Kendi Kendini Temizleyen Tekstil Uygulamaları

Kendini temizleyen tekstillere sağlık, madencilik gibi alanlarda talep artmaktadır. 

Kendi kendini temizleme (self cleaning textiles) özellikli tekstil üretimi iki farklı yöntem ile uygulama alanı bulmaktadır. 

1-) Su iticilik (Lotus efekti) ile temizleme 

2-) Fotokataliz ile temizleme 

Lotus Etkisi ile Temizleme 

Lotus efekti nilüfer çiçeği yapraklarındaki yüzey temizleme prensibine dayanmaktadır. Lotus çiçeği (Nelumbo nucifera), yaprakların kendi kendisini temizleyebilme özelliği nedeni ile birçok Asya ülkesinde temizlik sembolü olarak bilinmektedir. Lotus efektinin dayandığı temel prensip, katı bir yüzey üzerindeki sıvıya etki eden kuvvetlerle yani yüzey gerilimi ile yakından ilişkilidir. 

Fotokatalitik Etki ile Temizleme 

Kendi kendini temizleyen tekstil uygulamalarında; fotokatalitik aktivitesi yüksek, metal oksit, yarı iletken bir madde olan TiO₂ (titanyumdioksit) kullanılarak fotokatalitik etki ile kendini temizleyen kumaş uygulamaları öne çıkmaktadır. 

Tekstil malzemelerine kendi kendini temizleme özelliğini kazandırma çalışmalarında her ne kadar yarı iletken benzer malzemeler kullanılmış olsa da malzemelerin lif yapılarına uygulanması farklı yöntemlerle gerçekleştirilmektedir. En fazla kullanılan yöntemlerin başında daldırma ile kaplama yöntemi gelmektedir. 

Son yıllarda da fotokatalitik etki ile kendi kendini temizleyen çalışmalar farklı alanlarda artarak devam etmektedir. Kendi kendini temizleyen konut malzemeleri, iç-dış mekan lambaları, tünel duvar ve trafik işaretleri, hava-su temizleme sistemleri, kanser tedavisi, ameliyathane oda ve duvarlarını kaplayan fayanslar, hastane kıyafetleri, çadır malzemeleri ve çeşitli tekstil uygulama alanlarında geniş yer edinmiştir.