Hereke Dokumaları

Ay yıldız desenli hereke dokuma kumaş. 

Dolmabahçe Sarayı’nın ek yapıları arasında "Saray Dokumahanesi" vardı. Saray gereksinimi için ipeklilerin dokunmuş olduğu ve ipekli dokuma tezgâhlarının bulunduğu atölye sonradan Hereke'ye taşınmıştır. Günümüzde elimize ulaşabilen örnekler hereke fabrikası ürünüdür. İlk örnek; sarı zemin üzerine bordo renkli dal ve çiçek desenlidir. İkinci örnek; gülkurusu ipek zemin üzerine gümüş tel kullanılarak kapalı kompozisyon şemasında dokunmuştur. Üçüncü örnek; kırmızı ipek zemin üzerine sarı tel kullanılarak kapalı kompozisyon şemasında dokunmuştur. 

Endüstri Devrimi sürecinde; Osmanlı sanayii, Avrupa’da gelişen yeni Jacquard'ın (Jakar) delikli kart sisteminin sağladığı kolaylıkla artan üretimin Osmanlı pazarını doldurması sebebiyle zora girmiştir. Saray yönetimi, Dolmabahçe Sarayı'nın avlusundaki saray dokuma atölyesini Hereke'ye taşıttırmış, 1843 yılında Hereke Fabrika-i Hümâyûn adıyla 50 pamuklu ve 25 ipekli canfes tezgâhından oluşan bir fabrika kurdurmuştur. 

Hereke kumaş. 

Hereke Fabrikası kısa zamanda gelişmiş ve katıldığı uluslararası sergilerde ödüller almıştır. Hereke Fabrika-i Hümâyûnu’nun aldığı ödüller arasında; 1855 Paris Uluslararası Sergisi'nde; kurdele ve şeritler için mansiyon, 1862 Londra II. Uluslararası Sergisi'nde; ipekli dokumalar için madalya, 1892 Viyana, 1894 Lyon, 1910 Brüksel ve 1911 Torino Sergilerinde büyük ödül bulunmaktadır. Cumhuriyet döneminde Hereke Fabrikası, 107 tezgahlı modern bir işletme olarak 1933 yılında kurulan Sümerbank'a bağlanmıştır. 

Hereke ipek seccade. 

Hereke dokumaları, ipek ipliği kullanılarak bileşik dokumalarla dokunmuştur. Batılı tarzda dokuma üretmek için kurulduğundan desenler ve renkler Osmanlı tarzından tamamen farklıdır. İri çiçekli, Batı desenleri uygulanmıştır. Hereke dokumaları İstanbul’da dokunmuş ve ev tekstilinde özellikle döşemelik ve perdelik olarak kullanılmıştır.