Şardon makinesi silindirleri kumaş yüzeyinin istenen oranda tüylendirir. |
Şardonlama dokuma veya örgü kumaşın yüzeyinden geçirilen metal teller yardımıyla ipliklerin içerisinden liflerin çekilmesine dayanan mekanik apre işlemidir.
Şardonlama işlemi dolgun tutumlu, ısı geçirgenliği az, tüylü görünümde olması istenilen kumaşlara uygulanan bir işlemdir. Kullanılan makine, garnitür tellerinin özellikleri, tarama ve koparma silindirlerinin sayısı ve yönlerine bağlı olarak istenilen efekt elde edilir.
Yünlü kumaşlar, döşemelik kumaşlar, battaniye, manto, ceket, eşofman, mont gibi tekstil ürünlerinin yapılmasında kullanılan kumaşlar şardonlama işlemine tabi tutulur. Şardonlama işlemi üretimin her aşamasında yapılabildiği gibi genellikle son işlemler arasında yer alır. Nedeni ise kumaşa son tutum ve görünüm özelliğinin kazandırılmasıdır.
Şardonlama İşleminin Kumaş Üzerindeki Etkileri
Kumaşın ısı geçirgenliğini değiştirir: Kumaşı oluşturan ipliklerin içerisinden çekilen lifler nedeniyle hacim kazanması söz konusudur. Genleşen iplikler kumaş gözeneklerini dolduracağından içeriden dışarıya yada dışarıdan içeriye olacak hava hareketini azaltır. Bu nedenle kumaş ısıyı muhafaza eden bir yapı kazanır.
Kumaşın tutumu değişir: Kumaşta oluşan toplanma nedeniyle kumaş daha dolgun bir yapıya kavuşur. Meydana gelen dolgun yapı kumaş tutumunun yumuşaklığını da arttırır.
Kumaşın görünümü değişir: Kumaş yüzeyine kaldırılan lifler kumaş yüzeyinde tüylü bir görüntü oluşturduğu gibi bilhassa desenli kumaşlarda desen hatlarının birbirine geçtiği noktaları yumuşatarak desen kontürlerinin göze daha hoş görünecek bir yumuşaklık kazanmasını sağlar.
Şardonlama ile sağlanan olumlu apre özelliklerinin yanında şardonlamanın kumaşta oluşturabileceği olumsuzluklar da mevcuttur. Bu nedenle şardonlama prosesi oluşabilecek olumsuzluklar da düşünülerek uygulanmalıdır.
Gereğinden fazla şardonlama: İstenilen yüzey özelliğini kazandırmak amacıyla şardonlama uygulaması gereğinden daha fazla yapılmaya çalışıldığında kumaşı oluşturan ipliklerin içerisindeki liflerin azalması nedeniyle ipliklerin dolayısıyla kumaşın mukavemetinin düşmesi söz konusudur. Bu nedenle kumaşa uygulanacak şardondaki ayarların ve pas sayısının kumaşın mukavemetini fazla düşürmemesine özen göstermek gerekir. Ayrıca fazla miktarda lif yolunması nedeniyle kumaşın toplam ağırlığında azalma meydana gelebilir. Bu ağırlık kaybı tekstil terbiyeciliğinde istenmeyen bir durumdur.
Fazla tüylenme: Fazla tüylenme önceleri göze hoş görünen bir görünüm oluştursa da kumaşın kullanımı sırasında boncuklanma, aşırı tüy dökülmesi, kumaştan kopan tüylerin başka kumaşların yüzeyine yapışması gibi sakıncaları da meydana getirir. Görünüm göze hoş görünmekle beraber tüylerin zamanla şekil değiştirmesi, yatışması görünümün bozulmasına neden olur. Bu nedenle görünüm efektleri her kumaşa kullanım özellikleri de dikkate alınarak kazandırılmalıdır.
Şardon Makinesi Kısımları
Şardonlama işlemi bir ana tambur üzerine yerleştirilmiş 20-36 adet tarayıcı ve koparıcı silindirlerden oluşan silindir bütününün hız ve baskısı düzenlenerek uygulanan işlemdir. Şardonlama işleminden elde edilecek sonuçlar bu yapı üzerinde meydana getirilen değişiklikler ile elde edilir. Şardonlanacak kumaşın özelliklerinin, yapısının şardonlama işlemi için önemi büyüktür.
Kumaş, elde edilmek istenilen sonuca uygun olarak dokunmuş veya örülmüş olmalıdır. Örneğin hacimli ve çok tüylü olması istenilen kumaşın az bükümlü ipliklerden seyrek dokunmuş bir kumaş olması daha uygundur. Ayrıca kumaş şardonlama işlemine girmeden önce iyi temizlenmiş, rutubeti her yerinde eşit olmalıdır. Şardonlama işlemi yaygın olarak kuru kumaşlara uygulanmakla beraber istenildiğinde nemli, yaş veya üzerine bazı preparatlar emdirilmiş kumaşlara da uygulanabilir. Burada amaç, istenilen yapıda kumaşı oluşturmaktır. Bu amaçla kumaş üzerinde her türlü ön işlem yapılabilir.
0 yorum:
Yorum Gönder