Mavi yaka, bedensel gücüyle maaş veya süreli ücret karşılığı çalışan işçilerden oluşuyor. Mavi yakalılar el emeğine dayanan işlerde çalışıyor. Mal veya hizmet üretimi yapan bir işletmede, arazide, sahada veya üretim tezgahı başında birebir emek sarf eden ve zihin gücüne oranla daha fazla beden gücüne dayalı işlerde çalışan mavi yaka, maaş dışında parça başına, saatlik veya yevmiye ile de ücretlendirilebiliyor.
Mavi yaka olarak adlandırılan kişiler, zihinsel faaliyetlerinin yanı sıra beden gücünün de kullanıldığı alanlarda çalışırlar. Dünyanın çoğu ülkesinde mavi yakalı çalışanlar maaş yerine saatlik ücret karşılığı ödeme alırlar. Mavi yaka kavramı ilk defa 1920’li yıllarda ortaya çıktı. Ağır şartlarda ve beden gücü kullanarak çalışan işçiler, kıyafetlerindeki kirleri gizlemek için koyu renk kıyafetler tercih ediyordu. Pek çok işçi dayanıklı olduğu için kot kıyafetler giymekteydi. Bu nedenle Amerika Birleşik Devletleri’nde beden gücüyle çalışan işçilere "mavi yakalı" denmeye başladı. Mavi yakalı çalışanlar; bir işletmede, arazide, üretim tezgahında ya da sahada doğrudan kas gücüne dayalı işlerde çalışanları ifade ediyor. Beyaz yaka ile arasındaki en temel ayrım iş gücü noktasında kendini gösteriyor. Geleneksel olarak mavi yakalıların çalıştıkları iş kolları işçi sınıfı mesleği olarak görülüyor. Ancak bugün çoğu mavi yakalı çalışan, üniversite diplomasına sahip işçilerden daha fazla kazanıyor.
Bazı çalışanların mavi yaka kapsamına alınmaması gerektiğine dair düşüncelerden de kısaca bahsetmek gerek. Mesela ustabaşı, vardiya amiri, postabaşı, formen gibi işçilerin, işi planlayıp organize eden, kısacası idare işlerinden sorumlu çalışanlar olarak mavi yakalı olarak adlandırılmaması gerektiği düşünülüyor. Mavi yaka için ayrıca temizlik, güvenlik, bakım-onarım, üretim tezgahı gibi iş sahalarından bahsedilebilir.
0 yorum:
Yorum Gönder