Tekstil ve Moda

Tabaklama Nedir, Deri Tabaklama Yöntemleri

Tabaklama birbirini takip eden pek çok işlemden oluşur. 
Tabaklama ya da sepileme (tannage), ham derileri fiziksel ve kimyasal işlemlerle dayanıklı duruma getirmedir. Tabaklama, deri işleme yöntemidir, yani derinin fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutulup endüstriyel bir ürün olarak kullanılacak hale getirilmesidir. Tabaklama, ham derinin kullanıma uygun hale getirilmesi ve derinin olumsuz özelliklerinin giderilmesi için uygulanan bir işlemdir. Bu işlemlerin uygulandığı fabrikalara tabakhane denir. 

Giysi başta olmak üzere, otomotiv iç döşeme, mobilya kaplaması, saat, kemer, çanta türünden aksesuarlar, ortopedik olmak üzere farklı türden eşyaların üretiminde çeşitli hayvan derileri kullanılmaktadır. Ham, yani işlenmemiş hayvan derileri, yapısındaki liflerin bozunmalara, mikroorganizmalara ve parçalanmalara karşı mukavemetini artırmak, dolayısıyla endüstriyel bir ürün olarak kullanıma hazır hale getirmek amacıyla tabaklama adı verilen bir işlemden geçirilmektedir. Deri yapısının bozunabilirliği kullanımında ciddi problemlere yol açmaktadır ve kalıcı dayanıklılık, aynı zamanda kullanılabilirlik sağlamada temel aşama tabaklamadır. Tabaklama işleminde liflerin amino ve karboksil grupları çeşitli maddeler ile (mineral, bitkisel, kimyasal kökenli) aralarında bağlar kurmak sureti ile dayanıklı hale getirilmektedir. Tekniğin bilinen durumunda deri tabaklama işlemleri, krom tabaklama, bitkisel tabaklama, aldehit tabaklama, alüminyum tabaklama v.b. olmak üzere farklı yöntemlerle gerçekleştirilmektedir. Belirtilen deri tabaklama işlemleri aşağıda açıklanacaktır. 
Tabaklanmış deri. 
Deri Tabaklama Yöntemleri 

Krom Tabaklama: Krom bileşikleri ile derinin işlenmesi sonucu yapılan deri tabaklama yöntemidir. Madensel tabaklama olarak da bilinen kromlama, eski yöntemlerden biri olan krom ile tabaklama yöntemi, krom ya da krom tuzu kullanılmaktadır. Krom ile işlenen deri özgün bir renk tonu ve yumuşak bir doku kazanır. 

Kromla tabaklama işleminde krom veya krom tuzları kullanılmaktadır. Bu materyallerle işlenen deri bozulmaz form kazanmakta ve tabaklama sonrasında açık mavi renkte olmakta, daha sonar talep edilen renk tonlarında boyanmaktadır. Ancak bu yöntemde kullanılan krom veya krom tuzları insan sağlığına ve doğaya zarar vermektedir. 

Bitkisel tabaklama: Doğal bir süreç ile hazırlanan deri, tamamen bitkisel ürünler ile terbiye edilerek elde edilir. Bitkisel tabaklama ile elde edilen koyun kürkü, özellikle medikal koyun postu ürünlerin ana malzemesi olarak kullanılmaktadır. Medikal kürkten yapılan ürünlerin sağlığa sayısız faydaları vardır. Bitkisel tabaklama işleminde, akasya, keçiboynuzu ve meşe odunu olmak üzere farklı doğal bitkiler kullanılarak tabaklama yapılmaktadır. Tabaklama işlemi sonrasında esnek, kahverengi bir deri ortaya çıkmaktadır. Bitkisel tabaklama, en bilinen sepileme işlemlerinden biri olan bitkisel tabaklama, doğal yöntemlerle derinin işlenmesidir. Bu şekilde tabaklama işlemi gören deriler, kitap ciltlerinde ve zırhlarda özellikle tercih edilmektedir. 

Fiziksel Tabaklama: Dış faktörlerden bağımsız olarak yapılan bir tabaklama işlemidir. Sadece deri içinde yer alan bağ dokusunun kırılması sonucu elde edilir. Bu yöntem ile tabaklama yapabilen az sayıda usta vardır. 

Aldehite Tabaklama: Aldehitle tabaklama işleminin gerçekleştirilmesindeki amaç, beyaz ve krem renkli deri elde etmektir. Tabaklama işlemi sırasında oxazolidin ve glutaraldehyde bileşenleri kullanılmaktadır. Deri giyimde, araba döşemelerinde ve bebek ayakkabı üretiminde sıkça kullanılan deri türleri bu tabaklama işlemiyle elde edilmektedir. Özellikle keçi derisi bu işlem sonrası oldukça yumuşak ve emici bir doku kazanır. 

Finisaj 
Derinin yüzey ve dokusuna istenilen tonların ve şekillerin verilmesi için uygulanan yöntem olarak bilinir. 

2 yorum:

Ülkemize has tabaklama maddeleri olarak kabul edilen meşe palamudu, meşe mazısı, sumak yaprakları ve kızılçam kabukları yerli ve yabancı deri sanayinin önemli hammaddeleri olarak halen önemini korumaktadır. Ancak bu önemli tabaklama maddelerimiz Türkiye’deki ormancılık politikalarındaki yetersizlikler nedeniyle dünya ticaretinde layık olduğu yeri alamamıştır.

İki farklı deri tabaklama işlemi bulunmaktadır: bunlardan ilki bitkisel tabaklama yöntemi, diğeri ise madensel sepileme olarak bilinen tabaklama türüdür.