Nano Teknoloji ve Nanotekstiller

Nanotekstil uygulamaları arasında lif, iplik, kumaş, terbiye, elektronik tekstil sayılabilmektedir. 

Nanoteknoloji (nanotechnology), 1 ile 100 nanometre arasında değişen ölçülerde yapılan mühendislik ve teknoloji çalışmalarının tamamına verilen isimdir. Nano kelimesi, Yunanca ''cüce'' anlamına gelmektedir ve fiziksel ölçü birimlerinde çok küçük değerleri anlatmak için çeşitli birimlerin önüne eklenmektedir. Örneğin, birim zaman (saniye), birim hacim (litre) ve birim uzunluk (metre) ölçüm değerleri ile nano ön takısı birlikte kullanıldığında, bu ölçüm birimlerinin milyarda biri anlamını ifade etmektedir. Kısacası, nano-saniye; saniyenin milyarda biri, nanolitre; litrenin milyarda biri ve nanometrede; metrenin milyarda biridir. 

Nanoteknoloji, maddenin atomik-moleküler boyutta mühendisliğinin yapılarak yepyeni özelliklerinin açığa çıkarılması; nanometre ölçeğindeki fiziksel, kimyasal ve biyolojik olayların anlaşılması, kontrolü ve üretimi amacıyla, fonksiyonel materyallerin, cihazların ve sistemlerin geliştirilmesidir. Bir başka ifade ile çeşitli araçların, malzemelerin ve yapıların moleküler düzeyde işlenmesi, oluşturulması ve manipüle edilmesi olarak tanımlanmaktadır. Nano parçacıklar virüslerden yüz defa daha küçüktür, bu nedenle insan gözü tarafından algılanamamaktadır. Aşırı derecede küçük boyutlara sahip bu yapılar için, çevremizdeki nesneler için geçerli olan fiziksel ve kimyasal yasalar geçerli değildir. Nanoteknoloji; teknoloji devrimi olarak adlandırılıyor ve bu teknolojinin çok kısa sürede gelişme sürecini tamamlayıp hayatın her alanına gireceği tahmin ediliyor. 

Günümüzde kullanıcılara örtünme, süsleme ve kendini ifade etmenin yanında, başta sağlık, güvenlik ve enformasyon alanlarında olmak üzere ek çeşitli hizmetler de sunabilen çok fonksiyonlu akıllı tekstil ürünleri elde etme çalışmaları yoğun olarak sürdürülmektedir. Çalışmaların bazıları prototip aşamasında olup, bazılarının da üretimi sınırlı olarak yapılmaktadır. Akıllı tekstil ürünlerinin insan hayatını büyük oranda kolaylaştıracağı aynı zamanda insan hayatını koruma altına alacağı gelişmelere bakılarak öngörülmektedir. Tekstilde kullanılan malzemelere nanometre boyutlarında farklı özellikler kazandırılması çok önemli gelişmelere yol açacaktır. Örneğin; çorap ipliğinin gümüş nano parçacıklarla katkılandırılması, mikrop barınmasını ve kokuyu engelleyecek, suyu iten kumaşlardan elde edilmiş giysiler kirlenmeyeceğinden ütü ve yıkamaya ihtiyaç duyulmayacak. Esnek ve yıkanabilen sensörlerin kumaşa aktarılması ile elbiselerimiz; görecek, duyacak, hissedecek, komut alacak ve enerji üretecek. Kumaş ipliğine, elektronik ve optik özelliklerin kazandırılması ile aydınlatma özelliğine sahip giysiler ve renk değiştiren giysiler elde edilebilecek. 

Tekstillerde liflere uygulanan çeşitli yüzey işlemleri ile tekstilin özelliği değişebilmekte ve ürüne yeni özellikler kazandırılabilmektedir. Akıllı tekstiller olarak adlandırılan bu teknoloji ile ıslanmayan yüzeyler, kir tutmayan kumaşlar, ısı yalıtımı vb. özellikler kazandırılmaktadır. Bunun dışında renk değiştirebilen veya ısıya, neme duyarlı olan kıyafetlerin geliştirilmesi konusunda çok ciddi çalışmalar sürdürülmektedir. Günümüzde geliştirilen çok işlevli elyaflar, askeri giysiler, koruyucu hastane elbiseleri, yüksek performanslı spor giysiler gibi bir çok alanda uygulanmaktadır. Çevresel değişimleri algılayarak renk, gözenek ve kalınlık özelliklerini bunlara göre değiştirebilen, mikropları öldüren, cildi besleyip masaj yapabilen, bazı ilaçların deriden vücuda verilmesini sağlayan akıllı tekstiller gibi günümüzde örnekleri görülmeye başlayan; çok boyutlu ve çok yönlü akıllı tekstillerin üretiminde önemli gelişmeler yaşanması beklenmektedir. Bu tür akıllı ve çok fonksiyonlu tekstillerin üretiminde nonwoven üretim teknolojileri de daha fazla kullanılmaya başlayacak; fiziksel özellikleri, kullanım özellikleri ve görünüm açısından dokuma ve örme kumaşlara eşdeğer olan nonwoven kumaşların üretimi mümkün olacaktır. Teknolojik ilerlemeler sonucunda maliyetlerin düşmesiyle yakın bir gelecekte akıllı tekstil ürünlerinin günlük hayatta kullanımın yaygınlaşması beklenmektedir. Orta vadede akıllı tekstil ürünlerinin pazar değerinin milyarlarca dolar seviyesine ulaşacağı tahmin edilmektedir. Akıllı tekstiller alanındaki gelişmelerle birlikte ortaya çıkacak çok yönlü ürünler için dünyada çok önemli pazarlar elde edilebilecek tekstil ve hazır giyim alanındaki talep yapısı değişebilecektir. 

Nanoteknoloji ile üretilecek bazı hazır giyim ürünlerinin gelecekteki kullanım alanları ile ilgili tahminler şunlardır. 

- Güneşten aldığı enerjiyi depolayan sensörler eklenen giysiler, 

- Bilgi elde edebilen ve iletebilen sensörlerin eklendiği giysiler, 

- Yaraların iyileşmesine yardımcı olan giysiler, 

- Kendi kendini onaran giysiler, 

- Yer çekimine karşı koyabilme özelliği olan giysiler. 

Nano Teknoloji ile Sağlık Alanında Kullanılmak Üzere Geliştirilmiş Giysiler 

- Açık yaraların tedavisine yardımcı olan giysi, 

- Alev almayan giysi, 

- Mantar gibi cilt hastalıklarından koruyan giysi, 

- Giyildiğinde vücuda masaj yapan giysi, 

- Anti alerjik ve antibakteriyel giysi, 

- Güneşin zararlı ışınlarından koruyan UV filtreli giysi, 

- Vücudun elektrik dengesini düzenleyen giysi, 

- Vücudun doğal nem dengesini koruyan giysi, 

- Isıyı emerek depolayan ve ihtiyaç anında serbest bırakan sıcaklık düzenleme teknolojisi, 

- Serinletici ve stres azaltıcı giysi, 

- Baş ağrıları için ağrı kesici etki yapan bereler, 

- Vücudun otuz hayati fonksiyonunu 7 gün 24 saat boyunca ölçen ve beklenmeyen bir değişiklik olduğunda gerekli kişileri haberdar eden giysi, 

- Aloe-vera kapsülleriyle bezenmiş her yıkamada koku yayan giysi, 

- Ani bebek ölüm sendromuna karşı bebeğin soluk alışı durduğunda haber veren giysi. 

Nanoteknoloji ile Elde Edilen ve Kullanım Kolaylığı Sağlamak Üzere Geliştirilmiş Giysiler 

- Çelikten beş kat daha sağlam, darbeleri emme özelliğine sahip giysi, 

- Kirlendiğinde kendi kendine temizleyen giysi, 

- Yüksek esneme halinde dahi formunu koruyan giysi, 

- Kolay yırtılmayan ve buruşmayan giysi, 

- Su geçirmeyen giysi, 

- Leke ve koku tutmayan giysi, 

- Eskimeyen ve renkleri solmayan giysi, 

- Çabuk kuruyan giysi. 

Nanoteknoloji ile Estetik Özellikler Kazandırılmış Olan Giysiler 

- Hava sıcaklığına göre kolları kısalan giysi, 

- Şekil ve renk değiştiren giysi, 

- Renk, koku ve görüntüleriyle farklı imajlar veren giysi, 

- Selülit önleyici bakım yapan giysi, 

- Vücuda tam uyum sağlayan giysi. 

Nanoteknoloji ile Askeri Alanda Kullanılmak Üzere Geliştirilen Giysiler 

- Kamuflaj, 

- Dışarıdan bir tehlike algıladığı anda sertleşerek zırha dönüşen giysi, 

- Kimyasal tehlikeleri algılayan ve bu tehlikelere karşı uyaran ve koruma duvarı oluşturan giysi, 

- Görünmezlik sağlayan giysi. 

Nanoteknoloji ile Giysilere Eklenen Elektronik Özellikler 

- Mp3 çalar, 

- Cep telefonu şarj edebilme, 

- Vücut aktiviteleriniz hakkında bilgi verme, 

- Bluetooth ve kablosuz iletişim ağı, 

- Oda sıcaklığına göre renk değiştirme özelliği.