Geleceğin Kumaşları, Akıllı Kumaşlar

Işık saçan masa örtüsü. 

Önümüzdeki yıllara damgasını vurması beklenen; nano teknolojiyle üretilen, hayatı kolaylaştıran akıllı kıyafetler üretilmeye başlandı. Nanoteknoloji sayesinde, yaşamı önemli ölçüde kolaylaştıran giysiler; kokmayan çorap, su ve kir tutmayan pantolon, renk değiştiren elbise ve cep telefonu şarj eden tişört gibi pek çok yeni ürün, nanoteknoloji sayesinde üretilmeye başlandı. Akıllı tekstil üretimi konusunda AB ülkeleri ile ABD, Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Türkiye ve Avusturya başta olmak üzere birçok ülkede yoğun çalışmalar yapılıyor. Bu ülkelerde nano tekstil konusunda uzmanların yetiştirilmesi için önemli projeler hayata geçiriliyor. 

Üretilen akıllı kumaşlar, leke tutmuyor, yüzde 100 doğal bir kumaş, nemi vücuttan hızla emip uzaklaştırıyor. "300 gramlık kumaş, 8 litre kötü kokuyu nötralize ediyor. Bir tişört ise 4 litre kötü kokuyu etkisiz hale getirebiliyor ve tişört her yıkandığında bu özelliğini geri kazanıyor. Diğer yeni bir ürün ise güneşle dost siyah kumaşlar. Bu kumaşlar güneş ışığı altında açık renkli giysi özelliği gösteriyor. Güneşi yansıtan akıllı siyah kumaş, vücudu serin tutuyor zararlı UV ışınlarından koruyor. Bunların yanı sıra kolay ütülenme ve leke tutmama, e vitaminli, saman nezlesinden ve sivrisinekten koruma, ısı regülatörü gibi birçok özelliğe sahip giysiler bizleri bekliyor. Kir ve su tutmayan ürünlerin gelecekte daha fazla kullanılacağını belirten uzmanlar; giysi üzerine dökülen yağlı yiyecekler ve salçaya tuz serpmenin tarihe karışacağını belirtiyorlar. Tekstil endüstrisi, nanoteknoloji devrimiyle birlikte yeni bir döneme girmektedir. Nano malzemeler kullanılarak, daha önce hayal bile edemediğimiz, çok çeşitli fonksiyonlara sahip kumaşlar elde edilmektedir. Üzerine, bir bardak meyve suyu dökülen pantolonumuzun, suyu itme özelliği, kirlenmesine engel olmaktadır. Yakın bir gelecekte, giydiğimiz tişört üzerindeki nano sensörler, kalp atışlarımızı, vücut ısımızı ve kan şekerimizi düzenli olarak kontrol edecektir. İstenmeyen bir durum olduğunda da, bizleri ya da kablosuz bir teknoloji ile doktorumuzu haberdar edecektir. Nanoteknoloji, yeni bir teknoloji devrimi olarak algılanmaktadır. Bu teknolojinin, yakın zamanda hayatın her alanına gireceği tahmin edilmektedir. Tekstilde kullanılan malzemelere, nanometrik boyutlarda farklı özellikler kazandırılması, çok önemli gelişmelere yol açıyor. Örneğin çorap ipliğinin, gümüş nano parçacıkları ile katkılandırılması, çorap içerisinde bakteri ve mikrop barınmasını engelleyeceğinden, kokması önlenmiş olacaktır. Suyu sevmeyen (iten) kumaşlardan üretilmiş tekstil ürünlerinde, kirlenme engellenmiş; dolayısıyla yıkama ve tekrar ütüleme ihtiyacı en aza indirilmiş olacaktır. Böylece su kullanımı azalacak, hatta belirli bir süre sonra, çamaşır makinelerine bile ihtiyaç kalmayabilecektir. Esnek ve yıkanabilen nano sensörlerin ve aygıtların, kumaş içerisine aktarılmasıyla, kullandığımız elbiselerimiz, yeni boyutlar kazanacaktır. Elbise artık görecek, duyacak, hissedecek, komut verecek, etkilere tepki verebilecek ve enerji üretecek hale gelecektir. Burada vurgulanması gereken önemli bir nokta şudur: nano aygıtların boyutları, o kadar küçük olacak ki, elbiseyi giyene herhangi bir farklılık duygusu hissettirmeyecektir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarla, akıllı elbise üretiminde, ümit verici sonuçlar elde edilmiştir. Yeni nesil akıllı elbiseler; aynı zamanda, kalbi duran bir insana, masaj yaparak veya küçük şoklar vererek hayata geri döndürebilecektir. Yaralanan askere ait bütün bilgileri, kablosuz olarak merkeze bildirebilecektir. Aynı zamanda, kısa süre içerisinde, gerekli ön müdahalenin yapılmasına olanak sağlayacaktır. Üniforma, gerektiğinde bir koruyucu bir zırh işlevi görebileceği gibi, askerin gereksinim duyacağı enerjiyi de Güneş'ten sağlayabilecektir. Bu araştırmalar, bugün nanoteknoloji sayesinde uygulamaya dönüşmektedir. 

GÖREN VE HİSSEDEN KUMAŞLAR 

Eğer çocuğun elbisesi, kablosuz olarak, havanın soğuduğunu ve çocuğun üşümeye başladığını veya çocuğunuzun evden uzaklaşmaya başladığını; sesle veya evimizdeki ekrana yansıtarak bizi haberdar edebilseydi; dışarıda oynayan çocuğumuz hakkında endişeye kapılmazdık. Lazer silahıyla hedeflenmiş bir askere; üniformasının, gelmekte olan merminin yönünü haber vermesi mümkün olabilecektir. Artık bu lifler ve ipliklerin üretimi hayal olmaktan çıkmıştır. Kısa süre önce geliştirilen yeni bir yöntemle, kilometrelerce uzunlukta ve kumaş gibi dokunabilen ısı ve ışık sensörleri üretilmeye başlanmıştır. Yeni bir nano üretim teknolojisi olarak görülen bu yöntem, mikroskopik boyutlardaki aygıtın, termal çekme yöntemiyle daha küçük boyutlara indirilmesi prensibine dayanmaktadır. Kısa bir süre önce, ısıyı hisseden akıllı lifler, yeni nesil akıllı askeri üniformaların üretiminde kullanılmaya başlanmıştır. Bu teknolojinin, tekstil endüstrisinde, yeni ufuklar açabilecek bir potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir. 

ANTİMİKROBİYAL MALZEMELER 

Tekstil ürünleri, üzerinde mikroorganizmaların, üreyebilecekleri ve uzun süre yaşamlarını sürdürebilecekleri ürünlerdir. Bunun yanında, mikroorganizmalar, tekstil ürünlerinde, biyolojik parçalanma, renk değişimi, lekelenme gibi pek çok soruna da yol açmaktadırlar. Tekstil malzemelerine katılmak üzere, birçok anti-bakteriyel maddeler geliştirilmiştir. Ancak bunların birçoğu, yıkama sırasında bu özelliklerini yitirdikleri, çevreye ve insan sağlığına zararları veya tekstilin bazı özelliklerini zayıflatmaları nedeniyle kullanılmamaktadırlar. İnorganik maddeler, sıcağa ve diğer etkenlere karşı çok daha kararlı ve insan vücuduyla daha az etkileştiğinden dolayı tercih edilmektedirler. Bu amaçla kullanılabilecek geçiş metallerinin büyük bölümü zehirli olduğundan, gümüş iyonu (Ag+) ve titanyum dioksit (TiO2), önemli antimikrobiyaller olarak öne çıkmaktadırlar. Gümüş iyonunun tıbbi olarak 650'den fazla hastalığa yol açan organizmaları öldürdüğü ve bilinen organik antibakteriyellere göre en zararsız antibakteriyel madde olduğu, deriye karşı zararsız ve kaşıntı yaratmadığı bilinmektedir. 

AKILLI GİYSİLER 

Tekstil ve hazır giyim ürünlerine, su geçirmezlik, leke tutmazlık, buruşmazlık, antimikrobiyallik, değişebilirlik, UV ışınlarından koruyuculuk, yanmazlık veya güç tutuşurluk ve daha iyi boyanabilirlik gibi özellikler kazandıran nano teknoloji tabanlı ürünler geliştirilmiş ve kullanımları yaygınlaşmaya başlamıştır. Bunların dışında geliştirilen ısı, ışık, basınç ve kimyasal etkilerle renk değiştiren ürünler, dekoratif amaçlı kullanılabilmektedir. Nabız, sıcaklık, tansiyon gibi vücut fonksiyonlarındaki değişimleri belirleyip, kullanıcıyı uyarmaya yönelik uygulamaları söz konusu olabilmektedir. Elektronik tekstil alanında da yoğun çalışmalar yürütülmektedir. Yakın bir gelecekte, kendi kendini temizleyebilen ve asla kırışmayan giysiler kullanıma sunulacaktır. Bunun yanında tekstil ürünleri, bilgisayar, yol bilgisayarı, müzik çalar, cep telefonu ve internet bağlantı elemanı gibi fonksiyonlara da sahip olabilecektir. Bugün vücut fonksiyonlarımızı kontrol edebilen; gerektiğinde ilaçları veren, mikroorganizmalardan ve zehirli gazlardan koruyan, güzel koku veren, yaraları tedavi etmeye yarayan tekstil ürünleri şimdiden piyasaya sürülmektedir.