 |
| Asetat kumaşlar. |
Asetat lifi (Alm. Azetatfaser, Fr. fibre d'acétate, İng. acetate fiber), selülozda bulunan serbest hidroksil gruplarının yerine asetil gruplarının geçmesi sonucu elde edilen, genellikle kadın üst giyiminde kullanılan dökümlü, yumuşak tutumlu ve parlak kumaşları üretmek için kullanılan liftir.
Asetat rayonu ya da asetat ipeği olarak da adlandırılır, tekstilde kullanılan rejenere (suni) bir lif çeşididir. Selülozik kökenlidir, üretimi için odun hamuru, pamuk linteri veya artıkları kullanılır. Filament iplik hâlinde üretilenler; abiye giysilik kumaşlar, pelüş, kadife, dekorasyon amaçlı kumaşlar, kürk ve manto için astarlık kumaşların yapımında kullanılır. Kesikli liflerden eğrilen iplikleri; fantezi iplikler, elbiselik kumaşlar, takım elbiselik ve mantoluk kumaşların üretiminde kullanılır.
Asetat Elde Edilmesi
Önceden sodyum hidroksit (NaOH) ile işlem görmüş olan odun hamuru, sodyum hipoklorit (NaClO) ile ağartılır ve kurutulur. Kurutulmuş selüloz ham maddesi, asetik asit içinde ıslatılarak şişirilir. Bu işlemde katalizör olarak sülfirik asitle beraber çinko klororür de kullanılır. Şişirilmiş selüloza asetik anhidrit eklenerek asetilasyon işlemi gerçekleştirilir. Bu reaksiyon ekzotermik (dışarıya ısı verebilen) olduğundan karışımın dıştan soğutulması gereklidir. 6-7 saat sonra selüloz tamamen esterleşerek jelatinimsi viskoz hâle dönüşür. Viskoz sıvı % 50’lik asetik asit çözeltisi ilave edilerek kısmen hidroliz edilir. Hidrolizin derecesi karışımdaki asetat yüzdesi ile belirlenir. Asetat yüzdesi % 45-55 olduğunda primer asetat, sekonder asetat veya 2,5 asetat denilen bileşiğe dönüşmüş olur. Elde edilen sekonder asetat su dolu kaba dökülür ve beyaz toz hâlinde çöktürülür. Süzülür, yıkanır ve kurutulur. Sekonder asetat ağırlığının üç katı asetonda çözündürülür. Çözünme 24 saat sonra tamamlanarak lif çekimine hazır duruma gelinir. Önce çözelti vakumlanır ve süzülür. Kuru çekim yöntemi ile filament haline getirilir. Sekonder asetat ayrıca 230 °C'ye kadar ısıtılıp eritilerek yumuşak çekim yöntemi ile de filament halinde çekilebilir. Dayanıklılığını artırmak için germe çekme işlemi uygulanır ve bobine sarılır.
Asetat Elyafının Kimyasal Özellikleri
Leke çıkarmada kullanılan asitlerden etkilenmezler. Konsantre kuvvetli asitler ise elyafı parçalar. Sulu bazların etkisi azdır. Kuvvetli bazlardan zarar görürler. Organik çözücülerden etkilenmezler. Tavsiye edilen konsantrasyonlarda ağartıcıların kullanımından zarar görmezler. Küfe karşı dirençlidirler, fakat solmalara neden olabilir. Güvelere ve böceklere karşı dayanıklıdırlar. Asetat güneş ışığında uzun süre kaldığında zayıflar. Islanınca lifte şişme ve çekme olmaz. Çok çabuk kurur. Islakken çekme dayanımı azalır. Asetat, pamuk boyar maddeleri ve özel boyalar ile boyanır.
Asetat Elyafının Fiziksel Yapı ve Özellikleri
Asetat pürüzsüz bir yüzeye sahiptir ve boyuna çizgileri viskoz rayonundan daha seyrektir. Mikroskop altındaki görünümünde loblu bir kesiti vardır. Genelde sınırsız uzunlukta filament hâlindedir. Kullanım yerine göre istenilen uzunlukta ştapel halinde kesilebilir. Genelde ince numaralarda 1-5 dtex arasında üretilebilirler. Özel olarak matlaştırılmamış ise şeffaf renktedir. Üretildiklerinde parlak olup kullanım amacına göre matlaştırılabilirler. Parlak, yarı parlak veya mat hâlde olabilir. Yaş iken mukavemet düşer. Yaş halde mukavemette % 30 düşme olur. Uzama elastikiyeti çok yüksek değildir. % 25-30 arasında bozulmadan uzayabilirler. Rezilyans özelliği orta derecededir, yaylanma özelliği naylondan düşük, pamuktan yüksektir. % 6,5 oranında nem alabilir. Ütüleme sıcaklığı, 160 °C'dir, düşük ısılarda ütülenmelidir. Statik elektriklenme derecesi düşüktür. Pilling özelliği yoktur boncuklanmaz. Yoğunluğu 1,31 g/cm³, civarındadır. Pamuk ve polyesterden düşük akrilik ve naylondan yüksek yoğunluk değerine sahiptirler.
13 yorum:
Rezilyans:Belirli bir süre yük altında kalan bir tekstil elyafının, yükün kalkmasıyla yeniden eski şeklini alabilme özelliğidir.
asetat doğal bir olmayıp sonradan kimyasal işlemler ile elde edilen bir lif kaynağı çünkü nüfusu geometrik hızla artan bir dünyada doğal lif arzı talebi karşılamaktan çok uzak
Asetik asidin tuzu veya esteri, saydam: Demir asetat. Etil asetat. Asetat genellikle sulu çözeltiler içinde bulunan negatif iyon ya da anyon. Kimyasal formülü C2H3O2-,CH3CO2- veya CH3COO- şeklinde ifade edilir. Asetik asidin tuzu veya esteridir. Sanayide yılda 5 milyar kilogram asetik asit asetat üretiminde kullanılır. Doğada, asetat sentez için en yaygın yapı taşıdır. Örneğin, yağ asitleri büyüyen yağ asidi için asetat iki karbon atomu bağlanarak üretilir.
asetat bir selüloz tuzu olan asetat selülozu olarak tanımlanmış, selüloz karışımı içermektedir. asetat termoplastik özellik göstermektedir ve ısıyla beraber bir basınç uygulandığında şeklini muhafaza edebilir. asetat elyafı çok iyi bir şekil koruma özelliği gösterir.
asetata kuru temizleme yapılmalıdır, düşük sürtünme dayanımına sahip olan lif, fular, eşarp, brokar, tafta ve astar gibi kumaşlarda kullanılır
Asetat ürünler deforme olmamaları için santrifüjlü makinede yıkanmamalıdırlar. Dokunuşları oldukça yumuşaktır ve renk dayanıklılıkları yüksektir. Nem emme özellikleri düşüktür, kolay yanabilir ve statik elektrik taşırlar.
Diğer rejenere lifler ve selüloz ısı karşısında non termoplatik özellik gösterirken asetat neden termoplatik özellik gösterir?
Asetatın 3 anlamı ve üç farklı amaçla kullanımı var -
Kimyada asetat ne demek: Asetik asit tuzu veya esteri.
Tekstilde asetat nedir: Asetat rayonu olarak da adlandırılır. Selüloz asetik esterinin bir türevinden oluşan, ıslak olduğunda daha büyük mukavemet ve yüksek sıcaklıklara karşı daha yüksek hassasiyete sahip olan viskon rayondan farklı sentetik bir filament, iplik veya kumaş.
Resimde, yüzey koruma amaçlı ve sanat için asetat: Bir kaplama ya da benzeri olarak korunmak için resmin yüzeyine tutturulmuş berrak bir plastik film tabakası.
Asetat kumaş, tek başına, yapay veya doğal elyaflarla karışım halinde kullanılır ve yumuşak bir tutuma sahiptir. Bu yüzden de moda tasarımcıları tarafından oldukça fazla tercih edilen bir elyaftır.
Asetatın özellikleri nelerdir:
-Mükemmel emicilik ve yumuşaklığa sahiptir.
-Geniş sıralı renkler, boyanabilir ve baskı yapılabilir.
-Çekme, güve ve küflenmeye karşı dayanıklıdır.
-Düşük nem emilimi, nispeten hızlı kuruma özelliğine sahiptir.
-Kumaşta tüylenme problemi olmaz fakat az da olsa statik elektriklenme problemi olabilir.
-Genelde asetat giyimler kuru temizleme gerektirir.
Asetatın kullanım alanları nelerdir
Hazır giyimde (iç ve dış giyimlerde), özel kullanımlık kıyafetlerde, ev tekstilinde, döşemeliklerde, perde, yatak örtülerinde vb. kullanılmaktadır.
Asetat: Selüloz asetat solusyonundan elde edilen bir sentetik elyaf. Asetat ya tek başına ipeksi bir kumaş olarak kullanılır ya da daha fazla parlaklık için diğer elyaflarla karıştırılır. Eğer bu kumaşla makine nakışı yapılacaksa dantelimsi bir apre etkisi yaratmak için asetata asetonla son işlem yapılabilir.
asetat: Asetik asidin tuzu veya Asetik asidin esteri.
asetat elyafı: Asetil selülozdan elde edilen yapay elyaf.
Asetat kumaş ne demek; (pamuk ve ağaç özünün, selülozun asetik asit ve asetik anhidrit ile muamele edilmesi ile oluşturulur.) Çeşitli türleri olan bu kumaşlar çok kullanışlı olup, ütü tutar, yıkama ve kurutma sırasında şeklini koruyabilir, buruşmaya ve lekeye dirençlidir. Ancak göreceli olarak dayanıksızdır ve esnek değildir.
asetat kumaş nedir, tekstilde asetat ne demektir, asetat nasıl bir kumaştır, asetat liflerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri nelerdir,
Yorum Gönder