Merserize olmamış pamuk lifleri ve merserize olduktan sonraki görünüm. |
Merserizasyon (Alm. Merzerisierung, Fr. mercerisage, İng. mercerization), pamuklu iplik ya da kumaşların gergin olarak derişik sodyum hidroksit ya da amonyakla, soğukta ya da 60 °C sıcaklıkta şişirilerek parlak görünüm kazandığı ön terbiye işlemidir. Merserize, yalnızca pamuk elyafına özgü bir işlem olup, pamuklu iplik, dokuma yada örme kumaşlara kalıcı bir parlaklık kazandırılır. Pamuk liflerinin kostik (NaOH) ile şiştiği ilk kez 1844 yılında İngiliz kimyacı John Mercer tarafından bulunduğu için, bu işleme merserizasyon denmiştir. Pamuklu mamulün (iplik veya kumaş) kuvvetli bazik çözelti ile muamele edilmesi sırasında pamuk lifi fiziksel olarak şişer. Bu şişme nedeniyle pamuk lifinde bulunan doğal bükümlü yapı azalır, yüzey alanı artar ve yüzey düzgünlüğü arttığı için lif daha parlak görünür. Gergin ortamda kuvvetli bazik çözeltiyle karşılaşan selüloz molekülleri arasında daha düzgün bir yapılanma oluşur. Bu işlem, tüm pamuk terbiye işlemlerinin en önemlilerinden biridir.
Merserize olmuş kumaştan üretilen elbiseler, lifler arası gerilmeler azaldığı için daha az buruşurlar. |
Merserizasyon, iplik veya kumaşın; düzgünlüğünün, parlaklığının, mukavemetinin, boya alma ve boya tutma kabiliyetinin arttırılması için yapılır. Gergin ortamda ve 15-18 °C’de yapılan bu işleme merserizasyon denir. Yüksek sıcaklıklarda (80 °C) serbest halde daha seyreltik sodyum hidroksit ile (3-5 g/lt) yapılan işlem sonucu boya alma kabiliyeti yükselir. Bu işleme de kostikleme denir. Merserizasyon, terbiye dairelerinde ön terbiyenin her aşamasında yapılabildiği gibi boyalı mamule de yapılabilir.
Pamuklu kumaşlarda merserize edilmesi işlemi ile:
- Pamuğa parlaklık kazandırır,
- Merserize işlemi boya alımını arttırarak, merserize olmamış pamuktan daha parlak renkler üretilmesini sağlar (% 15-40) oranında boya tasarrufu sağlar),
- Liflerin mukavemetini yaklaşık % 10-30 oranında artırır,
- Ölü ve olgunlaşmamış liflerin boyanma farklılığı elimine olur,
- Merserize kumaşların boyut çekmezliği ± % 2 artar,
- Mamülün görünümü düzgünleşir, kostik etkisiyle doğal bükümlü lif yapısı; daha yuvarlak bir yapı kazanarak, bükümsüz, şişmiş ve uzunluktan çekmiş duruma geçer.
Merserizasyon işlemi; zincirli ve zincirsiz olmak üzere özel tasarlanmış merserizasyon makinelerinde, ham bez halinde, haşıl sökmeden sonra veya ağartmadan sonra yapılabilir.
8 yorum:
merserizasyon, pamuk iplikleri veya pamuklu kumaşı boyama için kolaylık, parlaklık vermek ve boya afinitesini arttırmak için gergin ortam altında kostik alkali ile işlemden geçirmeye denir.
Merserizasyonun sadece pamuğa özgü bir işlem olduğu tam doğru değil, diğer selülozik elyafalara da uygulanabilen bir işlemdir, hatta polyester çekirdekli pamuklu ipliklere bile. Kenevir ve keten liflerinin parlaklığını arttırmak için de merserize edilebilir.
Merserize kumaş elbiselerin renk atması daha zordur, kolay kolay rengi solmaz, mercerize kumaşlar daha iyidir merserize olmayan kumaşlara göre bu konuda.
Merserize ne demek merserize neyden yapılır, merserize nasıl yapılır, merserize kumaş sözlük anlamı nedir tdk: 1. Kimyasal bir yöntemle parlaklık verilmiş pamuk ipliği. 2. Bu iplikle yapılmış olan tekstil ürünü; merserize çorap, merserize elbise, merserize tişört gibi
Merselizeleme nedir kısaca: Pamuklu ürünlerin iplik ya da kumaş halindeyken parlaklığını, kopma dayanıklılığını, boyarmaddelere karşı duyarlılığını arttıran bir kimyasal işlem boyutunu sabit tutmak için gergin olarak -33 derece ila -45 derecede sıvı amonyakla ya da 15-18 derecedeki 38 Be derişik sud kostik banyosunda birkaç dakika tutularak gerçekleştirilen merzerizasyon işlemini ilk kez 1844'de İngiliz kimyacı John Mercer yapmıştır.
Merserize nedir kısaca: Pamuklu kumaşın bir bazik işlemden geçirilerek parlaklık ve mukavemetinin arttırılmasına denir.
merserize pamuk lifleri görünüm,merserzasyon ne demek,merserize iplik,merserizasyon işlemleri nedir,merserize kumaş nasıl yapılır,merserizasyon nedir nasıl yapılır,
Merserize kumaş nedir ve merserize kumaş özellikleri nedir diye bir soru soruldu sınıfta: Cevap olarak kumaşın merserize işlemi yukarıda açıklanmış onu tekrar etmeye gerek yok ancak bir noktaya dikkat çekmek istiyorum merserize kumaş sadece daha fazla boya almaz daha fazla nem çeker yani teri daha yüksek oranda emer merserize kumaş bu yüzden daha sağlıklıdır.
Yorum Gönder