve yumuşak olup, kükürt oranı arttıkça sertlik artar. % 30-50 arasında kükürt bulunduğunda sert lastik elde edilir. Buna ebonit denir ve akümülatör kutuları, tarak, düğme vb. eşya yapımında kullanılır.
Sürtünme ile Elektriklenme
Ebonitten imal edilen çubuk yünlü kumaşa sürtülürse, çubuk yünlü kumaştan elektron alır ve (–) yükle yüklenir. Yünlü kumaş elektron verdiği için (+) yükle yüklenir. Alınan ve verilen yük miktarları eşittir. Aynı şekilde, ipek kumaş ile cam çubuk birbirine sürtüldüğünde ipek kumaş negatif, cam çubuk pozitif yükle yüklenir. Bunun nedeni ipek kumaş ile ebonit çubuğun elektron almaya, yün kumaş ile cam çubuğun elektron vermeye yatkın olmasıdır. Ayrıca, kazağımızı çıkartırken saçımız ile kazağımız arasında sürtünme gerçekleşir ve saçlarımız havaya kalkar.
4 yorum:
Ebonit sorusu çok çıkar: Birbirine sürten yün kumaş ve ebonit çubuk hangi yükle yüklenir?
- Birbirine sürten yün kumaş ile ebonit çubuktan ebonit çubuk negatif, yün ise pozitif yüke yüklenir.
Açıklama: Birbirine sürtünen bazı cisimler elektriklenir. Bunlardan bazıları yün çubuk ile ebonit kumaş, ve cam ile ipektir. Bu ikili birbirlerine sürtüldüğünde elektrik yüküne sahip olurlar. Sürtünme ile elektriklenmede iki cisim farklı yüklere sahip olur. Sorumuzdaki örnekte ebonit çubuk negatif, yün ise pozitif yüklenir. Bunun nedeni ebonit çubuğun elektron almaya daha yatkın olması.
Başlangıçta nötr olan yün ve ebonit çubuk birbirlerine sürtündüğünde, eşit miktarda, biri + diğeri - olacak şekilde yüklenirler.
Elektriklenme çeşitlerinden bir tanesi de sürtünme ile elektriklenmedir. Birbirine sürtünen yani sürttüğümüz iki cismin birbirleri arasında gerçekleşen elektron alışverişi sonucu iki cisim arasında sürtünme ile elektriklenme gerçekleşir.
Bu maddelere örnek verecek olursak:
1- Cam Çubuk ile İpek Kumaş
2- Ebonit Çubuk ile Yünlü Kumaş
Madde madde yazdığımız malzemelerin her birinin birbiri ile elektron alışverişi sonucu sürtünme ile elektriklenme olayı gerçekleşir. Bu alışverişte başlangıçta nötr olan cam çubuk (+) ile yüklenirken ipek kumaş da (-) ile yüklenir. Ebonit yani bir tür plastik çubuk da aynı şekilde yün kumaş ile sürtünmesi sonucu başlangıçta nötr olmasına rağmen (-) olur ve yün kumaş da (+) yük ile yüklenir.
Yani şöyle özetleyebiliriz:
- Cam Çubuk : + yüklü
- İpek Kumaş : - yüklü
- Yün Kumaş : + yüklü
- Ebonit Çubuk : - yüklü
deney yaparken kumaşa sürtülen ve elektriklenen çubuk buymuş demek ki kauçuk bir maddeden yapılıyormuş ebonit plastikler
plastik çubuk yünlü kumaşa sürtüldüğünde ne olur önceki yorumlarda açıklanmış
Yorum Gönder