 |
| Tekstil atıkları için geri dönüşüm zinciri. |
Sıfır atık, israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek atık oluşumunun engellenmesi veya minimize edilmesi, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı toplanması ve geri kazanımının sağlanmasını kapsayan atık yönetim felsefesi olarak tanımlanmaktadır.
Tüm sektörlerde olduğu gibi tekstilde de üretilen atığın olumsuz etkilerini yok etmek için atıkların belirli bir prosedüre tabi tutulması gerekmektedir. Bu sebeple ülkemizde 2 Nisan 2015 tarihinde Atık Yönetimi Yönetmeliği yayımlanmıştır.
Atık yönetiminin amaçları arasında; atık oluşumunun engellenmesi, azaltılması, atığın yeniden kullanılması, türüne göre ayrılıp biriktirilmesi, toplanması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması, bertarafı, bertaraf sonrası izleme ve denetim faaliyetlerinin yapılması yer almaktadır. Atık yönetimi uygulaması bir plan çerçevesinde yapılmakta ve atık yönetimi hiyerarşisi olarak adlandırılmaktadır.
Atık yönetimi hiyerarşisi öncelik sırasına göre önleme, azaltma, yeniden kullanma, geri dönüşüm, enerji geri kazanımı ve bertaraf başlıklarından oluşmaktadır.
 |
| Atık yönetimi hiyerarşisi. |
6 başlık altında değerlendirilen atık yönetimi hiyerarşisinde, asıl amaç gelecek nesillere yaşanabilir bir dünyayı bırakmaktır. Yönetmeliğin diğer amaçları ise; sürdürülebilir bir çevre oluşturulması, doğal kaynakların korunması, enerji ve maliyet tasarrufu yapılması, kirlenme oranının ve tehlikeli atık miktarının azaltılmasıdır.
Tekstilde sıfır atık projeleri
Kamu, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör tarafından yapılan projelerle çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin Kızılay'ın öncülük ettiği proje ile Türkiye'de günlük tekstil atığı ve giyilebilecek durumdayken çöpe atılan elbiseler de elbiseler toplanacak. Kullanılamayacak durumdakiler de geri dönüştürülerek elyaf, dolgu malzemesi ve kumaş yapılacak. Atık yönetimi ve dönüşümü için elbise, deri, kürk, doğal ve sentetik kumaşlara yönelik olarak geri dönüşüm ve rejenere iplik üretim tesisleri kurulacak. Alt yapı çalışmaları ile bu tesislerde pamuk, yün, akrilik gibi malzemeler geri kazanılacak. Ayrıca, tekstillerden üretilen ev eşyaları, halı, mobilyalar da geri dönüştürülecek. İnsanların kullanabileceği tekstil ülke içi ve dışındaki ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması sağlanacak. Kızılay Türkiye'nin her yerinde toplama ve dönüştürme yapacak.
Bu kapsamda;
- Kullanılmış, giyilebilir giysi, ayakkabı, çanta, kemer, cüzdan vb. (Kontrol ve bakımları yapıldıktan sonra ihtiyaç sahiplerine verilecektir.)
- Kullanılmayacak durumda olan giysi, ayakkabı, çanta, kemer, cüzdan vb (ham maddeye çevrilecektir.)
- Kullanılmayacak durumda olan çarşaf, havlu, perde, döşemelik kumaş vb. (ham maddeye çevrilecektir.)
0 yorum:
Yorum Gönder