 |
| Boyabat çemberi kumaş. |
Çember Sinop yöresinde çok eskiden beri dokunan ve başörtüsü olarak kullanılan bir dokuma türüdür. Özellikle Boyabat, Durağan ve Saraydüzü ilçelerinde sıklıkla görülmektedir. Günümüzde hala başörtüsü olarak kullanılmaya devam eden çember, bu işlevinin yanı sıra masa, sehpa gibi yüzeylerde örtü olarak, ayrıca gömlek, bluz gibi elbiselerde de model veya aksesuar olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Çember düzen adı verilen dokuma tezgahlarında, tarak boyuna göre genellikle 50-60 cm eninde ve 100-120 cm boyunda dokunur. Kenarları şerit halinde orta kısmı bütün olarak desenlidir. Çemberin üzerine dokuma yapılırken demirkırat, kibrit kabı, baygın gibi nakışlar atılır.
Boyabat Çemberi, Sinop ili Boyabat ilçesinde dokunmaktadır. Boyabat Çemberi dokumacılığının yörede yaklaşık olarak iki yüzyıllık bir geçmişi vardır. Geçmişte prepri adı verilen bir fesin üzerine örtülerek kullanılan Boyabat Çemberi günümüzde doğrudan başa örtülerek kullanılmaktadır. Boyabat Çemberi; bezayağı dokuma örgüsünde, dört tarafı üç sıra kırmızı renkli desen atkılarıyla çizgiler ve köşelerde çatmalar/ekoseler oluşturulmuş, beyaz renkte zemin üzerine renkli desen atkılarıyla desenlenerek dokunan 50-60 cm genişliğinde yöresel bir dokumadır. Çok eski örneklerde çözgü ve atkı keten, desen atkıları pamuk olmasının yanı sıra genellikle çözgü, atkı ve desen ipliklerinde pamuk malzeme kullanılmıştır. Dokumanın zemininde beyaz (doğal pamuk rengi), kenar çizgileri kırmızı ve beyaz, desen ipliklerinde ise kırmızı, koyu kırmızı, yeşil, mavi, sarı, turuncu, turkuaz, pembe, eflatun gibi renkler kullanılmaktadır. Farklı renk ve kalınlıkta ilave atkı iplikleriyle motifler oluşturulmaktadır. Çemberin dört kenarı çizgili, köşeleri çatmalı/ekosedir. Boyabat Çemberi desen adıyla değil üzerlerinde kullanılan motifler ile bilinmektedir. Desenlerde Zincir, Sinek, Süydürme, Enikızı, Aybütünü, Mühür, Dört Müdür, Ersünlü, Koyun Gözü, Kaymalı, Gürel, Sandık, Put, Dört put bir arada, Heybe, Demirkırat gibi motifler vardır. Boyabat Çemberinden başörtüsü ve örtü yapılmaktadır. Boyabat Çemberi, Boyabat Belediye Başkanlığı tarafından yapılan başvuru ile “555 sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname’nin 12nci maddesi gereğince, 12.07.2009 tarih ve 27286 sayılı Resmi Gazetede ilan edilerek 13.02.2008 tarihinden geçerli olmak üzere, 126 menşei numarası ile tescil edilmiştir.
0 yorum:
Yorum Gönder