Düğüm, ip ve benzeri şeylerin bağlanarak birbirine tutturulduğu yerdeki kabarık kısma denir. Çok çeşitli düğümler vardır. Bilhassa izciler ve gemiciler kullanılacağı yere göre çeşitli düğümler meydana getirmişlerdir. İyi bir düğümün asla gevşemeden, sağlamca durması, buna karşılık istendiği zaman da kolayca çözülebilmesi lazımdır. Bir düğümde ipin uzun ucuna tutma ucu, kısa ucuna ise sadece uç denir. Bir ucun bükülmesiyle yapılan ilmik de koroz diye anılır. Eskiden düğüm yerine daha çok bağ sözü kullanılırdı. Düğüm iki ipi birbirine tutturmaya yaradığı gibi, ipi sabit bir yere bağlamaya da yarar. Başlıca düğüm çeşitleri: Adi düğüm, camadan bağı, kazık bağı, örücü bağı, suğalı bağ, yular bağı, ızbarço bağı ve yuma bağıdır.
Öncelikle çocuklukta ilk öğrendiğimiz, alışkanlık edindiğimiz, zaman darlığında ilk aklımıza gelen düğümler vardır. Burada daha karmaşık ya da daha alışılmadık düğümlerin öğrenilmesi söz konusu edilmektedir. Düğüm bağlamayı öğrenmek için üretilmiş çok sayıda kitap, video, web sitesi, akıllı telefon ve tablet uygulamaları ve birçok kaynak, insanların düğüme verdikleri değere kanıt olarak gösterilebilir. Bazı insanlar, bir resme veya diyagrama bakarak düğüm oluşturabiliyor iken, bazıları için ise öğrenmenin ilk aşamaları gösterebildikleri en iyi başarılardır.
Düğüm bağlama yöntemleri genellikle denizciler, izciler, dağcılar, arboristler (ağaç kesiciler), kurtarma uzmanları, balıkçılar ve cerrahlar tarafından geliştirilmiştir. Birkaç basit düğümü bağlamayı öğrendikten sonra, diyagramlar ve fotoğraflar daha kolaylaşır ve öğrenme sürecine devam edilir. Daha fazla düğüm çeşiti öğrenildikten sonra, desenler kendi yapılarıyla ve düğümleme yöntemleriyle daha belirgin hale gelir. Düğüm öğrenmek sabır ve beceri gerektirmektedir. Bir düğümü tam öğrenmiş olmak demek onun bütün özelliklerini tanıyor, eldeki malzeme ve uygulamaya uygunluğu konusunda fikir sahibi, gözleri kapalı ya da zifiri karanlıkta bağlayabilir demektir.
Düğümler birçok endüstriyel alanların, mesleklerin, eğlencelerin, oyunların temel öğeleridir. Kamyoncular, büyük yükleri yüklemek ve taşıyabilmek için düğüme ihtiyaç duyar. Bir doğa araştırmacısı, kaybolduğunda bulunabilmek için toprağa bıraktığı birkaç adet düğümü kullanabilir. Güvenliğe ek olarak, uygun düğümler kanamaları önleyebilir. Turnike vb. düğümler buna örnektir. Düğümler, çeşitli kombinasyonlar uygulanarak kordon ve örgü üretmek için de kullanılabilir. Çoğu konfeksiyonel işlemelerde, yıpranmış kumaşları onarmak için düğümler kullanılmaktadır. Bir tekstil çeşidi olan makrome, özel düğümler, örgüler, kroşeler ve keçeler aracılığıyla oluşturulur. Makrome, zemin işlemeleri, süs amaçlı işlemeler ve dekoratif işlemeler gibi sadece üç boyutlu tekstil yapılarında oluşturulabilir.
Adi Düğüm
En sade düğümdür. Adi düğüm yapmak için tutma ucu sol elle tutulup uç üzerine kıvrılır, korozun içinden geçirilerek çekilir. Bu çeşit düğümü en çok terziler kullanır. El dikişinde iğnedeki ipliğin ucu, kumaştan çıkmaması için böyle düğümlenir. Gemiciler halatın ucunu pürüzlenmesin diye böyle bağlarlar.
Kör Düğüm
Çözülmesi zor, adeta imkansız olan düğüm biçimidir. Daha çok adi düğümün iki, üç kere tekrarlanmasıyla yapılır.
Camadan Bağı
İki ipi birbirine bağlamak için daha çok gemicilerin düğüm biçimidir. Bu çeşit düğüm için önce iplerin uçları birbiri üzerine sarılır. Sonra uçları çıkarılıp bir daha dolaştırılır. Burada dikkat edilecek nokta bir ipin iki ucunun da ilmiğin (korozun) bir yanından (ya üstünden, ya altından) çıkmasıdır. Çekilip sıkıştırılınca kısa uçlar, uzun uçlara paralel olur. Bu düğüm doğru ve iyi yapılırsa, hem güvenilir, hem de kolay çözülmez. Yalnız, biri kalın, biri ince iki ip böyle bağlanırsa kayıp çözülebilir.
Yuma Bağı
Camadan bağı yapılırken ikinci- büküm birinci gibi olacağına, (bir ipin iki ucu ötekinin korozunun altından, ya da üstünden geçeceğine) bunun tersi yapılır, biri ilmiğin altından, ötekisi üstünden geçerek ilmiği arada bırakır. Bu düğüm sıkıştırılınca uçlar düğüme dik olur.
Örücü Bağı
Gemiciler buna sancak bağı derler. Bu düğüme de camadan bağı yapılır gibi başlanır. Değişiklik uçlardan birinin kendi altına sokulması, bağa dik bir biçimde çıkmasıdır. Bu biçim bağ, ipliğe yapıldığı zaman düğüm iğne deliğinden kolaylıkla geçer.
Suğalı Bağ
Kendi üzerinde yürütülebilen, kaydırılabilen bu düğümü yapmak için önce bir koroz yapılır, sonra tutma ucu üzerinde bir adi düğüm atılır.
Izbarço Bağı
En sağlam düğümdür. Korozdan geçirilen uc, tutma ucuna sarıldıktan sonra, tekrar korozdan geçirilip bağlanır. Bu düğüm çözülüp açılmaz. Gemilerde, çiftliklerde, fabrikalarda ve yapı işlerinde, hemen her çeşit işçilikte kullanılır.
Yular Bağı
Kocabaş ve küçük baş hayvanları yemliğe ağaca, kazığa bağlamak için yular bağı kullanılır, çünkü, iyi yapılırsa, çekildikçe sıkışır, daha sağlam bağlanır. İpin ucu halkadan, ağaç dalından, kazığın çevresinden geçirilir. Sonra, suğalı bağ yapılır. Yalnız, ipin ucu oradaki gibi büsbütün çekilmez, bir ilmik yapılmak üzere bırakılır.
Kazık Bağı
Kazık üzerine yapılan düğümlerin en iyilerinden biridir. Direğin üzerine ipi atıp sağ eldeki kısmı soldakinin altına gelmek üzere bir ilmik yapılır. Bu ilmiği solda tutup sağda onun eşi olan bir ilmik daha yapılır. Sağdaki ilmik soldakinin yanına kaydırılır, direğin üzerine yatırılıp sıkıştırılır.
0 yorum:
Yorum Gönder